stamreeks van Jo ; Chris (Gerardus Wilhelmus Johannes) Wouters, patriarchaal
stamreeks van Jo ; Chris (Gerardus Wilhelmus Johannes) Wouters, patriarchaal

Generatie XI

Gerardus Wilhelmus Johannes (Jo, Chris) Wouters ,

geb. op zaterdag 24 maart 1928 te Spaubeek [Li],

ged. Rooms Katholiek op zondag 25 maart 1928 aldaar, zijn roepnaam Jo is genoemd naar zijn grootvader aan moederszijde [Sjang Waltmans]. Zijn vader is het hiermee absoluut oneens. Hij vindt dat zijn zoon naar zijn vader (Jan Christiaan) moet worden genoemd en hij blijft hem dus consequent Chris noemen (getuigen: zijn grootvader Sjang (Joannes Wilhelmus) Waltmans, geschreven als Johannes Waltmans en zijn tante Maria Agnes (Anna Maria Agnes) Wouters),

mijnwerker (houwer) op staatsmijn Maurits te Geleen; conciërge,



Laurentiusschool van de leerlingen van klas 2 en 3 circa 1937 te Spaubeek [Li]
,



1e rij (zittend) v.l.n.r.

1. Adrie Aerts, 2. Jan Crombags, 3. Hub Vrancken, 4. Jeu Selder, 5. Jan Bouwens

2e rij v.l.n.r.

1. Jos Riedel, 2. Wil Crombags, 3. Jeu (Math) Waltmans, 4. Wil Maes, 5. Hein Steijns, 6. Harrie Selder, 7. Harrie Heijnen, 8. Hub Crombags

3e rij v.l.n.r.

1. Gerard Terwint, 2. Wim Roozen, 3. Jan Bouwens, 4. Pie Heijnen, 5. Piet van Megen, 6. Eed Moonen, 7. Hendrik Luijten, 8. Joke Bouwens

4e rij v.l.n.r.

1. Math Maes, 2. Pierre Bouwens, 3. Math Geurts, 4. Lei op de Camp, 5. Niek Vanderbooren, 6. Jo Wouters, 7. Jo Duijzings, 8. Wim Terwint, 9. Zef Ritterbeeks

5e rij v.l.n.r.

1. Jaac Roelofsen, 2. Pierre Wachelder, 3. Lowie Welters, 4. Jan Bouwens, 5. Jo Meijers, 6. Wil Jacobs, 7. Piet Meijers, 8. Charel Vrancken, 9. Jo Voncken

(bron: foto en namen Jo Ritterbeeks)
,

Vrienden samen op de foto circa 1943 te Spaubeek [Li],



op de bovenstaande foto zien we van links naar rechts:

Harie Linders, Math Ritterbeeks (in uniform van Arbeidsdienst [geverfde Nederlandse legeruniformen]), Jo Wouters, Harie Bouwens, Pierre Wachelder, Sef Meijers, Jo Consten, Pierre Ritterbeeks.

(bron: foto en namen Jo Ritterbeeks)



vlnr. Lei op den Camp, Jo Wouters.



vlnr. Jo Wouters, Harie Linders, Harie Bouwens, Jo Consten.


Ovl. (68 jaar oud) op vrijdag 21 maart 1997 aan mesothelioom (astbest longkanker) te Sittard [Li] - ziekenhuis de Goddelijke Voorzienigheid,

gecr. op woensdag 26 maart 1997 te Geleen [Li],

tr. (resp. 25 en 19 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op woensdag 9 september 1953 te Geleen [Li],

kerk.huw. op zaterdag 17 oktober 1953 in de O.L.V. van Altijddurende Bijstand te Lindenheuvel [Li] (getuigen: zijn zus en haar schoonzuster Gerda (Gerarda Jacoba Jozefina) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Sophie (Sophia Gertruda Leonora) van den Ende)

met Dina (Bernardina Josepha), genoemd naar haar grootmoeder aan moederszijde [Dina Ormans] van den Ende , dr. van Janus (Adrianus Johannes Hubertus) van den Ende (mijnwerker (o) Mts 592, houwer) en Stiena (Ernestina Maria) Gubbels,

geb. op dinsdag 8 mei 1934 te Geleen [Li],

(getuigen: haar grootmoeder Dina (Anna Catharina Bernardina) Ormans en haar tante Jo (Josefa) Gubbels),

ovl. (86 jaar oud) op maandag 8 maart 2021 om 22:15 uur in het Zuyderland ziekenhuis te Geleen [Li],

gecr. op dinsdag 16 maart 2021 in crematorium Nedermaas aldaar Uit dit huwelijk 4 kinderen.



Generatie X

Willem (Wilhelm, Wullem) Wouters ,

geb. op zondag 9 augustus 1891 om vier uur v.m te Stetternich [Nw, Duitsland] (Akte 58 / 1891). In de overlijdensakte te Sittard (#240) wordt foutief Hoensbroek genoemd (getuige: zijn vader Jan Christiaan (Joannes Christiaan) Wouters),

ged. Rooms Katholiek op woensdag 12 augustus 1891 te Hambach [Nw, Duitsland],

mijnwerker op staatsmijnen Hendrik te Brunssum en Maurits te Geleen,



Koopt gronden uit erfenis op donderdag 1 januari 1925 te Spaubeek [Li]
,

Jan Christiaan Wouters, tuinman te Jülich; Anna Maria Agnes Hölters geb. Wouters, zonder beroep; Frederik Hölters, arbeider te Jülich; Gertruda Wouters, kloosterzuster te Düren verkopen aan: Wilhelm Wouters, mijnwerker, een boomgaard sectie B nr. 2223 en 2226 totaal 20 are 30 ca voor fl 720,00 uit erfenis van Andries Wolters en Maria Sibilla Meens [Dit is de overgrootmoeder van Wilhelm Wouters]. De gekochte goederen zijn verhuurd voor 6 jaar per 01-01-1925.



Een kopie van de handtekeningen onder de verkoopakte
,

geboortegetuige van zijn zoon Nn Wouters op woensdag 22 november 1933,

overlijdensgetuige van zijn dochter Fientje (Josephina Johanna Maria) Wouters op maandag 17 februari 1941,



Militaire dienst vanaf 1911 te Amsterdam [Nh]
,



NL - Dienstplicht ontslagbewijs diensteindiging op 01-10-1931 (Wilhelm is 40 jaar oud). Hij zat in 5e Regiment Infantrie dienstplichtige lichting 1911 Amsterdam (N-H) als soldaat.

Op 31-08-1917 ingeschreven te Spaubeek
,

Na millitaire dienstplicht na 1911 te Spaubeek [Li],

Wilhelm Wouters is Nederlander en voelt zich absoluut geen Duitser (of Pruis/Preuß toentertijd). Hij bezit immers via zijn vader de Nederlandse nationaliteit en dient in het Nederlands leger bij de infanterie te Amsterdam. Ik weet wel van mijn vader Jo/Chris, de oudste zoon van Wilhelm: "Als iemand hem Pruis noemde dan was hij zo kwaad dat hij voor de rest zijn leven niets meer tegen deze persoon zei". Dit is bij diverse personen in Spaubeek het geval geweest. Wat aangeeft hoe diep dit gevoel bij hem heeft gezeten.

Hierna gaat hij in de kost bij zijn tante Maria Agnes Wouters (gehuwd met Joannes Wilhelmus A Campo) die op de Dorpstraat wonen.

Naast zijn tante woont Trinetta Maria Hubertina Waltmans, waarmee hij later huwt. Later gaat hij inwonen bij de smid op de Zandstraat.[dit zal waarschijnlijk na de dood van zijn tante Maria Agnes Wouters in 1915 gebeurd zijn ww]
,

Lening bij Limburgse Steenkolenmijnen voor bouw van huis aan de Dorpstraat op dinsdag 29 maart 1927 te Spaubeek [Li],

Wilhelm Wouters x Maria Hubertina Antoinette [? moet zijn Trinetta Maria Hubertina ww] Waltmans nemen lening voor de bouw van een huis (maximaal fl 2800,00). Rente 4% starten met fl 1800,00 op 29-03-1927.



de handtekening van Wilhelm Wouters onder de akte
,

Zes weken dienst van Wilhelm Wouters op zaterdag 4 oktober 1952 te Spaubeek [Li],



[opmerking: als vrouw (Netteke Wouters-Waltmans) wordt genoemd: Antonetta Waltmans, i.p.v. Trinetta Waltmans (de naam Antonetta wordt ook in het trouwboekje gebruikt!) ww]



Willem Wouters


Ovl. (61 jaar oud) op zondag 24 augustus 1952 om 00:20 uur in het ziekenhuis  "De Goddelijke Voorzienigheid" aan een maagbloeding te Sittard [Li] - akte 240 & Spaubeek akte 1952/12. Opmerking: ab intestato [= zonder testament] overleden.  ,

begr. te Spaubeek [Li] ,

otr. op zaterdag 6 januari 1923 te Spaubeek [Li],

tr. (resp. 31 en 21 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op woensdag 24 januari 1923
te Spaubeek [Li] (getuigen: Louis (Joannes Ludovicus) Vrancken, (29 jaar, mijnwerker, Spaubeek) en Jan Hubert (Joannes Hubertus) Vrancken, (71 jaar, landbouwer, Spaubeek)),

kerk.huw. (Rooms Katholiek) op zaterdag 27 januari 1923 opm.: in trouwboekje foutieve naam: Maria Catharina Hubertina Waltmans te Spaubeek [Li] (getuige: Pastoor E. Beckers),



woont Dorpstraat 54 Spaubeek [Li] na 1927
,



Netteke en Willem Wouters-Waltmans

De oudste dochter Mia wordt in 1926 in een van de vijf huisjes op de Dorpstraat geboren.

Mijn vader Jo wordt als eerste (in 1928) van de nog 8 volgende kinderen in deze woning geboren.



