Jan Wouters
Parenteel van Jan Wouters.
Jan Wouters,
geb. voor 1825.
tr. (resp. ongeveer 25 en hoogstens 21 jaar oud) voor 1850
met
Maria Hendrica van de Runstraat,
geb. in 1829 te Huisseling [Nb] [bev.reg.].
Uit dit huwelijk 4 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Hendricus | *1851 | Huisseling [Nb] | †1920 | Gennep [Li] | 68 | 1 | 13 |
2 | Joannes | *1853 | Huisseling [Nb] | | | | 0 | 0 |
3 | Franciscus | *1855 | Huisseling [Nb] | †1940 | Gennep [Li] | 84 | 2 | 13 |
4 | Anna | *1857 | Huisseling [Nb] | | | | 0 | 0 |
Joannes Wouters
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus..
- Vader:
Jacobus Wouters, zn. van Jan (Joannes) Wouters en Elsken (Elisabeth) Lenarts,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 20 mei 1690 Genoemd naar zijn overgrootvader aan vaderszijde te Spaubeek [Li] 20 bapt est Jacobus filius Jo(ann)is Wouters et Elisabethae co(niu)g(um) suscep Walterus Wouters et uxor Martini Wouters (getuigen: zijn oudoom Walter (Walterus) Jacobus Walteri alias Wouters als Walterus Wouters en zijn grootmoeder Meijken (Maria) Kerckhoffs e.v. Martinus Wouters),
scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek) in de gemeente Spaubeek,
doopgetuige van zijn neef Joannes Hanssen op vrijdag 11 oktober 1720 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn halfneef Joannes Laurentius Leenaerts op vrijdag 29 maart 1748 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Mevis op zondag 8 september 1743 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Wouters op donderdag 2 maart 1747 te Merkelbeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Leonardus Borfelts en Catharina Wouters op zondag 14 februari 1740 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 57 jaar oud) op zondag 7 april 1748 te Spaubeek [Li],
begr. op dinsdag 9 april 1748 aldaar 7 aprilis pie in domino obijt sacris ecclesiae sacramentis rite praemunitus Iacobus Wouters scabinus viduus Elisabethae Hansen et 9 huius sepultus,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 22 en minstens 20 jaar oud) (Rooms Katholiek) op donderdag 3 november 1712 aldaar matrimonio juncti sunt Jacobus Wouters et Elisabetha Hanssen testes Petrus Wouters et Joannes Heinen (getuigen: zijn oom Peter (Petrus) Walteri als Petrus Wouters en Joannes Heijnen als Joannes Heinen),
woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li],
Jacobus Wouters en Elisabeth Hanssen wonen waarschijnlijk Op 't Broek in boerderij B, welke ze van hun ouders Jan Wouters x Elsken Lenarts overnemen. Dit vermoeden wordt versterkt door het feit dat zijn broer Marten (Merten) Op 't Broek in boederij D gaat wonen en zijn broer Matthias op 23 jarige leeftijd overlijdt. Verder zien we dat zijn jongste zoon Joes ook weer in boerderij B woont.
Woont in Hegge op zondag 4 september 1729 te Spaubeek [Li],
anno 1729 quarta 7bris baptisata est Elisabetha filia Jo(ann)is Henzen et Mariae Hanssen quem e sacro fonte susceperunt Gulielmus Siben ex Beck et Elisabetha Hansen uxor Jacobi Wouters ex Hegge,
Mede ondertekening van acte als schepen van Graafschap Geleen (& Spaubeek) op donderdag 27 april 1741 te Spaubeek [Li],
Overdracht van den weleedelen heere Heer Jean Thomas de Negri als collator van des capellanie tot profijt van de selve capellanie
Extract uijt het Gicht en transpoortboek de graefschappe geleen.
Op heden den 27 april 1741 sijn gecompareert ten huijse de dijcken om volgens ordinantie gedaen op de hoeve bij Peter Mevis ten volle vergarderinge van de ingesetenen der heerligheit Spaubeck af te leggen de somme van twee duijsent guldens bbs maestrichter cours aen den heere Jean Thomas de Negri, heere de dijcken, daen aen den heere Heere Lemmens gerestitueert waeren sesthien hondert gls ten welcken eijnde dagh gestelt was en en ten selven daege sijn gecompareert de borgemeesters met de schepenen en ondernoemt maer soo questie ontstaen was wegens schat der thiende welcke de borgemeesters wilden aftrecken en corten van de voorse somme en geene capitale kan gerestitueert worden als ten geheelen sonder consentement van den crediteur, soo hebben de borgemeesters hun geabsenteert welck niet tegenstaende heeft de Heere de Negri de bovenstaende somme geaccepteert en bekent ten geheelen van de selve voldaen en vergeneight te sijn en dies ten volgens de twee obligatien van twee duijsent gls eene van joffrouw Henrica de Negri, de andere van Dirck Schillars aen den heere Lemmens als cappelaen ad vier ten hondert overgedraegen en gesurrogeert te hebben met alle recht en actie der selve acten, consenterende in de realisatie voor rechter competent soo nodigh dese te konnen laeten gichten en goijen en in teeken der waerheijt, soo hebben dese eijgenhandigh onderteekent in presentie der schepenen op dagh en dato als boven, waeren geteekent Joes Th de Negri, Dirck Geurts als getuigh, And Henssen als getuigh, Jacob Wouters als getuigh, Peter Lemmens.