Willem Wouters met zijn echtgenote Netteke Waltmans en oudste dochter Mia voor de nieuwe woning.



rij 1 (v.l.n.r.): Fientje, Frits, Wil, Annie

rij 2 (v.l.n.r.): Ellie (op arm), Netteke Wouters- Waltmans, Mia, Gerda, Jo

(foto ca. 1940)



Een foto midden jaren 1950 voor het huis op de Dorpsraat. Van links naar rechts zien we een gedeelte van de familie Wouters: dochter Gerda, moeder Netteke, schoondochter Dina van de Ende [mijn moeder ww], onbekend (met hand boven ogen), zoon Jo [mijn vader ww] en op de tweede rij van links naar rechts: zoon Wil en zoon Frits
,

woont in wijk B (Dorpstraat) op nummer 24 op zaterdag 15 februari 1941 te Spaubeek [Li],



Vier generaties circa 1950 te Spaubeek [Li]
,

Vier generaties vrouwelijke opvolgers in het geslacht:



overgrootmoeder Anna Waltmans-Baltus, grootmoeder Netteke Wouters-Waltmans, moeder Mia Venema-Wouters en dochter Joske Venema
,

woont op Dorpstraat 54 op vrijdag 10 december 1976 te Spaubeek [Li] met

Netteke (Trinetta Maria Hubertina, Antonetta) Waltmans , dr. van Sjang (Joannes Wilhelmus) Waltmans (fabrieksarbeider, landbouwer, mijnwerker) en Anna (Maria Joanna Hubertina) Baltus (dienstmeid),

geb. op donderdag 23 mei 1901 te Meerssen [Li],



Foto van Netteke Waltmans op 17 jarige leeftijd
,

,

Foto Netteke Wouters-Waltmans met zuster Tina Waltmans te Hobbelrade [Li],

,

doopgetuige van haar nicht Toke (Catharina Gerarda) Waltmans,

Foto Netteke Wouters-Waltmans ,

ovl. (75 jaar oud) op vrijdag 10 december 1976 in het St. Barbara ziekenhuis te Geleen [Li] ,

begr. op dinsdag 14 december 1976 om 10:00 uur in de H. Laurentiuskerk te Spaubeek [Li].



Generatie IX

Jan Christiaan (Joannes Christiaan, Johann Christiaan (D.), Christiaan), genoemd naar zijn oudoom aan moederszijde [Christianus Meens] Wouters ,

geb. op woensdag 7 maart 1849 om 10:00 uur v.m te Spaubeek [Li] (getuigen: Jan Jacob Eussen (landbouwer 56 jaar oud), Gerardus Gielen (werkbode  53 jaar oud) en burgemeester Jan Andreas Eussen),

dienstknecht, fabrieksarbeider, tuinman,

doopgetuige van zijn kleindochter Mia (Joanna Catharina Maria) Wouters op dinsdag 26 januari 1926 te Spaubeek [Li],

geboortegetuige van zijn dochter Maria Gertrud Wouters op woensdag 14 december 1892,

geboortegetuige van zijn zoon Willem (Wilhelm) Wouters op zondag 9 augustus 1891,

overlijdensgetuige van zijn dochter Maria Gertrud Wouters op dinsdag 14 februari 1893,

geboortegetuige van zijn dochter Maria Agnes (Anna Maria Agnes) Wouters op zaterdag 3 maart 1894,

geboortegetuige van zijn zoon Nn Wouters op dinsdag 6 augustus 1895,

geboortegetuige van zijn dochter Maria Margaretha Wouters op donderdag 7 april 1898,

huwelijksgetuige van zijn schoonzoon Johann Hübert Saint-Mont en zijn dochter Maria Agnes (Anna Maria Agnes) Wouters op zaterdag 26 november 1910 te Jülich [Nw, Duitsland],

overlijdensgetuige van zijn vader Andries (Joannes Andreas) Wouters op maandag 5 april 1875,



Woonde tussen donderdag 1 januari 1880 en maandag 31 oktober 1881  te Hobbelrade [Li]
,

Jan Christiaan en zijn moeder wonen in bij zijn zuster Maria Elisabeth Hubertina Wouters x Peter Jozef Muijlkens in Hobbelrade. Op 31-10-1881 vertrekt Jan Christiaan naar Ambij. De rest van de familie Muijlkens-Wouters zijn naar Hulsberg vertrokken

(bron: Spaubeek BVR 1880 scan 262)
,

Woonde (als knecht) in tussen maandag 31 oktober 1881 en dinsdag 10 oktober 1882  te Amby [Li],

Zes jaar na de dood van zijn vader in 1875 wordt Jan Christiaan op 31 oktober 1881 uitgeschreven in het bevolkingsregister van Spaubeek. Van hieruit vertrekt hij naar Amby. Omdat Amby in deze tijd vooral een agrarische streek is, waar zeer veel jongere mannen en vrouwen heen gaan, is het aannemelijk dat Jan Christaan hier als knecht bij een boerenbedrijf gaat werken.

In de bevolkingsregisters van Amby is hier niets van terug te vinden, waarschijnlijk door het ontbreken van een aantal pagina's uit deze registers.

Op 10 oktober 1882 wordt Jan Christiaan weer ingeschreven in het bevolkingsregister van Spaubeek. Hij gaat dan inwonen bij zijn zuster Maria Agnes, die met landbouwer/tapper Willem A Campo gehuwd is. Deze wonen in de Dorpstraat nr 69. Hij blijft hier wonen tot 29 januari 1883.

In dit gezin woont ook sinds 6 november 1876 zijn moeder en weduwe Maria Sibilla Meens. Zij overlijdt hier op 19 juli 1883.
,

Woonde vanaf maandag 29 januari 1883 te Hambach [Nw, Duitsland],

Op 29 januari 1883 wordt Jan Christiaan uitgeschreven in het bevolkingsregister van Spaubeek. Hierin staat vermeld dat hij zich gaat vestigen in hof te Lorsbeck gemeente Hambach kreis Jülich Pruissen.

Over dit hof te Lorsbeck is het volgende te vinden:

Haus Lorsbeck

Das Haus war seit dem 14. Jahrhundert als Rittersitz bekannt und ursprünglich von einem Dorf umgeben. Vermutlich wurde das Dorf im Jahre 1542 in der Brabanter Fehde vollständig zerstört und nicht mehr aufgebaut. Nur das Haus blieb übrig und wurde nach den Besitzern „Haus Lorsbeck“ genannt. 1750 wurde das Herrenhaus neu errichtet. Im Zweiten Weltkrieg wurde der größte Teil der Gebäude zerstört. Es blieben nur vom Schloss der Turm und die Vorburg übrig. Nach 1945 wurde das Haus neu aufgebaut.

Im Februar 2011 wurde die gesamte Anlage bis auf den denkmalgeschützten Turm abgerissen. Türen und Fensteröffnungen wurden vermauert. Eigentümer waren:

Familie von Lorsbeck

Familie von Harff

1669 Brüder Wilhelm und Johann von Blittersdorf zu Oberempt

durch Heirat an Theodor Joseph von Rossum

1817 Wilhelm Schneiders, Posthalter

(bron: Wikipedia)


Een andere internet bron vermeld:

Im Osten verläuft der Iktebach, im Westen hinter der Bundesstraße 56, mit deren Bau im Jahre 1971 begonnen wurde, die Rur. Nördlich liegen Altenburg und Jülich-Süd mit dem Systeminstandsetzungswerk der Bundeswehr und dem Forschungszentrum Jülich (Waldstraße-Leo-Brandt-Straße) sowie das Gut Lorsbeck (wird abgerissen). Westlich jenseits der Rur liegt Schophoven, Ortsteil der Gemeinde Inden.Selgersdorf ist umgeben von den Braunkohle-Tagebauen Hambach im Osten sowie Inden II im Westen. Diese Tagebaue werden betrieben von der RWE Power AG. Unmittelbar am Waldrand liegt der kleinste Ortsteil der Stadt Jülich, Daubenrath, sowie der Kirchholzer Hof weiter südlich. Im Süden befindet sich Krauthausen (Niederzier), bis zur kommunalen Neugliederung 1973 ebenfalls ein Ortsteil der Stadt Jülich, jetzt Gemeinde Niederzier.

Zijn kinderen worden geboren in Selgersdorf. Hierover vinden we:

Wie viele ländliche Siedlungen der Region dürfte auch Selgersdorf seine Ursprünge als Ortschaft in fränkischer Zeit haben. Aber einiges spricht auch für die Römer, seit es im Bereich des Tagebaus Hambach den Fund eines Bruchstücke einer steinernen Inschrift aus Altenburg gibt. Vielleicht war der Fischreichtum der damals weit verzweigten Rur der Grund des Verbleibens. In Zusammenhang mir Fischereirechten wird[1] Selgersdorf als SALECHENBRUOCH erstmals urkundlich am Freitag, dem 25.Juli 973 erwähnt. 973 wird auch schon Altenburg „in burgina“ erwähnt. 1225 wird erstmals eine Kirche in SALECHINDORP erwähnt; das zeugt von schnellen Wachstum der Ortschaft. Von 1283 bis 1312 wird die Ortschaft unter den Namen SALGENDORP und SALKINDORF in kirchlichen Urkunden erwähnt. Zu diesem Zeitpunkt muss das Dorf mit Altenburg, Daubenrath, Krauthausen, Hambach (teilweise), Kirchholzer Hof, den Höfen in Dohr, Lorsbeck und Viehöfen und mit Besitzungen, die an die Stadt Jülich heran reichten, für den Klerikus hoch interessant gewesen sein, sodass sich der Stift St. Gereon Köln sich die Pfarre „einverleibte“. 1324 wird der Ort als SAYLGENDORPE in einer kirchlichen Urkunde erwähnt, als ein neuer Priester eingeführt wurde. SALCHENDORP stand auf einer 1475 gegossen Glocke. Selgersdorf wurde 1916 Stadtteil von Jülich.



Na de eerste wereldoorlog (1914-1918) heeft Jan Christiaan een speciale pas nodig om uit het bezette Duitsland zijn familie in Nederland te bezoeken.