(bron: kopie afkomstig uit het kerkregister, bewaard in het archief in Born en opgeschreven door Jo Ritterbeeks)
met
- Moeder:
Elisabetha, genoemd naar haar grootmoeder aan moederzijde [Elisabetha Heinen] Hanssen, dr. van Willem (Wilhelmus) Hanssen en Meijken (Maria) Dederens,
geb. voor 1692 (ontbreekt in doopregister) vermoedelijk te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Elisabetha Henzen op zondag 4 september 1729 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Elisabeth (Maria Elisabetha) Erkens op vrijdag 11 augustus 1724 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Lambertus Hanssen op maandag 23 april 1731 te Spaubeek [Li],
dochter van Jacobus Hanssen en Maria Vromen? op woensdag 7 oktober 1693 te Spaubeek [Li],
In het geboorte register van Spaubeek staat het volgende:
7 bapt est Elisabetha filia Jacobi Henssen et Mariae coniugum suscep Wilhelmus Lemmen et Elisabeth Vromen
Zijn dit de ouders van Elisabeth Hanssen en heeft er een schrijffout plaatsgevonden dus Henssen ipv Hanssen?
Volgens mij spreken een aantal argumenten tegen deze veronderstelling:
1. de naam van de vader Jacobus komt bij géén van de kinderen voor, de naam Willem komt voor bij de tweede zoon.
2. Maria Vromen komt nergens voor als getuige, terwijl Maria Dederen de doopgetuige van de oudste zoon is. Dit geldt ook voor Jacobus Henssen/Hanssen hij is nergens de doopgetuige, terwijl Joannes en Willem Hanssen als doogetuigen optreden. Dit zijn broers van Elisabeth. [vader Willem is in 1693 al overleden]
3. Jacobus Henssen noemt zich consequent Henssen en nooit Hanssen.
4. haar echtgenote Jacobus Wouters is doopgetuige bij een van de kinderen van haar broer Theodorus gehuwd met Ida Claessens.
Feit blijft dat er in deze periode géén Elisabeth Hanssen in het doopregister van Spaubeek opgenomen is en we dus geen 100% zekerheid hebben [ww],
doopgetuige van haar nicht Lisbet (Elisabetha) Wouters op dinsdag 27 januari 1722 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Walterus Stassen op woensdag 1 september 1734 te Spaubeek [Li],
ovl. (minstens 49 jaar oud) op dinsdag 25 juli 1741 te Spaubeek [Li],
begr. op donderdag 27 juli 1741 aldaar 25. julij anno praefato pie in domino obijt sacris ecclesiae sacramentis munita Elisabetha Hanssen uxor Jacobi Wouters scabini et 27. eiusdem sepulta est..
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
Uit dit huwelijk 9 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Maria | ~1750 | Spaubeek [Li] | †1750 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
2 | Sibilla | ~1751 | Spaubeek [Li] | †1833 | Spaubeek [Li] | 82 | 1 | 9 |
3 | Jan Willem | ~1753 | Spaubeek [Li] | †1825 | Spaubeek [Li] | 71 | 1 | 2 |
4 | Gertrudis | ~1756 | Spaubeek [Li] | †1818 | Spaubeek [Li] | 61 | 1 | 8 |
5 | Maria | ~1758 | Spaubeek [Li] | †1839 | Spaubeek [Li] | 81 | 2 | 8 |
6 | Marten | ~1761 | Spaubeek [Li] | †1830 | Op het Broek [Li] | 68 | 1 | 6 |
7 | Maria | ~1764 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
8 | Catrin | ~1767 | Spaubeek [Li] | †1812 | Spaubeek [Li] | 44 | 1 | 6 |
9 | Jan Peter | ~1770 | Spaubeek [Li] | †1832 | Hobbelrade [Li] | 62 | 1 | 9 |
Gertrudis Lenaerts
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts),
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
- Vader:
Wilm (Wilhelmus) Leenarts (Lenaerts, Lienaerts), zn. van Marten (Martinus) Lenarts en Maria Vromen,
ged. Rooms Katholiek op vrijdag 13 april 1691 (tweeling) te Spaubeek [Li] 13 bapt sunt gemini Wilhelmus et Gertrudis filij Martini Lienarts et Mariae con(iu)g(um) suscep Theodorus Schillarts et Elisabetha Lienarts (getuigen: zijn aangetrouwde oom Theodorus Schillarts en zijn halfzus Elsken (Elisabeth) Lenarts als Elisabeth Lienarts),
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op maandag 3 december 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Cornelia Lenaerts op zaterdag 8 december 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Cornelia (Maria Cornelia) Lenaerds op vrijdag 15 januari 1762 te Schinnen [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Haemers op vrijdag 14 februari 1721 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Petrus Casper Haemers op donderdag 6 januari 1724 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Slangen op vrijdag 18 maart 1735 te Nuth [Li],