Ovl. (77 jaar oud) op zaterdag 30 oktober 1926 om 4:45 uur n.m te Jülich [Nw, Duitsland] (Akte  82 / 1926) (getuige: zijn dochter Maria Elisabeth Wouters (aang.), als Ordenschwester Romana Gertrud Wouters),

tr. (resp. 41 en 26 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op zaterdag 31 mei 1890 te Jülich [Nw, Duitsland] (akte nr. 16 - 1890) (getuige: Bäcker (=bakker) Andreas Erven (47 Jahre alt, wohnhaft zu Jülich), Gerber (=leerlooier) Heinrich Weitz (35 Jahre alt, wohnhaft zu Jülich)),



woont
,



Jan Christiaan Wouters en Gertrud Schroeder

Na hun huwelijk wonen zij in:

Lorsbeck - (Bahn)wärtershaus - Lorsbeck 19

hun oudste zoon Wilhelm wordt aangegeven in: Stetternich op zijn overlijdenskaartje staat geboren te Selgersdorf

de andere kinderen worden aangegeven in Hambach

Bij hun overlijden wonen Jan Christiaan Wouters en Gertud Schroeder in:

Herrenstraße 12 - Jülich



met

Gertrud (Anna Maria) Schroeder (Schröder) , dr. van Elisabeth (Maria Elisabeth) Schroeder (zonder beroep (Gewerblose)),

geb. op woensdag 5 augustus 1863 te Nottuln [Nw, Duitsland],

ged. Rooms Katholiek op vrijdag 7 augustus 1863 opgegeven doopnamen: Anna Maria Schroeder (bron: IGI-Index GS Film nummer 872006; Index C94156-5) aldaar - Sankt Martinus Ref. 1863-08-07,

dienstmaagd,

overlijdensgetuige van haar dochter Maria Margaretha Wouters op zondag 3 juli 1898,

ovl. (60 jaar oud) op maandag 7 april 1924 om 12:15 uur n.m te Jülich [Nw, Duitsland] (Akte 32 / 1924) (getuige: haar dochter Maria Elisabeth Wouters, als Krankenschwester Romana Gertrud Wouters).



Generatie VIII

Andries (Joannes Andreas, Jan Andries, Jean André (Fr.)), genoemd naar zijn peter [Andreas Coumans] Wouters,

geb. op vrijdag 4 december 1801 (Franse datum: 14 frimaire [=koude maand] X) te Spaubeek [Li] - akte 2
(getuigen: zijn oom Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters als Pierre Wouters en zijn achterneef Jan Pieter (Joannes Petrus) Coumans als Pierre Coumans de zoon van Andries Coumans),

ged. Rooms Katholiek op zaterdag 5 december 1801 te Spaubeek [Li] 1801. 4ta xbris natus et die postera baptizatus est Joannes Andreas filius legitimus Martini Wouters. et Mariae Elisabeth Boscheuers incolarum de Spaubeck, et conjugum: susceptores Andreas Coumans, et Maria Gertrudis Wouters. quod testor A:G. Somijn pastor in Spaubeck
(getuigen: zijn aangetrouwde oudoom Andries (Andreas) Coumans [e.v. zuster van grootmoeder aan moederszijde] en zijn tante Gertrudis (Maria Gertrudis) Wouters),

landbouwer,

overlijdensgetuige van zijn moeder Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers op zondag 18 december 1853,

geboortegetuige van zijn zoon Joannes Martinus Wouters op woensdag 17 mei 1837,

geboortegetuige van zijn dochter Maria Elisabeth Hubertina Wouters op maandag 16 mei 1842,

ovl. (73 jaar oud) op zondag 4 april 1875 om 07:00 uur 's morgens.
te Spaubeek [Li] (getuigen: Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Diederen als Jan Willem Dieteren (59jr), veldwachter en bekende en zijn zoon Jan Christiaan (Joannes Christiaan) Wouters),

otr. op zondag 15 mei 1836 en op 22 mei 1836 te Spaubeek [Li],

tr. (resp. 34 en ongeveer 24 jaar oud) op zaterdag 28 mei 1836
(Andries van beroep: landbouwer. Hij heeft gediend in het leger met als speciale regel dat hij verlof krijgt om op het land te helpen als dat nodig is. Van deze regeling heeft hij gebruik gemaakt.
Lengte 1m 639 mm
) te Spaubeek [Li] - akte 19

(getuigen: Geurt (Godefridus) Schutjens als Godfried Schutgens (timmerman, 73jr), Jan Jacob (Joannes Jacobus) Schutjens als Jan Jacob Schutgens (koster, 35 jr), zijn moeder en haar schoonmoeder Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers, Caspar (Gaspar) Vromen als Gaspar Vroemen (schepen, 36 jr), Jan Jacob (Joannes Jacobus) Eussen (zonder beroep, 42 jaar) en Burgemeester Jean Andreas (Joannes Andreas) Eussen (landbouwer)),

Kaart in 1867 te Spaubeek [Li] ,



Historische achtergrond in 1845
,

In 1845 was de aardappeloogst mislukt: niet alleen in Nederland, maar ook elders in Europa. De aardappel had in de 19e eeuw het graan als belangrijkste voedingsmiddel verdrongen. Ook de volgende jaren mislukten de oogsten door de aardappelziekte. Dit had een enorme prijsstijging van andere voedingsmiddelen tot gevolg, waarvan vooral de minder bedeelden de dupe waren. Voor de boeren, die op grote schaal graan voor de markt verbouwden, waren het gouden jaren. De regering greep in door de invoerbelemmerende maatregelen voor graan op te heffen. Tevens werd er naar aardappelrassen gezocht die ongevoelig waren voor de aardappelziekte. De aardappelziekte is een van de oorzaken geweest van de 19e eeuwse emigratiestromen naar ‘Het nieuwe land’.

Door de opheffing van de invoerbeperkingen kwamen er grote hoeveelheden goedkoop graan uit vele delen van de wereld, zoals Argentinië, Rusland en de Verenigde Staten en zagen de boeren hun winsten wegvloeien.
,

Woont Dorpstraat 34 Spaubeek [Li] in 1836,

In het Bevolkingsregister van 1836 zien we:

Na hun huwelijk in 1836 blijven Jan Andries Wouters en Maria Sebilla Meens in hun eigen ouderlijke woning wonen. Heel vaak zien we dat Maria Sebilla de familienaam van haar stiefvader gebruikt, dit is Wolters in plaats van Meens.

Als hun eerste zoontje (Joannes) Martinus Wouters wordt geboren (1837) dan blijft deze bij zijn moeder op de Dorpstraat wonen. Op 1 april 1839 wordt hun tweede zoon Jan Gerard Wouters geboren en 1½ maand later sterft hun eerste zoontje Martin.

In BVR 1840-1843: zien we dat ook Jan Andries Wouters zich bij hun gezin op de Dorpstraat heeft gevoegd.

In BVR 1847: Vestigt het gehele gezin zich in de ouderlijke woning van Jan Andries Wouters in Op 't Broek
,

Woont boerderij C, op het Broek 49 Spaubeek [Li] tussen 1847 en 1880,

Vanaf Bevolkingsregister van 1847:

wonen Marten Wouters en Maria Sibilla als een gezin naast:

- zijn zuster Maria Sibilla Wouters x Jan Willem Dieteren (nr. 50). Dit is volgens mij ook een deel van boerdeij C

- zijn broer Jan Gerard Wouters x Maria Josephina Geurts (nr. 51). Dit is boederij E

BVR 1847: het gezin bestaat uit

Jan Andries Wouters; Maria Sebilla Meens en de kinderen: Jan Gerard Wouters, Maria Hubertina Eliabetha Wouters en Maria Agnes Wouters. (huisnummer 49)

BVR 1850: moeder Maria Sibilla gebruikt als familienaam Wolters, in plaats van Meens. Hun zoon Jan Christiaan Wouters is geboren. (huisnummer 51)



BVR 1861:De familienaam Wolters bij Maria Sibilla wordt doorgestreept en vervangen door Meens, Haar moeder Maria Helena Meens woont na het overlijden in 1858 van haar echtgenoot Martinus Wolters (de stiefvader van Maria Sibilla) ook in de boerderij C. Bij haar wordt de naam Helena doorgestreept en vervangen door Magdalena.

In augustus 1862 wordt de dochter Maria Elisabeth Hubertina Wouters opnieuw in BVR van Spaubeek opgenomen, omdat ze als dienstmeid bij Jan Willem Meens en zijn broers te Jabeek heeft gewerkt. Deze Jan Willem Meens is een neef van Maria Helena Meens en hij koopt in 1869 op de Dorpstraat de boerdrij G, welke voorheen eigendom van Jan Willem Wouters x Maria Helena Vlecken is geweest.

Op 20 oktober 1864 huwt Maria Elisabeth Hubertina Wouters x Peter Joseph Muijlkens en op 26 oktober 1864 verhuist ze met haar echtgenoot, naar zijn ouderlijke woning gelegen op Hobbelrade 84.

Op 10 augustus 1868 wordt Maria Agnes Wouters uitgeschreven omdat ze als dienstmeid gaat werken in Maastricht. [bij wie ze gaat werken en wonen is mij onbekend ww]

BVR 1869: Zoon (Jan) Gerard Wouters overlijdt op 33 jarige leeftijd op 1juni 1872. [de reden van zijn overlijden is mij onbekend] Hierdoor wordt Jan Christiaan de enige zoon die de boerderij kan overnemen.

Op 5 juli 1872 wordt Maria Agnes Wouters. weer opnieuw in BVR van Spaubeek ingeschreven, nadat ze 4 jaar als dienstmeid in Maastricht heeft gewerkt.

Op 20 oktober 1874 overlijdt Maria Helena/Magdalena Meens, de moeder van Maria Sibilla Meens.

Een jaar later op 4 mei 1875 overlijdt vader Jan Andries Wouters.

Een jaar later op 6 november 1876 huwt Maria Agnes Wouters x Jan Willem A Campo en ze gaat met haar echtgenoot wonen bij zijn ouders het gezin Jan Nicolaas A Campo (+1871) x Joanna Catharina Vroemen. Hierbij wordt de foutieve datum 5 juli 1872 genoteerd (de uit Maastricht datum zie hierboven). Binnen dit gezin woont ook nog Gaspar/Caspar A Campo die in 1881 huwt met Maria Sibilla Antonetta Wouters (dochter van Pieter Martinus Wouters x Mara Anna Catharina Heijnen) en dus de nicht Maria Anges is.