doopgetuige van Joannes Ludovicus Croes op dinsdag 11 oktober 1735 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Matthis (Matthias) Adriaens en Maria Heijnen op zaterdag 20 januari 1742 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Willem (Wilhelmus) Thijssen en Maria Muijlkens op zondag 8 april 1742 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Isabella Erkens op vrijdag 21 december 1759 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Joannes Hagemans en Helena Pitsweg op dinsdag 23 juli 1765 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 77 jaar oud) op donderdag 9 juni 1768 te Spaubeek [Li],
begr. op zaterdag 11 juni 1768 aldaar 9 omnibus eccl(es)iae sacramentis praemunitus obyt Wilhelmus Lenaerts conjux Mariae Horsmans, qui 11 ejusd(em): mensis sepultus est.,
tr. (2),
kerk.huw. (resp. ongeveer 56 en ongeveer 20 jaar oud) (Rooms Katholiek) op dinsdag 30 mei 1747 aldaar 30 maij 1747 matrimonio juncti sunt Wilm Leenaerts, viduus [=weduwnaar van] Cornelia Zijfers, [hier verwijzing einde deze inschrijving] testes fuerunt Henricus Vroemen custos et Hermannus Corvers [verwijzing:] Maria Horsmans (getuigen: Henricus Vroemen de koster en Herman (Hermannus) Corvers)
met Maria (Maria Mechtildis) Horsmans, dr. van Laurentius Horstmans en Maria Bemelmans,
ged. op dinsdag 27 augustus 1726 te Schinnen [Li] (getuigen: Paesken (Paschasia) Demacker, Ambrosius Aloisius Cremers, Mechtildis Alertz),
doopgetuige van Maria Sibilla Wouters op maandag 2 februari 1750 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Severinus Lenaerts als de tweede echtenote van zijn grootvader (=stiefgrootmoeder) aan vaderszijde op vrijdag 20 maart 1767 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Arnoldus Hagemans op maandag 27 september 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Margaretha Dormans op zaterdag 7 februari 1784 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Melchior Horsmans op dinsdag 14 november 1775 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 78 jaar oud) op maandag 3 december 1804 te Beek [Li]. Uit dit huwelijk 6 kinderen,
tr. (1),
kerk.huw. (resp. ongeveer 26 en minstens 19 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 20 februari 1718 te Spaubeek [Li] 20 matrimonio juncti sunt Wilhelmus Leenaerts et Cornelia Zijfers testes fuerunt Niclaes Selis et Jo(ann)es Stassen (getuigen: Nicolaas Zelis als Nicolaus Selis en zijn achterneef Joannes Stassen [koster]) met
- Moeder:
Cornelia Zijffers (Zijfers), dr. van Petrus Zijffers en Maria ,
geb. voor 1698,
doopgetuige van haar nicht Gertrudis Hamers op zondag 9 april 1713 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Henricus Hamers op woensdag 29 oktober 1727 te Spaubeek [Li],
ovl. (minstens 45 jaar oud) op vrijdag 15 november 1743 te Spaubeek [Li],
begr. op zondag 17 november 1743 aldaar 15. novembris anno praefato pie in domino obijt Cornelia Zijfers uxor Wilhelmi Leenarts sacris ecclesiae s(acra)m(en)tis previe praemunita et et [sic] 17 eiusdem sepulta..
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 24 en ongeveer 27 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus..
Uit dit huwelijk 9 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Maria | ~1750 | Spaubeek [Li] | †1750 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
2 | Sibilla | ~1751 | Spaubeek [Li] | †1833 | Spaubeek [Li] | 82 | 1 | 9 |
3 | Jan Willem | ~1753 | Spaubeek [Li] | †1825 | Spaubeek [Li] | 71 | 1 | 2 |
4 | Gertrudis | ~1756 | Spaubeek [Li] | †1818 | Spaubeek [Li] | 61 | 1 | 8 |
5 | Maria | ~1758 | Spaubeek [Li] | †1839 | Spaubeek [Li] | 81 | 2 | 8 |
6 | Marten | ~1761 | Spaubeek [Li] | †1830 | Op het Broek [Li] | 68 | 1 | 6 |
7 | Maria | ~1764 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
8 | Catrin | ~1767 | Spaubeek [Li] | †1812 | Spaubeek [Li] | 44 | 1 | 6 |
9 | Jan Peter | ~1770 | Spaubeek [Li] | †1832 | Hobbelrade [Li] | 62 | 1 | 9 |
Maria Sibilla Wouters
Maria Sibilla, genoemd naar haar meter Wouters,
ged. Rooms Katholiek op maandag 2 februari 1750 te Spaubeek [Li] 2 feb: baptisata est Maria Sibilla filia legitima Joannis Wouters et Gertrudis Lenaerts susceptores Martinus Wouters et Maria Horsmans (getuigen: haar oom Pater P. Magister Martinus Wouters en Maria Horsmans [de stiefmoeder van Gertrudis Lenaerts]),
ovl. (ongeveer één week oud) op maandag 9 februari 1750 opm. octo dierum [=8 van de dagen] te Spaubeek [Li],
begr. op dinsdag 10 februari 1750 aldaar 9: feb: obijt Maria Sibilla infans octo dierum filia Joannis Wouters et Gertrudis Lenaerts et 10 huius sepulta..