Na november 1876 blijven als enige bewoners van de boerderij C over:

moeder Maria Sibilla Meens en zoon an Christiaan Wouters. (huisnumer 59)

Tussen 1877 en 1880 wordt de boerderij C verkocht aan . Heijnen.

Na 1880 vinden we moeder en zoon terug in het huis van Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters op de Dorpstraat.
,

Woont boerderij C, op het Broek 49 Spaubeek [Li],



foto van de hoeve op het Broek die bewoont is door de families Wouters en Heijnen. De hoeve is anno 1706 gebouwd.



foto uit de eerste helft van 1900 van de binnenplaats woongedeelte van de vakwerkboerderij Wouters, Heijnen, nu sauna



Achterzijde van de boerderij met een Dina Heijnen en op het paard Fien Linders

(bron: foto's van Jo Ritterbeeks en tekst Annemarie Bovens)
,

Wie zijn de buren van Jan AndriesWouters x Maria Sibilla Meens circa 1861 te Spaubeek [Li],

In het BVR 1861 kunnen we de buren op 't Broek en/of Dorpstraat nagaan: [de nummering klopt m.i. niet helemaal. Ik geef volgorde aan hoe de mensen er waarschijnlijk wonen ww]

Er wordt geen verschil tussen de Dorpstraat en Op 't Broek gemaakt. De straatnaam is steeds Spaubeek.

Spaubeek nr. 50: het gezin van Pieter Martinus Wouters x Maria Anna Catharina Heijnen.Dit is de jongste broer van Jan Andries Wouters. We bevinden ons waarschijnlijk op de Dorpstraat [1 à 2 boerderijen rechts naast boerderij G ww]

Spaubeek nr. 51: hier woont Anna Catharina Baltus met 6 van haar kinderen van vader Joannes Lones (geb in 1805 te Geulle), deze wordt hier echter niet genoemd [waarschijnlijk werkzaam op een boerderij waar hij wel staat ingeschreven ww]. Beroep: gedeeltelijk van arme middelen.. Anna Catharina is de oudste dochter van Alexander Baltissen (geb in 1788 te Hulsberg) x Maria Helena Bruls (geb in 1788 te Spaubeek) [de grootouders van de grootvader van Netteke Waltmans aan moederszijde (zie ook nummer 54) ww]. Het huis waarin zij wonen is in 1885 afgebroken. [waarschijnlijk woonden ze samen met het volgende gezin in één boerderij hoek Dorpstraat/Op 't Broek ? ww]

Spaubeek nr. 53: het gezin Jan Jacob Christoffels (geb 1789 te Spaubeek) x Maria Catharina Wintgens(geb in 1779 te Baalen B.). [De families Baltus en Christoffels wonen als sinds 1840 naast elkaar Op 't Broek, mogelijk is één familie verhuisd en één woning verder gaan wonen, maar dit lijkt mij niet waarschijnlijk ww] Op 28 oktober 1869 verkopen zij hun huis aan de familie Francis Soeren (geb in 1820 te Spaubeek) x Maria Cathrijn Kubben (geb in 1830 te Geleen).

Spaubeek nr. 52: hier woont weduwe Maria Gertrudis Lemmens (geb in 1803 te Spaubeek), met 8 haar kinderen van de overleden Jan Jozef Hautvast (geb in 1798 te Hulsberg). Zij wonen sinds 1840 in de boerderij B. Maria Gertrudis Lemmens is de dochter van de tante Maria Gertudus Wouters x Gerardus Lemmens en dus een nicht van Jan Andries Wouters. Op 20 oktober 1870 wordt hun huis verkocht aan de familie Joannes Quax (geb in 1834 te Spaubeek) x Maria Christina A Campo (geb in 1842 te Spaubeek). Maria Christina A Campo een dochter van Jan Nicolaas A Campo x Maria Catharina Vroemen en dus een zuster van Gaspar A Campo x Maria Sebilla Antonetta Wouters (dochter van Peter Martinus Wouters) en een zuster van Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters (dochter van Jan Andries Wouters)

Spaubeek nr. 54: hier woont weduwe Maria Helena Bruls, met haar jongste dochter Maria Catrijn (Catharina) Baltus (geb 12 mei 1825 te Spaubeek). Zij wonen waarschijnlijk in boerderij B. Deze Maria Catrijn Baltus is nooit getrouwd geweest en heeft twee buitenechtelijke kinderen Jan Jacob Baltus (geb 17 augustus 1848 te Spaubeek) en Jan Willem Baltus (geb 6 april 1856 te Spaubeek). Dit gezin is erg arm ("leeft gedeeltelijk van de arme middelen") en we zien dat haar kinderen op jonge leeftijd moeten gaan werken op geld te verdienen. Zoon Jan Jacob moet bij Moonen op de oliem(olen) gaan werken en zoon Jan Willem verlaat op 13 jarige leeftijd voor 7 maanden Spaubeek om in Schilveld op den heering(?) bij Erkens te werken. Jan Jacob Baltus huwt later met Maria Catharina Lemmens. Zij zijn de ouders van Anna (Maria Joanna Hubertina) Baltus de moeder van Netteke Waltmans.

Spaubeek nr. 55: hier woont ons gezin Jan Andries Wouters x Maria Sibilla Meens in boerderij C. Bij hun woont de schoonmoeder en weduwe Maria Magdalena (Helena) Meens in. Zij overlijdt op 20 oktober 1874. Jan Andries Wouters overlijdt op 4 april 1875.

Spaubeek nr. 56: hier woont weduwe Maria Sebilla Wouters (geb in 1799 te Spaubeek), met 3 van haar kinderen met de overleden Jan Willem Diederen (geb in 1792 te Nuth-Vaesrade). Naast de eigen kinderen wonen er ook nog 2 kleinkinderen uit het huwelijk Maria Elisabeth Diederen (geb in 1835 te Spaubeek) x Joannes Mathijs Swelsen (geb 1838 te Beek). Later worden nog 4 kleinkinderen uit dit gezin op de boerderij geboren. Vader Joannes Mathijs Swelsen wordt pas 18 december 1872 in Spaubeek ingeschreven.

De familie Maria Sebilla Wouters x Jan Willem Diederen woont sinds 1847 in de boerderij C. Maria Sebilla Wouters is de zuster Jan Andries Wouters.
,

Woont Hobbelrade 97 Spaubeek [Li] tussen donderdag 1 januari 1880 en november 1881 ,

In BVR 1880 vinden we Maria Sibilla Meens en Jan Christiaan Wouters, de twee overgebleven bewoners van boerderij C terug in Hobbelrade. [Dit betekent dat de boerderij C reeds is verkocht en de erfenis onder de kinderen is verdeeld. Op welke wijze is mij op dit moment nog niet duidelijk ww]

Zij wonen in bij Peter Jozef Muijlkens x Maria Elisabeth Hubertina Wouters, de dochter van moeder Maria Sibilla Meens. Dit inwonen moet reeds vóór 1 januari 1880 hebben plaatsgevonden.

De familie Muijlkens is niet van plan om in Spaubeek te blijven wonen [mede door de erfenis uit de verkoop van boerderij C ww?]. Het gehele gezin vertrekt fasen op 14 april 1880, op 28 oktober 1880 en de laatste groep 24 december 1881, inclusief de broers van Peter Jozef naar Hulsberg. Dit alles volgens het BVR van Spaubeek. Op 24 december 1880 wordt de familie in het BVR van Hulsberg ingeschreven, en na 6 jaar (op 10 mei 1886) verhuizen ze naar Wijnandsrade.

Jan Christiaan Wouters wordt op 31 oktober 1881 in de gemeente Spaubeek uitgeschreven, omdat hij naar Ambij vertrekt. [Waarschijnlijk om als knecht op een grotere boerderij te gaan werken. Ik heb nog niet ontdekt bij wie dat is ww]

Maria Sibilla Meens vertrekt in november 1881 naar de Dorpstraat 69 (gemeenteblad 55). Dit is het huis van Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters, haar jongste dochter.

In het pand op Hobbelrade worden op 20 maart 1883 ingeschreven het gezin:

Joannes Jacobus Pijls x Maria Catharina Hubertina Heijnen
,

Woont Dorpstraat 69 Spaubeek [Li] na november 1881,

In BVR 1880 wordt dit pand bewoont door: landbouwer Jan Willem A Campo, met zijn vrouw Maria Agnes Wouters. [Zij hebben deze boerderij waarschijnlijk uit hun erfenis (de verkoop van o.a. boerderij C) gekocht ww]

In november 1881 komt Maria Sibilla Meens, als schoonmoeder (69) bij hun wonen, nadat ze de woning van Peter Jozef Muijlkens x Maria Elisabet Hubertina Wouters, haar oudste dochter, in Hobbelrade verlaten heeft.

Een jaar later (10 oktober 1882) vesticht Jan Christiaan Wouters zich ook bij hun na zijn vertrek naar Ambij (op 31 oktober 1881). Lang blijft hij hier echter niet wonen, want 3 maanden later (op 29 januari 1883) verlaat hij definitief Spaubeek om naar hof Lorsbeek gemeente Hambach Kreis Jülich Pruissen te vertrekken. (ingeschreven door Henri Roosenboom, ambtenaar).

Een ½ jaar later (op 19 juli 1883) overlijdt Maria Sibilla Meens op 71 jarige leeftijd.

In november 1883 komt Joannes Theodorus Hubertus Muijlkens, neef en zoon van Peter Jozef x Maria Elisabeth Hubertina Wouters bij hun inwonen. (ambtshalve ingeschreven [dit betekent? ww])

Op 10 nov 1893 verlaten Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters de woning om naar Slenaken te verhuizen.

De boerderij wordt daarna bewoont door: Pieter Hubertus Swelsen x Maria Sibilla Lienaerts met hun kinderen.
,

Kinderen werken niet volledig op de eigen boerderij,

Het valt op dat de twee dochters als dienstmeisje buitenshuis gaan werken.