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr.
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
Maria Sibilla Wouters
Sibilla (Maria Sibilla, Sijbilla, Maria Cebilla, Marie Sebille (Fr.)), genoemd naar haar overleden zuster 1 Wouters,
geb. [ovl.reg. geb.dat. 02-02-1750 (ww: dit is de geb.dat. van haar zus die 8 dagen oud is geworden)],
ged. Rooms Katholiek op dinsdag 26 januari 1751 te Spaubeek [Li] 26 januarij baptisata est Maria Sybilla filia legitima Joannis Wouters et Gertrudis Lenaerts suscep(tores) Balthasar Penris et Maria Meijers (getuigen: Baltus (Bartholomeus) Penris en Maria Meijers [e.v. Joannes Boesten]),
doopgetuige van haar kleinzoon Leonard Mevis op zaterdag 3 juli 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peeter (Petrus) Mevis op vrijdag 4 januari 1805 te Beek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Maria Sibilla Mevis op zaterdag 1 juli 1809 te Beek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Sijbilla Lenaerts op maandag 27 maart 1775 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Andreas Coumans op maandag 17 augustus 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Theodorus Coumans op zaterdag 25 mei 1816 te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Helena Souren op zaterdag 21 december 1822 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Sijbilla Soons op zondag 8 juli 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Reinerus Creemers en Anna Drummen op dinsdag 7 februari 1769 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op maandag 16 oktober 1797 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar nicht Anna Maria Soons op dinsdag 6 december 1808 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Anna Stassen op maandag 5 maart 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Pieter (Petrus Mathias) Lemmens op woensdag 25 november 1789 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar nicht Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar neef Hendrik (Henricus) Heijnen op zaterdag 4 januari 1800 te Beek [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Leonard (Joannes Leonardus) Wouters op vrijdag 15 augustus 1800 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Pieter (Petrus) Wouters op maandag 13 oktober 1823 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 82 jaar oud) op dinsdag 10 september 1833 's morgens om zes uur in het huis van Pieter Coumans te Spaubeek [Li] - akte 28 [BS: 83 jaar] (getuigen: haar neef Hendrik (Henricus) Heijnen (landbouwer, 32 jaar, nabuur) en Pieter (Joannes Petrus) Muijlkens als Jean Pieter Muijlkens (zonder beroep, 68 jaar, nabuur)).
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 24 en ongeveer 19 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 26 april 1775 aldaar 26 aprilis praevijs 3 proclamationibus matrimonio juncti sunt Petrus Mevis et Maria Sybilla Wouters testibus Jo(ann)e Wilhelmo Wouters et Gertrude Wouters et pluribus [aliis] (getuigen: zijn zwager en haar broer Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Gertrudis (Maria Gertrudis) Wouters),
woont in Hoeve in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Peter Mevis (brandewijnstoker, asijnmaeker) en Mari Sebilla Wouters (sijne vrouw) in Hoeve nr. 73
met
Peter (Petrus, Pieter) Mevis (Mevissen), zn. van Peter (Petrus Bartholomeus) Mevis en Catharina Erkens,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 6 september 1755 te Spaubeek [Li] 6 7bris baptisatus est Petrus filius legitimus Petri Mevis et Catharinae Erkens suscep(tores) Theodorus Geurts scabinus no(min)e Petri Erkens et Maria Wouters (getuigen: Dirick (Theodorus) Geurts scabinus [=wethouden van de bank Geleen] nms. Petrus Erkens, zijn oom Petrus Erkens door Theodorus Geurts scabinus en Maria Wouters),
landbouwer, brandewijnstoker/azijnstoker, kerkmeester/koster, agent municipal 1796,
doopgetuige van zijn nicht Maria Anna Bosheurs op woensdag 16 februari 1791 te Spaubeek [Li],
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Soons op zaterdag 26 november 1825,
doopgetuige van Jan Gerard (Joannes Gerardus) Henssen op donderdag 1 oktober 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Ida Henssen op donderdag 29 juli 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wouters op zaterdag 26 december 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Petrus Leonard Mevis op zondag 17 juli 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Mevis op zondag 15 augustus 1802 te Beek [Li],
doopgetuige van Joanna Maria Lienaerts op zondag 28 april 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Louis Francois (Lodovicus Franciscus) Wouters en Anna Catharina Jongen op maandag 30 augustus 1824 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Mechtildis Coumans op vrijdag 22 september 1809 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Pieter (Petrus) Coumans op donderdag 12 september 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Helena Souren op zaterdag 21 december 1822 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Jacob (Jacobus) Söeren en Maria Judith Kleijnjans op dinsdag 26 november 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Ida Souren op maandag 8 augustus 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Elisabeth (Joanna Elisabeth) Souren op donderdag 18 augustus 1825 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Mechtildis Peulen op zaterdag 18 juli 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Mathijs (Joannes Matthias) Peulen op vrijdag 17 november 1815 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Joseph (Petrus Josephus) Gielen en Elisabeth (Maria Elisabetha) Moonen op woensdag 28 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Gertrudis (Anna Gertrudis) Gielen op zaterdag 5 december 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Catharina Elisabetha Gielen op zaterdag 8 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Catharina Gielen op donderdag 24 maart 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn neef Joannes Michael Wouters op maandag 18 juli 1808,
doopgetuige van Godefridus Lensen op dinsdag 7 september 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Peter (Petrus) Soons op zondag 4 maart 1792 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petronella Lienaerts op donderdag 22 maart 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Matthias Schiffers op zaterdag 17 januari 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Hubertina (Joanna Maria Hubertina) Curvers op maandag 4 februari 1828 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Anna Cremers op zondag 25 november 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Winand (Winandus) Meex op zaterdag 15 september 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Ludovicus Leenaerts op woensdag 3 januari 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Petrus Mevissen op maandag 2 november 1795 te Schimmert [Li],
getuige bij kerk. huw. van Willem (Joannes Wilhelmus) Curvers en Anna Maria Bours op donderdag 7 januari 1796 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Michiel (Michael) Boest en Joanna Wilms op dinsdag 21 juni 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Jansen op zaterdag 14 januari 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Henricus Ummelen op zondag 22 januari 1797 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Pieter Laurens (Petrus Laurentius) Henssen en Anna Sibilla (Joanna Sibilla) Houben op zaterdag 16 mei 1801 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Theodorus Meijers en Anna Elisabeth Dederen op maandag 6 juli 1801 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Nicolaus Wallmans en Maria Elisabeth Willerjans op vrijdag 10 juli 1801 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Joannes Joseph Severens en Anna Cathatina Laumen op zondag 24 januari 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Godefridus Geurts en Margaretha (Anna Margaretha) Campo op dinsdag 23 februari 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Peter (Joannes Petrus) Bovens en Maria Elisabeth Sangen op maandag 21 juni 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Joseph Ropperich en Maria Lucia Meijers op maandag 21 juni 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Gerard (Joannes Gerardus) Peters en Maria Agnes Houdiens op zondag 29 augustus 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Willem (Guilleaume) Raemaekers en Mechtildis Lenaerts op zaterdag 2 oktober 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Hendrik (Henricus) Willems en Joanna Elisabetha Hamers op zondag 31 oktober 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Karel Joseph (Carolus Josephus) Goffin en Maria Joanna Banens op dinsdag 9 augustus 1803 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Pieter (Joannes Petrus) Muijlkens en Catharina Philips op dinsdag 8 januari 1805 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Hendricus (Henricus) Schols en Joanna Elisabeth Geurts op dinsdag 5 februari 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Johanna Gertruijdis Hennen op zondag 17 maart 1816 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Fredericus Hennen op zaterdag 12 april 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Hendrick (Henricus) Heijnen en Maria Agnes (Maria Agnetis) Hanssen op vrijdag 10 oktober 1806 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Peter (Petrus) Lenssen en Maria Elisabeth Poulsen op maandag 23 februari 1807 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Jan (Joannes) Aelffers en Catharina Elisabeth Raemakers op dinsdag 5 mei 1807 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Pieter (Joannes Petrus) Meijers en Maria Mechtildis Kappes op dinsdag 5 mei 1807 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Frederik (Fredericus) Köhlen en Maria Anna Henssen op woensdag 14 juni 1809 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Hendrik (Henricus) Moonen op woensdag 16 september 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Stassen op woensdag 20 mei 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Michiel (Joannes Michael) Stevens op woensdag 21 april 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joanna Catharina Henssen op vrijdag 30 april 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joanna Sibilla Ummelen op zondag 6 februari 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Meijs op woensdag 6 juli 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wilhelmus Stevens op zaterdag 12 november 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Slangen op donderdag 24 november 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Hubert Karel (Joannes Hubertus Carolus) Goffin op donderdag 22 december 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Jacobus Goossens op maandag 23 januari 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jacobus (Joannes Jacobus) Rademaekers op donderdag 9 februari 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Sijbilla Soons op zondag 8 juli 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Leonardus Meijs op woensdag 15 augustus 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Vroemen op donderdag 6 september 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Anna Konings op zondag 23 september 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabeth Henssen op zaterdag 20 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Judith Rademaekers op maandag 3 juni 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Andreas Meens op