- Maria Elisabeth Hubertina gaat naar Jabeek

- Maria Agnes gaat naar Maastricht.

Ik vind dit vreemd, omdat er normaal zo veel werk op de eigen boerderij is, zodat alle kinderen hier aan het werk worden gezet (dit is zo bij de vorige generaties).

Het kan ook zijn dat er al delen van de boerderij en landerijen verkocht zijn, zodat er niet meer genoeg werk is.

Als Jan Christiaan naar Amby gaat om te werken dan is de vader overleden en de boerderij al verkocht.
,

Verbanden tussen families Wouters en a Campo te Spaubeek [Li],

Twee zonen van Jan Nicolaas a Campo zijn getrouw met twee nichtjes Wouters, t.w. Joannes Wilhelmus x Maria Agnes (v= Joannes Andreas) en Gaspar x Maria Sebilla Antonetta (v= Petrus Martinus)


met

Maria Sibilla Meens (Meentz, Meents, Meins, Mentz, Mens), dr. van Maria Magdalena Meens (huishoudster),

ged. op vrijdag 3 april 1812 buiten echtelijk geboren te Schinnen [Li] (getuigen: haar grootvader Joannes Meens en haar oudtante Maria Sijbilla Diederen) vervangende getuigen: Maria Josepha Diederen, Arnoldus Demacker,

huishoudster,

ovl. (ongeveer 71 jaar oud) op donderdag 19 juli 1883 om 18:00 uur te Spaubeek [Li] - akte 1883/9. (getuigen: haar schoonzoon Willem (Joannes Wilhelmus) A Campo (34 jaar, tapper, Spaubeek, schoonzoon) en Jan Jacob (Joannes Jakobus) Schutgens (42 jaar, koster, Spaubeek, bekende)).



Generatie VII

Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters,

ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),

gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),

doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],

geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,

geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,

overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,

geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,

geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,

overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,

overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,

overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,

doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],



Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li]
,

In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.
,

Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],

Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.

De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.


Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),

tr.

kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn]  Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),



Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798
,

Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:

"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".

Het volgende verhaal is in dit verband interessant:

Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:

Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.

Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.


Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.

Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:

Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.

Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.

Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.

Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.

Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan


Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen

Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.

(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)


,

Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,



Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li]
,



,

Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],

1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.

2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.


,

Verder onderzoek,

Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)


,

Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],



In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):

Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,

met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint

Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers

Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.

Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.

Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)

BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:

Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.

Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.

Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:

- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1

- totaal getal der zielen per huijs: 10

- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3

BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.

Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.

- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)

- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)

BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.

BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.

Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.

Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].

Ook wonen in de boerderij:

Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.

Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.

BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:

Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]

- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1

- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1

- getal der schaepen: 18

BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:

Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!

BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:

Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.

Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.

BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).

BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.

Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.

Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!

BVR 1835. Geen wijzigingen.

BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)

Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]

Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.

Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.

BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).

Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.

In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.

Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!

- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.

- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.

- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.

Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.

- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?

- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!

Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.

Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]



,

Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],

[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]

In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.

Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.

Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.

[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.

We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen
: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.

Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:

Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.

(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)


,

Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],

in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39
,

Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],



Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):

B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.

C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)

C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.

E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.

E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)

? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.

Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks

Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht

De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.

Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.

In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.

De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.




De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien

Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.


? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].

Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks

De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater

lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck

groot 100 R. nu claes selis.

Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.




Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.

In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.

Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,

- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt

- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt

- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt

Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.

Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.

Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).


In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].




met

Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,

ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),

landbouwerse,

doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],

huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],

doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],

doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],

ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).

Generatie VI

Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters,

ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),

landbouwer,



Naamgeving bij geboren kinderen
,

De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.

Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.

Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:

"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".

Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
,

doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],

doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],



Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745  te Spaubeek [Li]
,

In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".

Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).

Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.

In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:

- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.

- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix

Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:

- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)

- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.

- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.

- Willem Caldenberg

In Hobbelrade wonen:

- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.

- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.

In Hegge woont:

- Daem Haenen

In Nagelbeek woont:

- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.

In Geleen wonen onder andere:

- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.

- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.

We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.

Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)

Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)

(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774)
,

Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],

In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).

"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."

Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:

"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."

Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."

Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:

"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."

Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.

"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".

In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.

(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87)
,

Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975  te Spaubeek [Li],

"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."

. . . (na een lang betoog) . . .

"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij

Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.

Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
,

doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],

ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),

begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,

tr.

kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),



Ondertrouw
,

In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.

De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].

In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
,

Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,



In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):

Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man

Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw

Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek

Marie Wouters - 40 - sijne vrouw

Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.

Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.

Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.

In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.

In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.

Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
,

Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],

Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.

Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
,

Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],

Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.

1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters

2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
,

Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],

in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38


met zijn achternicht

Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,

ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),

doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],

doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],



kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li]
,

is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.

C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit


Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],

begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.

Generatie V

Jacobus Wouters,

ged. Rooms Katholiek op zaterdag 20 mei 1690 Genoemd naar zijn overgrootvader aan vaderszijde te Spaubeek [Li] 20 bapt est Jacobus filius Jo(ann)is Wouters et Elisabethae co(niu)g(um) suscep Walterus Wouters et uxor Martini Wouters (getuigen: zijn oudoom Walter (Walterus) Jacobus Walteri alias Wouters als Walterus Wouters en zijn grootmoeder Meijken (Maria) Kerckhoffs e.v. Martinus Wouters),

scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek) in de gemeente Spaubeek,

doopgetuige van zijn neef Joannes Hanssen op vrijdag 11 oktober 1720 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn halfneef Joannes Laurentius Leenaerts op vrijdag 29 maart 1748 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Petrus Mevis op zondag 8 september 1743 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Wouters op donderdag 2 maart 1747 te Merkelbeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van Leonardus Borfelts en Catharina Wouters op zondag 14 februari 1740 te Spaubeek [Li],

ovl. (ongeveer 57 jaar oud) op zondag 7 april 1748 te Spaubeek [Li],

begr. op dinsdag 9 april 1748 aldaar 7 aprilis pie in domino obijt sacris ecclesiae sacramentis rite praemunitus Iacobus Wouters scabinus viduus Elisabethae Hansen et 9 huius sepultus,

tr.

kerk.huw. (resp. ongeveer 22 en minstens 20 jaar oud) (Rooms Katholiek) op donderdag 3 november 1712 aldaar matrimonio juncti sunt Jacobus Wouters et Elisabetha Hanssen testes Petrus Wouters et Joannes Heinen (getuigen: zijn oom Peter (Petrus) Walteri als Petrus Wouters en Joannes Heijnen als Joannes Heinen),



woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li]
,

Jacobus Wouters en Elisabeth Hanssen wonen waarschijnlijk Op 't Broek in boerderij B, welke ze van hun ouders Jan Wouters x Elsken Lenarts overnemen. Dit vermoeden wordt versterkt door het feit dat zijn broer Marten (Merten) Op 't Broek in boederij D gaat wonen en zijn broer Matthias op 23 jarige leeftijd overlijdt. Verder zien we dat zijn jongste zoon Joes ook weer in boerderij B woont.
,

Woont in Hegge op zondag 4 september 1729 te Spaubeek [Li],

anno 1729 quarta 7bris baptisata est Elisabetha filia Jo(ann)is Henzen et Mariae Hanssen quem e sacro fonte susceperunt Gulielmus Siben ex Beck et Elisabetha Hansen uxor Jacobi Wouters ex Hegge
,

Mede ondertekening van acte als schepen van Graafschap Geleen (& Spaubeek) op donderdag 27 april 1741 te Spaubeek [Li],

Overdracht van den weleedelen heere Heer Jean Thomas de Negri als collator van des capellanie tot profijt van de selve capellanie

Extract uijt het Gicht en transpoortboek de graefschappe geleen.

Op heden den 27 april 1741 sijn gecompareert ten huijse de dijcken om volgens ordinantie gedaen op de hoeve bij Peter Mevis ten volle vergarderinge van de ingesetenen der heerligheit Spaubeck af te leggen de somme van twee duijsent guldens bbs maestrichter cours aen den heere Jean Thomas de Negri, heere de dijcken, daen aen den heere Heere Lemmens gerestitueert waeren sesthien hondert gls ten welcken eijnde dagh gestelt was en en ten selven daege sijn gecompareert de borgemeesters met de schepenen en ondernoemt maer soo questie ontstaen was wegens schat der thiende welcke de borgemeesters wilden aftrecken en corten van de voorse somme en geene capitale kan gerestitueert worden als ten geheelen sonder consentement van den crediteur, soo hebben de borgemeesters hun geabsenteert welck niet tegenstaende heeft de Heere de Negri de bovenstaende somme geaccepteert en bekent ten geheelen van de selve voldaen en vergeneight te sijn en dies ten volgens de twee obligatien van twee duijsent gls eene van joffrouw Henrica de Negri, de andere van Dirck Schillars aen den heere Lemmens als cappelaen ad vier ten hondert overgedraegen en gesurrogeert te hebben met alle recht en actie der selve acten, consenterende in de realisatie voor rechter competent soo nodigh dese te konnen laeten gichten en goijen en in teeken der waerheijt, soo hebben dese eijgenhandigh onderteekent in presentie der schepenen op dagh en dato als boven, waeren geteekent Joes Th de Negri, Dirck Geurts als getuigh, And Henssen als getuigh, Jacob Wouters als getuigh, Peter Lemmens.


(bron: kopie afkomstig uit het kerkregister, bewaard in het archief in Born en opgeschreven door Jo Ritterbeeks)


met

Elisabetha, genoemd naar haar grootmoeder aan moederzijde [Elisabetha Heinen] Hanssen, dr. van Willem (Wilhelmus) Hanssen en Meijken (Maria) Dederens,

geb. voor 1692 (ontbreekt in doopregister) vermoedelijk te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar achternicht Elisabetha Henzen op zondag 4 september 1729 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Elisabeth (Maria Elisabetha) Erkens op vrijdag 11 augustus 1724 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar neef Lambertus Hanssen op maandag 23 april 1731 te Spaubeek [Li],



dochter van Jacobus Hanssen en Maria Vromen? op woensdag 7 oktober 1693 te Spaubeek [Li]
,

In het geboorte register van Spaubeek staat het volgende:

7 bapt est Elisabetha filia Jacobi Henssen et Mariae coniugum suscep Wilhelmus Lemmen et Elisabeth Vromen

Zijn dit de ouders van Elisabeth Hanssen en heeft er een schrijffout plaatsgevonden dus Henssen ipv Hanssen?