donderdag 12 september 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Petrus Hamers op vrijdag 27 september 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Petrus Dieteren op dinsdag 7 januari 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Catharina Elisabeth Stevens op zaterdag 18 januari 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Anna Selis op vrijdag 7 februari 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joanna Catharina Zelis op woensdag 17 augustus 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Catharina Elisabetha Slangen op zaterdag 23 augustus 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Alexander (Alexander Edmundus Josephus Hubertus) Caselli op dinsdag 26 augustus 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan (Joannes) Henssen op zaterdag 30 augustus 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Snijders op zondag 12 oktober 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Martinus Christianus Jacquemain op donderdag 25 december 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Leenaerts op maandag 13 juli 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Hamers op zaterdag 10 oktober 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Michael Moonen op dinsdag 15 december 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Hubert (Joannes Hubertus) Muijlkens op donderdag 17 december 1807 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Pieter Jozef (Pieter Joseph) Jacquemin op zondag 31 januari 1808 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Anna Maria Soons op dinsdag 6 december 1808 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Helena Sijben op woensdag 26 juli 1809 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Antonius Cremers op zaterdag 2 september 1809 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petronella Aelfers op woensdag 15 november 1809 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Jan (Joannes) Nijsten en Catharina Elisabeth Hamers op woensdag 24 januari 1810 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Jan Peter (Joannes Petrus) Vroomen en Maria Cornelia Kerckhoffs op woensdag 28 februari 1810 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Martinus Kleinen en Anna Maria van Kan op dinsdag 12 februari 1811 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Christianus Meentz en Maria Agnes Voncken op dinsdag 14 mei 1811 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Peter (Joannes Petrus) Penders en Odilia (Maria Odilia) Aelfers op woensdag 15 april 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Willem (Joannes Wilhelmus) Curvers en Cornelia Corvers op dinsdag 24 november 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Pieter Nicolaus (Petrus Nicolaus) Beijen en Catharina Elisabeth Henssen op dinsdag 12 januari 1813 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Theodoor (Theodorus) Slangen en Maria Anna Menten op dinsdag 23 februari 1813 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Wouter (Wolterus) Henssen en Maria Sibilla Ummelen op dinsdag 4 mei 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabeth Dols op maandag 25 september 1815 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Johan Arnold (Joannes Arnoldus) Beltgens en Maria Odilia Heijnen op zondag 17 oktober 1813 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Jan Michiel (Joannes Michael) Henssen en Anna Maria Muijlkens op maandag 30 mei 1814 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Gerard (Joannes Gerardus) Peters en Maria Anna Spee op woensdag 7 september 1814 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn schoonzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Jacobs en zijn dochter Catharina Elisabeth Mevis op zondag 16 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Jan (Joannes) Haegens en Anna Maria Linssen op zondag 16 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Stephanus Tummers en Maria Joanna Kuijpers op dinsdag 31 januari 1815 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Michiel (Joannes Michael) Hanssen en Maria Josepha Hamers op donderdag 4 mei 1815 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Mathias (Petrus Mathias) Muijlkens en Elisabeth (Maria Elisabeth) Frijns op dinsdag 5 september 1815 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Theodor (Theodorus) Cupers en Maria Catharina Moonen op woensdag 8 november 1815 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Peter Theodorus (Petrus Theodorus) Meens op woensdag 10 januari 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan (Joannes) Souren op woensdag 21 februari 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Lucia Jacquemin op donderdag 8 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Jacobus Curvers op woensdag 11 juli 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Severinus Dieteren op donderdag 2 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Martinus Nijsten op woensdag 22 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Maria Vroemen op dinsdag 6 november 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jacobus Koninckx op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Josephus Meijers op maandag 4 februari 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Nicolaas (Joannes Nicolaus) Hamers op zaterdag 4 mei 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Antonius Cremers op zondag 12 mei 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Theodoor (Joannes Theodorus) Diederen op maandag 17 juni 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Bemelmans op woensdag 17 juli 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Severinus Lienaerts op zaterdag 28 maart 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Josephus Meijers op maandag 4 mei 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Meens op vrijdag 15 mei 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Joseph (Joannes Josephus) Sijben op maandag 6 juli 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Catharina Theresia Juliana Rombout op zondag 27 september 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan (Joannes) Stevens op maandag 16 november 1812 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Godfried Cremers op zondag 18 juli 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wilhelmus Bemelmans op donderdag 30 september 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabeth Meijers op zaterdag 9 oktober 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Peter (Joannes Petrus) Heijnen op zaterdag 12 februari 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Meens op zondag 6 maart 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joanna Catharina Aelfers op dinsdag 30 augustus 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Peeters op zondag 11 december 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Henssen op zaterdag 25 september 1824 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabeth Hubertina Henssen op donderdag 15 februari 1827 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Sibilla Lienaerts op dinsdag 25 juli 1815 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Hagens op zaterdag 2 september 1815 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Petrus Bijen op maandag 4 december 1815 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Josephina Heijnen op donderdag 4 april 1816 te Spaubeek [Li],
overlijdensgetuige van Johan (Joannes) Dederen op maandag 11 mei 1829,
doopgetuige van Johanna Elisabeth Loijson op dinsdag 5 februari 1828 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Catharina Baltus op dinsdag 10 mei 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jacobus Bruls op woensdag 29 juni 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Agnes Moonen op donderdag 10 december 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Jeanne (Maria Joanna) Otermans op donderdag 10 maart 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Godfried (Joannes Goedefridus) Geurts op dinsdag 21 juni 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Theodorus Coumans op dinsdag 6 december 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Helena Muijlkens op zaterdag 1 september 1810 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Pieter (Petrus) Lemmens en zijn achternicht Maria Joanna Hensen op dinsdag 2 maart 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Winandus Muijlkens op maandag 5 juli 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Ida Wouters op dinsdag 12 oktober 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Elisabeth Wouters op donderdag 22 februari 1816 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wilhelmus Moonen op donderdag 18 juli 1816 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Petrus Nicolaus Hubertus Otermans op woensdag 14 augustus 1816 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Otermans op donderdag 12 oktober 1820 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Renerus Lemmens op zondag 22 oktober 1820 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Agnes Wouters op woensdag 28 februari 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Peter (Joannes Petrus) Kuijpers op vrijdag 12 april 1822 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Peter (Petrus) Lemmens op maandag 17 april 1826 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Renerus Lemmens op maandag 17 april 1826 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Joanna Cuijpers op maandag 3 juli 1826 te Spaubeek [Li],
schoolmeester vanaf 1777 te Spaubeek [Li],
Pieter Mevis is de eerste schoolmeester in Spaubeek. Hij is tevens koster in de Laurentius kerk van Spaubeek.
Ovl. (Ongeveer 76 jaar oud) op dinsdag 15 mei 1832 om half elf 's avonds in zijn huis te Hoeve - Spaubeek [Li] - akte 14 [BS: 77 jaar] (getuigen: Jan Mathijs (Joannes Mathias) Henssen (lid van de gemeenteraad, 58 jaar, nabuur) en Jan Jacob (Joannes Jacobus) Eussen (secretaris van het kerbestuur, 37 jaar, nabuur)).
Uit dit huwelijk 9 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Petrus | ~1776 | Spaubeek [Li] | †1778 | Spaubeek [Li] | 2 | 0 | 0 |
2 | Peter | ~1778 | Spaubeek [Li] | †1850 | Norg [Dr] | 72 | 1 | 5 |
3 | Christiaan | *1780 | Spaubeek [Li] | †1860 | Straten - Nuth [Li] | 80 | 2 | 9 |
4 | Maria | *1782 | Spaubeek [Li] | †1830 | Spaubeek [Li] | 47 | 1 | 9 |
5 | Joannes | *1785 | Spaubeek [Li] | †1785 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
6 | Maria | *1786 | Spaubeek [Li] | †1810 | Spaubeek [Li] | 24 | 0 | 0 |
7 | Walterus | *1788 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
8 | Maria | *1791 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
9 | Catharina | *1792 | Spaubeek [Li] | †1857 | Bunde [Li] | 64 | 2 | 6 |
Joannes Wilhelmus Wouters
Jan Willem (Joannes Wilhelmus, Willem, Jois Willem, Jean Guilliaume (Fr.)), genoemd naar zijn grootvader aan moederszijde/peter [Wilhelmus Leenarts] Wouters,
ged. Rooms Katholiek op maandag 3 december 1753 te Spaubeek [Li] 3 decembris baptisatus est Joannes Wilhelmus filius legitimus Joannis Wouters et Gertrudis Lenaerts susceptores fuerunt Wilhelmus Lenaerts et Anna Maria Stassen no[min]e Elisabethae Wouters (getuigen: zijn grootvader Wilm (Wilhelmus) Leenarts, Anna (Anna Maria) Stassen nms. Elisabeth Wouters en zijn oudtante Lisbet (Elisabetha) Wouters door Maria Stassen),
Erelid van fanfare Sint-Caecilia te Spaubeek [Li],
Op de lijst van van ereleden van fanfare Sint-Caecilia wordt J.G. (=Jean Guilliaume = Joannes Wilhelmus = Johann Wilhelm) Wouters genoemd.