Volgens mij spreken een aantal argumenten tegen deze veronderstelling:

1. de naam van de vader Jacobus komt bij géén van de kinderen voor, de naam Willem komt voor bij de tweede zoon.

2. Maria Vromen komt nergens voor als getuige, terwijl Maria Dederen de doopgetuige van de oudste zoon is. Dit geldt ook voor Jacobus Henssen/Hanssen hij is nergens de doopgetuige, terwijl Joannes en Willem Hanssen als doogetuigen optreden. Dit zijn broers van Elisabeth. [vader Willem is in 1693 al overleden]

3. Jacobus Henssen noemt zich consequent Henssen en nooit Hanssen.

4. haar echtgenote Jacobus Wouters is doopgetuige bij een van de kinderen van haar broer Theodorus gehuwd met Ida Claessens.

Feit blijft dat er in deze periode géén Elisabeth Hanssen in het doopregister van Spaubeek opgenomen is en we dus geen 100% zekerheid hebben [ww]
,

doopgetuige van haar nicht Lisbet (Elisabetha) Wouters op dinsdag 27 januari 1722 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Joannes Walterus Stassen op woensdag 1 september 1734 te Spaubeek [Li],

ovl. (minstens 49 jaar oud) op dinsdag 25 juli 1741 te Spaubeek [Li],

begr. op donderdag 27 juli 1741 aldaar 25. julij anno praefato pie in domino obijt sacris ecclesiae sacramentis munita Elisabetha Hanssen uxor Jacobi Wouters scabini et 27. eiusdem sepulta est..

Generatie IV

Jan (Joannes), genoemd naar zijn oom aan moedersszijde [Jan (Joannes) Kerckhoffs e.v. Anna Haesen] Wouters,

ged. Rooms Katholiek op woensdag 12 augustus 1654 te Beek [Li]
Joannes filius Martini Jacobi Wouters et Maria Kerckhoffs coniugum [=echtlieden]; suscep [=doopgetuigen]: Walterus Odekecke custos et Elisabetha uxor Adami Keulen (getuigen: zijn achterneef Walter (Walterus) Joannes Odekercke custos [=koster] en Lijseken (Elisabeth) Lemmens de schoonmoeder van oom Otto Wouters, als Elisabetha e.v. Adamus Keulen),

doopgetuige van zijn neef Mathias Wouters op zaterdag 9 juni 1708 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achternicht Maria Sibilla Koumans op zondag 22 april 1731 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Stijnen op donderdag 19 juli 1731 te Beek [Li],

doopgetuige van Elisabetha Schutjens op vrijdag 20 oktober 1713 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Willem (Wilhelmus) Wouters op vrijdag 26 juni 1716 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Cornelia Henssen op zaterdag 17 december 1718 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn kleindochter Maria Wouters op zondag 28 april 1720 te Spaubeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van Andreas Henssen en Maria Cuijpers op dinsdag 18 februari 1710 te Spaubeek [Li],

getuige bij kerk. huw. van Matthias Heijnen en Maria Geurts op zondag 1 februari 1722 te Spaubeek [Li],

ovl. (ongeveer 87 jaar oud) op vrijdag 12 januari 1742 voorzien van de Heilige sacrementen, in de leeftijd van 88 jaar te Spaubeek [Li],

begr. op zondag 14 januari 1742 aldaar 12 jan: 1742. pie in domino
obijt sacris ecclesiae s(ac)r(a)m(en)tis provisus Joannes Wouters viduus Elis[ab]ettae Leenarts et 14 huius sepultus est: aetatis suae 88.
,

tr. (resp. ongeveer 35 en ongeveer 30 jaar oud) (Nederlands Hervormd) wegens Egtreglement op zondag 21 augustus 1689 Jan Wouters J.M. van Beeck  met Elsken Leenders J.D. van Spaebeeck te Beek [Li],

kerk.huw. (Rooms Katholiek),



Familie relaties
,

Petrus Wouters x Gertruijdes Leenarts en Joannes Wouters x Elsken Leenarts. Hier zijn Petrus en Joannes twee broers, net zoals Gertruijdes en Elsken twee zussen zijn.
,

Benaming Op 't Broek in Spaubeek,

De benaming Op 't (het) Broek is een toponiem (plaatsnaam) en dit is als volgt ontstaan:

Op het = boven op de helling of heuvel

Broek = "moeras". De moerasgronden vindt men gewoonlijk aangeduid als: meersen, broeken of gebroeken.

(bron: drs. Ruud J.E. Offermans - BECHA jaargang 13 nr 3 blz. 39-99)
,

Woont in boerderijen B en C, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na zondag 21 augustus 1689 te Spaubeek [Li],

Jan Lenaerts sijn huijs (C?) en hoffplaets met bergh reiginoet ter eenre Merten Lenaerts (B) ter andere syden Gereth Willem (D) voor een hoff het gemeijn Broeck groot aen maeyten 338 R. Nu Jan Wouters [=boerderij C?]

Merten Lenaerts huijs (B) en hoff weydt en bergh reiginoet ten eenre die stegh ter ander syden Peter Hoydiens (A) met meer andere voorhoff oock den voorschreven Hoijdiens groot 470 R. [=boerderij B]

Nu Jan Wouters en comt hier bij de volgende nu groot = 808 R [R=roeden=21m²]

Jan Wouters komt in 1689 door het huwelijk met Elsken Lenarts in het bezit van boerderij (B) Deze was van Elskens vader Marten Lenarts (+1696) die gehuwd was met Elisabth Meijs (+1661). Waarschijnlijk gaat hij in deze boerderij ook echt wonen.

De andere boerderij (C?) zal hij van te voren gekocht hebben van Jan Lenarts (+1697), de broer van Marten Lenarts. Als dit niet de boederij op het kaartje is, dan is deze dus rond 1800 afgebroken. Mijn vermoeden is dat dit niet de boerderij C is, want deze is eigendom van de familie Heijnen.

Op grond van de situatie beschrijving wonen in deze volgorde de personen (A t/m D). Het echter heel goed mogelijk dat boerderij B door twee gezinnen bewoont werd, nl Merten Lenarts (B) en Peter Hoydiens (A). Dit is aannemelijk omdat:

- er weinig boerderijen staan op het Broek (zie kaart uit 1839)

- de boerderijen een grote omvang hebben

- in de bevolkingsregisters (na 1840) worden op sommige bladzijden meerdere gezinnen genoemd, wat m.i. kan duiden op het feit dat ze samenwoonden in dezelfde boerderij.
,

Verder onderzoek in 1774,

Merten Wouters wednr v Elis. Leenders te Spaubeek (Collectie Habets 72-1-1774)

[Voor mij een heel vreemde invoer:

1. Merten (Martin) Wouters is NIET gehuwd met Elisabeth Leenders, wel: Jan (Joannes) Wouters x Elsken (Elisabeth) Lenarts/Leenders. De laatste (Elsken) is overleden in 1741.

2. Merten (Martin) Wouters is WEL gehuwd met Sijbilla Stassen

3. Hun (groot)vader Marten Walteri/Wouters is gehuwd met Meijken (Maria) Kerckhoffs. Hij is overleden in 1716 en zij in 1712.

4. Het jaartal 1774 duidt op Merten Wouters x Sijbilla Stassen

Dus verder onderzoek is het zeker waard ww]



met

Elsken (Elisabeth) Lenarts (Lienarts, Leenarts, Leenders), dr. van Marten (Martinus) Lenarts en Elisabeth Meijs,

ged. Rooms Katholiek op donderdag 5 juni 1659 te Spaubeek [Li] 5a baptisata est Elsken filia Martini Lenarts et Elisabethae coniug(um) suscept: Wilhelmus Nierbeeck ex Geleen per Lambertum custodem et Catharina Penres uxor Nicolai Vromen. (getuigen: Catrijn (Catharina) Roomens alias Wolters als Catharina Penres e.v. Nicolaus Vromen, Wilhelmus Nierbeeck uit Geleen door Lambertus de koster),

doopgetuige van Maria Catharina Wolters op zaterdag 17 oktober 1711 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar neef Matthias Lenarts op maandag 20 december 1677 te Beek [Li],

doopgetuige van haar nicht Catharina Wouters op zaterdag 28 juni 1698 te Beek [Li],

doopgetuige van haar halfbroer Wilm (Wilhelmus) Leenarts op vrijdag 13 april 1691 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar halfzus Gertrudis Lenarts op vrijdag 13 april 1691 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar achterneef Gerardus Schutjens op zondag 11 oktober 1716 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar neef Joannes Cuijpers op vrijdag 21 maart 1681 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar achterneef Otto Henssen op vrijdag 20 januari 1713 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Willem (Wilhelmus) Wouters op vrijdag 26 juni 1716 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar nicht Maria Leenarts op maandag 2 maart 1722 te Spaubeek [Li],

ovl. (ongeveer 81 jaar oud) op donderdag 2 maart 1741 improvisa morte [= onvoorziene dood] te Spaubeek [Li],

begr. op zaterdag 4 maart 1741 aldaar 2. martij 1741 obijt improvisa morte Elsken uxor Jo(ann)is Wouters et 4. eiusdem sepulta est..

Generatie III

Marten (Martinus) Jacobus Walteri alias Wouters (Wouters) Gebruikt na 1654 geen Walteri meer, alleen nog Wouters als familienaam,

geb. voor 1625 vermoedelijk te Groot Genhout [Li] - Printhagen,

doopgetuige van zijn neef Joannes Kerckhoffs op dinsdag 11 juni 1652 te Beek [Li],

doopgetuige van Cornelia Severeni op vrijdag 2 augustus 1652 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn neef Matthias Kerckhoffs op zondag 16 oktober 1661 te Beek [Li],

doopgetuige van Matthias Timmermans op dinsdag 13 november 1668 te Beek [Li],

doopgetuige van Elisabeth Penris op donderdag 13 december 1668 te Beek [Li],

doopgetuige van Mathias Haesen op zaterdag 22 juni 1669 te Beek [Li],

doopgetuige van Joannes Lenarts op zaterdag 11 februari 1673 te Beek [Li],

doopgetuige van Elisabetha Kerckhoffs op zondag 13 augustus 1673 te Beek [Li],

doopgetuige van Paulus Greven op maandag 19 maart 1674 te Beek [Li],

doopgetuige van Petrus Kerckhoffs op dinsdag 13 december 1678 te Beek [Li],

doopgetuige van Leonardus Willemus Kerckhoffs op woensdag 25 september 1680 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achternicht Margaretha Wouters op woensdag 17 oktober 1685 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Joannes Banens op woensdag 21 mei 1687 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn kleinzoon Mattijs (Matthias) Wouters op dinsdag 12 oktober 1688 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Joannes Domenicus Kerckhoffs op zaterdag 6 augustus 1689 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op zondag 10 december 1690 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achternicht Catharina Wouters op woensdag 23 april 1692 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achternicht Judith Wouters op maandag 30 oktober 1713 te Beek [Li],



Verder onderzoek
,

Marten Wouters heeft aen erven een boender drij morgen (L.v.O. 144 Lijst eigenaren …. 1663, fol. 1)


Ovl. (Minstens 90 jaar oud) op dinsdag 19 mei 1716,

begr. op dinsdag 19 mei 1716 te Beek [Li] 19 Martinus Wouters vid. s[olvit],

tr.

kerk.huw. (resp. minstens 26 en minstens 20 jaar oud) (Rooms Katholiek) op dinsdag 28 november 1651
(Martinus filius Jacobi Walteri et Maria filia Matthiae Kerckoffs, testes [=getuigen] venerabilis [=eerwaarde] dominus [=priester] Andreas Penris et Walterus Odekercke custos) aldaar (getuigen: zijn neef Walter (Walterus) Joannes Odekercke en pastoor Andreas Penris, priester),



Verder onderzoek
,

Maria Kerckhoffs x Marten Wouters te Beek (Collectie Habets 1432-1-1669 4132-42-1679)


met

Meijken (Maria) Kerckhoffs, dr. van Thijs (Matthias) Kerckhoffs en Sophia (Caecillia) Ceulen,

geb. voor 1631 vermoedelijk te Beek [Li],

(getuigen: haar nicht Joanna Kerckhoffs en haar broer Adam (Adamus) Kerckhoffs),

doopgetuige van haar neef Petrus Kerckhoffs op vrijdag 29 maart 1652 te Beek [Li],

doopgetuige van Walterus Wouters op maandag 25 oktober 1706 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Leonardus Vromen op zondag 23 maart 1664 te Beek [Li],

doopgetuige van haar achterneef Matthias Kerckhoffs op donderdag 18 september 1670 te Beek [Li],

doopgetuige van Maria Christina Penris op vrijdag 19 juli 1675 te Beek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Jacobus Wouters op zaterdag 20 mei 1690 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van haar kleinzoon Matthias Haesen op dinsdag 23 mei 1690 te Beek [Li],

doopgetuige van Jacobus Seghels op woensdag 26 oktober 1695 te Beek [Li],

ovl. (minstens 81 jaar oud) in september 1712 waarschijnlijk te Beek [Li],

begr. in september 1712 te Beek [Li] [.]6 Maria Kerckhofs conj. s[olvit].

Generatie II

Jacob (Jacobus, Jaecque) Walteri Odekercke alias Wouters (Walteri, Wouters, Wolters),

geb. circa 1595 vermoedelijk te Beek [Li],

landmeter, grondeigenaar en rentenier te Groot Genhout, sinds 1648 eigenaar bewoner van Printhagen,

doopgetuige van Joannes Haghemans op zondag 14 december 1659 te Beek [Li],

doopgetuige van Joannes Stienen op donderdag 8 september 1644 te Beek [Li],

doopgetuige van Hubertus Hanen op zondag 4 december 1633 te Beek [Li],

doopgetuige van Otto Romens op maandag 7 april 1659 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Jan (Joannes) Odekercken op maandag 4 mei 1648 te Beek [Li],

doopgetuige van Henrik (Henricus) Hoen op woensdag 22 juni 1650 te Beek [Li],

doopgetuige van zijn nicht Bilke (Sibilla) Hagemans op zondag 2 mei 1638 te Beek [Li],

doopgetuige van Henricus Kerckhoffs op donderdag 13 maart 1653 te Beek [Li],

doopgetuige van Maria Lemmens op zondag 12 september 1655 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van Petrus Lemmens op zondag 7 april 1658 te Spaubeek [Li],

doopgetuige van zijn achterneef Willem (Wilhelmus) Haghmans op vrijdag 5 oktober 1663 te Beek [Li],

doopgetuige van Thomas Timmermans op dinsdag 26 februari 1664 te Beek [Li],



Historische achtergronden (Staats/Spaans en Egtreglement/Partagetractaat tussen 1648 en 1683 te Beek [Ge]
,

De Tachtigjarige Oorlog is de oorlog die duurt van 1568 tot 1648. Deze wordt beëindigd met de vrede van Munster, maar een definitieve verdeling van onze Landen in een Spaans en een "Hollands" gedeelte laat nog dertien jaar op zich wachten. De definitieve verdeling wordt vastgelegd in het Partagetractaat van 1661.

Bij de verdeling worden o.a. Beek, Schimmert en het huidige Neerbeek Staats ("Hollands") gebied en Geleen, Spaubeek, Schinnen en Spaans-Neerbeek (nu in Geleen) worden Spaans gebied.

In de Staatse gebieden is het standaard geloof het protestantisme en in de Spaanse gebieden het katholicisme.

In de Staatse gebieden moeten krachtens het "Egtreglement" katholieken ook voor de dominee trouwen, omdat anders hun huwelijk niet erkend wordt en ze zware straffen voor "vleeschelijke conversatie buiten het huwelijk" kunnen krijgen, wat meestal leidt tot verbeurdverklaring van ht onroerend goed.

Door deze reden zien we bij de huwelijken dat men eerst trouwt bij de dominee (NH= Nederlands Hervormd) en daarna (vaak stiekum of in een andere plaats, bijvoorbeeld Spaubeek) voor de pastoor (RK=Rooms Katholiek). Velen zullen denken: "één keer schijnheilig doen om de erfenis te behouden is niet zo erg. Men neemt liever het zekere voor het onzekere"

Alhoewel de pastoor van Hulsberg geen goed woord over heeft voor de degenen die voor de ketters trouwen. Hij laat hen eerst biechten en penitentie doen, voor hij bereid is hen ook zelf kerkelijk in het huwelijk te verbinden.

In Beek beginnen de registers van de Hervormde Gemeente in 1654.

In het begin wordt er streng toegezien op het naleven van het "Egtreglement".

Het wordt in deze tijd de pastoors erg moeilijk gemaakt. Zo verblijft pastoor Henckelius uit Beek gedurende 13 bittere jaren (1659-1672) als vluchteling in een schuur te Spaubeek.

In 1672 vallen de Fransen de Verenigde Republiek de Zeven Provinciën aan en veroveren o.a. Maastricht Ze herstellen in de veroverde gebieden "de oude regilie" en de dominees slaan op de vlucht, want de bevolking juigt de bevrijders toe. Pastoor Henckelius (Henckels) keert uit zijn verbanningschap terug naar Beek, waar hij in vrijheid kan werken van 1672 tot 1683. In deze periode vernieuwd hij zijn: "Aerts-Broederschap des heiligen Roosen-Crans". Diverse leden van onze familie Wouters zijn hier lid van geweest.

Bij de Vrede van Nijmegen tussen de Fransen en de Republiek in 1681 worden de bezette gebieden terruggegeven en komen de dominees weer terug in Beek. Wel hebben ze vanuit Den Haag de instructies gekregen om zich soepeler op te stellen en de bevolking niet tegen zich in het harnas te jagen. Vanaf toen laat de dominee oogluikend toe dat de paartjes op dezelfde dag ook voor de pastoor trouwen.

Verder wodt het "simultaneum" ingevoerd. Dit houdt in dat dezelfde kerk gemeenschappelijk gebruik moet worden, bijvoorbeeld 's morgens door katholieken en 's middags door protestanten. (dit heeft ook tot de nodige conflicten geleid.)

Wat we wel als verschil tussen de NH en de RK huwelijken kunnen zien is:

- bij NH huwelijken gebruikt men veelal de Limburgse of Nederlandse voornamen zoals Enneken, Meijken, Jan en Merten en in de RK huwelijken hun officiële Latijnse doopnamen Anna, Maria, Joannes en Martinus.

- omdat de dominee een vreemde ("Hollander") is die de mensen niet kent en ook het dialect niet machtig is zien we vaak een verbastering van de familienamen Diederen wordt Dederen, Nijsten wordt Niesten enz.

- de invloed van de Hollanders zal ook de reden zijn dat het Latijnse Walteri gewijzgd is in het Nederlandse Wouters

(bronnen:

- Jo Hoen: BECHA jaargang 12 nr 1 blz 9-98 t/m 11-98

- Jaques Ausems: BECHA jaargang 5 nr 1 blz 4-91 t/m 6-91

- en eigen aanvullingen
)
,

Landmeter te Groot Genhout [Li],

Jacobus Walteri Odekercke alias Wouters is landmeter (Bron: Patelski blz 434 ).

[persoonlijke opmerking: Het doet mij deugt dat degene waar ik een rechtstreekse afstammeling van ben ook verstand van wiskunde (minimaal meetkunde) heeft gehad, en dus niet alleen een boeren bestaan heeft gevoerd.

Beter gezegd: wellicht door zijn genen heb ik mijn wiskundig inzicht aan hem te danken. (of het waar is of niet weet ik niet maar ik vind het een leuke gedachte)
ww]
,

Lid van het Aertsbroederschap des Heiligen Roosen-Crans circa 1640 te Beek [Li],

Onder de leden wordt genoemd:

Jacobus Wouters woont "in groot t'houdt" [= Printhagen in Groot Genhout]

(bron: Jacques Aussems - BECHA jaargang 5 nr 3 blz 41-91)
,

Verder onderzoek Jacob x Maria Otten te Beek (Collectie Habets 1129-14-1633).,



woont als eigenaar op boerderij Printhagen, Printhagen 2 Groot Genhout [Li] vanaf 1648
,





Jacob Wouters wednr. op Printhagen (Collectie Habets 1262-11-13-15-19-1648 en 1263-9-14-15-27-35-1649)
,

Gichtregister (LvO 4130 - scan 20) op maandag 11 juni 1663 te Beek [Li],

Hencken Costers verkoopt aan Jacob Wolters 1 morgen akkerland gelegen tot grootgenholt rgt den voors Wolters, voorhooft Jan Beijen, het ander Ercken Penris, voor 32 stuivers de kleine roede.
,

Gichtregister (LvO 4130 - scan 21) op maandag 11 juni 1663 te Beek [Li],

Hencken Costers verkoopt aan Jacob Wolters 1 morgen akkerland gelegen tot grootgenholt rgt den voors Wolters, voorhooft Jan Beijen, het anderErcken Penris, voor 32 stuivers de kleine roede.
,

Gichtregister (LvO 4130 - scan 43) op donderdag 3 juli 1664 te Beek [Li],

Johan van Oetteren gehuwd metGertruijdt Valckenborgh verkoopt aan Jacob Wolters een stuk allerland op den Meulen weegh, groot 3 morgen 15 kleine roeden, rgt deie erfgenamen van Christiaen van Houtem, voorhooft de erfgenamen Geret Exters, ander hooft Giel Erckens, titem een stuk op de meulen wegh groot 2 morgen 45 kleine roeden, rgt Greit Bijen, Ercken Penris, den meulenwegh, nog een stuk op den wegh door den bosch gaende, groot 92 kleine roeden, rgt Ercken Penris, Meetten Conenen {sic!} voor 25 stuiver de kleine roede
,

Gichtregister (LvO 4130 - scan 73) op woensdag 19 november 1664 te Beek [Li],

Gercken Martens leent van Jacob Wolters 200 gulden, onderpand een morgen akkerland gelegen intapset, rgt Entien Hennissen, Jacob Haesen, Hans de Froit, nog anderhalve morgen gelegen aen den stooten, rgt Ercken Vranck, den wasser wegh, voorhooft den Trichter wegh.


Ovl. (Ongeveer 72 jaar oud) op zaterdag 2 juni 1668,

begr. op zaterdag 2 juni 1668 2 Jacob Wouters. sol[vit] te Beek [Li],

tr. (beiden hoogstens 24 jaar oud) voor 1619 vermoedelijk te Beek [Li],

kerk.huw. (Rooms Katholiek) met

Mayken (Maria) Haghemans alias Otten (Otten), dr. van Otto Haghemans (schepen van de hoofdbank Beek, lid van het Land (staten) van Valkenburg) en Sybilla Nuchelmans alias Penris,

geb. circa 1595 (geschat) vermoedelijk te Beek [Li],

doopgetuige van Peter (Petrus) Odekercke op dinsdag 17 december 1641 te Beek [Li],

doopgetuige van Joannes Odekercke op woensdag 17 oktober 1646 te Beek [Li],

begr. op dinsdag 2 juli 1647 2o. Maeyken, huysvrouwe van Jacob Wouters. s[olvit]. te Beek [Li].

Generatie I

Walter (Walterus, Wouter) Odekercke (Oudekerken),

geb. circa 1565,

koster te Beek St.Martinus kerk te Beek,

getuige bij kerk. huw. van Janus (Sebastianus) Haesen en Anna Haghmans op woensdag 7 mei 1653 te Beek [Li],



Familienaam Odekercke/Oudekerken
,

Walter gebruikt Odekercke als ook Oudeker(c)ken als zijn familienaam. Er zijn m.i. twee mogelijke verklaringen voor het gebruik van deze naam.

1. Hij of zijn familie is waarschijnlijk afkomstig uit de buurt van een oude kerk of een plaats met de naam Odekercke(n)/Odekirche(n), oftewel Walter (van de) Oude Kerk (verbasterd tot: Walter Odekercke). Een mogelijke plaats zou kunnen zijn Odenkirchen een plaatsje onder Mönchengladbach in het huidige NRW in Duitsland. In die tijd lag dit in het Land van Gulick (huidige naam: Jülich).

Wellicht is het toeval dat dit dezelfde naam is als een deel van Spaubeek dat nu ook Oude Kerk wordt genoemd. Het is mij niet bekend of dit deel van Spaubeek in 1630 al zo heette en dat Walter dus oorspronkelijk uit het huidige Spaubeek komt. Deze kerk is al heel oud en was oorspronkelijk een houten gebouw, neergezet in de periode 1000. Later in de 13e eeuw is hij vervangen door een stenen gebouw. Het is ook mogelijk dat de buurtnaam Oude Kerk pas na de bouw van de nieuwe Heilige Laurentius kerk te Spaubeek in 1837 is ontstaan en dat de familienaam op een andere plaats slaat waar een oude kerk heeft gestaan.

2. Het kan ook zijn dat zijn familienaam géén plaatsaanduiding is, maar een geloofsaanduiding. Hij is van de oude oorspronkelijke kerk (=katholieke kerk) en niet van de nieuwe opkomende kerk (=protestante, gereformeerde kerk) die sinds 31 oktober 1517 door Maarten Luther en zijn volgelingen wordt uitgedragen.

De naam Odekercken komen we tussen 1614 en 1640 behalve in Beek ook tegen in de plaatsen: Valkenburg, Nuth, Schimmert en Schinnen. Het is niet duidelijk of dit familieleden van elkaar zijn.

De oudste registratie uit Beek met de naam Odekerken (familie?) is het overlijden van een naamloos kind van Joannis Matthia Smeets en Maria Cornelia Odekerken op 1 september 0814. Als de datums juist zijn en als de personen familie van elkaar zijn dan is uiteraard de tweede mogelijke verklaring van de familienaam O(u)dekerken niet juist.

(bronnen: drs. Ruud J.E. Offermans - BECHA jaargang 12 nr 2 blz. 28-98 en GenDaLim)
,

Het patroniem Walteri/Wouters,

De kinderen Jacobus en Henricus maken veelal gebruik van een patroniem [=toevoeging met een verwijzing naar de voornaam van de vader], zoals het in die tijd onder andere in Beek erg gebruikelijk is.

De afstammelingen van Walterus heten Walteri (betekent: van Walterus in het Latijns). Later wordt in plaats van de Latijnse de Nederlandse naam gebruikt. (Waarschijnlijk door de invloed van de Hollanders in het Staatse Beek). De kinderen van Wouter heten (die van) Wouters en gaan zij deze naam als familienaam voeren.

Zo zien we achtereenvolgens ontstaan: Jacobus Odekercke => Jacobus (van) Walterus Odekercke=> Jacobus Walteri => Jacobus Wouters.

Alleen de eerste zoon Joannes en zijn kinderen blijven de oorspronkelijke naam Odekercke/Odekirchen voeren.
,

Andere kinderen/familie van Walter Odekercke te Beek [Li],

Naast de aangegeven kinderen komen ook namen voor als getuige bij doop en huwelijk. Dit kunnen kinderen en/of andere familie zijn:

Catharina Odekercke

Maria Wouters

Sebastianus Wouters

(bron: GenDaLim)
,

Koster in de St. Martinuskerk tot donderdag 27 juli 1634 te Beek [Li],

In het Concilie van Trente (1545-1563) wordt onder andere afgesproken dat:

- "Het Latijn is de enige liturgische taal."

- "Het huwelijk moet gesloten worden in een kerk ten overstaan van een priester en getuigen na drievoudige aankondiging, en vervolgens worden vastgelegd in een huwelijksregister."

Pas nadat de aartshertogen Matthias en Isabella een visitatie van alle pastorieën hadden bevolen en werd gecontroleerd of de pastoors wel registers bijhielden zien we deze rond 1600 verschijnen. (op de ene plaats iets later dan de andere).

In Geleen gebeurt dit vanaf 1605, in Valkenburg vanaf 1614, in Hulsberg vanaf 1618, in Schimmert vanaf 1621, in Schinnen vanaf 1622, in Beek vanaf 1634 en in Spaubeek vanaf 1654.

Vanaf 20 mei 1634 vinden we Walterus O(u)deker(c)ke(n) als getuige/koster in het Doop- en Huwelijksregsiter van de St. Martinuskerk te Beek (gestart met notities vanaf 1 januari 1634).

De eerste invoer onder de naam Walterus Oudekerken is bij het huwelijk tussen: Joannes Kempeneers en Maria Penris.

Hierna neemt zijn zoon Joannes het kosterschap over.

In een uitgavenregister van de kerkfabriek van Beek anno 1634 treffen wij op de bladzijden 21 en 22 de volgende informatie aan: (alleen de punten waarin de koster wordt genoemd zijn opgeschreven)

8. Noch placht der Custer te hebben voor het beijeren ij [= 2] vat rogg

9. Noch placht der Custer te hebben voor dat hij het virgetwerk hat iiij [= 5] vat rogg

13. Noch op onser Liever vrauwen lichtdach Den Pastoisj kers van j [=1] pondt iegelijck priester soo present is 1/2 pondt kertsen. Der Cuijster den eenkomende kerckmeester en H.Geest meester oick soo veel ieder schepen mee des Gerichts bode iegelijck persoone oick 1/2 pont kerssen en dat daeromme sij die kercke om sunst diene.

(bron: A. Beckers - BECHA jaargang 1 nr 1 blz 4-87)
,

Woont voor 1635 te Beek [Li],

Een afbeelding van onze Landen van Overmaas rond de 1635:



Ovl. (Minstens 69 jaar oud) na 1634,

tr. (resp. hoogstens 18 en ongeveer 10 jaar oud) voor 1583 vermoedelijk te Beek [Li],

kerk.huw. (Rooms Katholiek) met

Christina (volgens Jo Hoen) ,

geb. voor 1573.