overlijdensgetuige van zijn vader Joes (Joannes) Wouters op zaterdag 27 augustus 1808,
geboortegetuige van Caspar (Gaspar) Vromen op dinsdag 16 juli 1799,
huwelijksgetuige van zijn zwager Martijn (Martinus) Frissen en zijn zus Maria Wouters op zaterdag 28 april 1798 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wilhelmus Coumans op zaterdag 17 april 1802 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn zwager Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en zijn zus Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Elisabeth Lenaerts op vrijdag 2 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers op vrijdag 17 september 1784 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Mevissen op dinsdag 8 februari 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Flecken op zaterdag 17 februari 1787 te Millen [Nw, Duitsland],
doopgetuige van zijn nicht Maria Helena Lemmens op vrijdag 8 januari 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 3 januari 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Willem (Jan Willem) Heijnen op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op maandag 17 januari 1814 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achternicht Maria Agnes Lienaerts op dinsdag 25 juli 1815 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn zwager Peter (Petrus) Mevis en zijn zus Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op woensdag 26 april 1775 te Spaubeek [Li],
Petitie naar tweede kamer in 1848 te Spaubeek [Li],
In 1848 wordt een petitie opgesteld voor de Tweede Kamer. Hierin klagen de mensen over de hoge belastingdruk vanuit Den Haag.
Deze wordt door 60 belasting betalende inwoners ondertekend, waaronder J. (=Joannes) Wouters, P.M. (=Petrus Martinus) Wouters, J.G. (=Jean Guilliaume = Joannes Wilhelmus) Wouters en J.L. (=Joannes Leonardus) Wouters.
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op zaterdag 12 januari 1822 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 71 jaar oud) op vrijdag 23 september 1825 op twaalf uur 's middags te Spaubeek [Li] - akte 24 [BS: 72 jaar] (getuigen: Jacobus (Joannes Jacobus) Vroemen (landman, 50 jaar, nabuur) en zijn neef Severinus Lenaerts als Severinus Lienaerts (dagloner, 50 jaar, nabuur)).
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 31 jaar oud) (Rooms Katholiek) op donderdag 27 februari 1783 27. feb. cum dispensatione in tribus bannis conjuncti sunt matrimonio Joannes Wilhelmus Wouters, et Maria Helena Vleeken nata in Mille: testes fuerunt Christianus Vleeken, et Wilhelmus Leenarts. in fidem subsignarunt. Joannes Wilhelmus Wouters Maria Helena Vleeken Christiaen Vleeken hoc x signum Wi[l]helmi Leenarts nescientis scribere quod testor A. Somijn pastor loci. aldaar dispensatie: in tribus bannis [=in de derde graad] (getuigen: zijn oom Wilhelmus Leenarts met X getekend (kan niet schrijven) en zijn zwager en haar broer Christianus Flecken als Christianus Vlecken),
Dispensatie op vrijdag 21 februari 1783 te Spaubeek [Li],
Spaubeek - 21 februari 1783 - Brief van A. Somija pastoor in Spaubeek, als aanvraag voor dispensatie in verband met voorgenomen huwelijk tussen: Joannes Wilhelmus Wouters en Helena Vlecken.
RHCL Maastricht (29-1783-19 - foto 3823),
Woont boerderij G, Dorpstraat te Spaubeek [Li] na 1798,
In het bevolkingsregister (BVR) van 1798 zijn de bewoners van deze boerderij:
Joes Willem Wouters (46) cultivateur, Helena Vlecken (46) sijne vrouw, Joannes Wouters kint en Cristian Wouters kint.
Ook woont er: Frans Vlecken (49), de broer van Helena.
BVR 1800: wedeman J. Wouters (72) dit is Joes Wouters (de vader van Jan Willem) komt in het huis wonen, na het overlijden van zijn echtgenote Gertrudis Lenaerts
- aantal kinderen beneden 12 jaar: 1 (dit is Cristian, Joannes is inmiddels 13 jaar)
- aantal deuren en vensters: 3, totaal getal der zielen per huijs: 6
- getal der peerden boven 2 jaar: 2, getal hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: er is niets wezenlijks veranderd. Behalve het aantal paarden (chevaeux) is 1 en het aantal hoornbeesten (vaches) is 2. Dus beide zijn met één afgenomen. Tijdens de Franse bezetting moesten de boeren paarden en koeien afstaan t.b.v. het Franse leger. Wellicht heeft deze vermindering hiermee te maken.
BVR 1807: er ontbreken een groot aantal blazijden, waaronder deze. Wel is bekend dat vader Joes (83) de boerderij heeft verlaten en woont nu op Hoeve bij zijn oudste dochter Maria Sybilla x Peter Mevis samen met 4 van hun kinderen.
Joes Wouters overlijdt in 1808 op 84 jarige leeftijd weer in het huis van Jan Willem Wouters op de Dorpstraat.
BVR 1814: zoon Christiaan ontbreekt en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 26-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Wel vinden we: Maria Helena Heijnen, die in 1812 gehuwd is met zoon Jan (Joannes) Wouters en hun zoon Joannes Wilhelmus van 1 jaar oud.
Ook woont er: Adamus Deumes (31), zoon van Henricus x Maria Broerens, gedoopt op 12-11-1782 te Schinveld. Zijn beroep is journalier [= dagloner]. In 1827 huwt hij te Oirsbeek met Maria Gertrudis Roekx. Hij is met zekerheid géén famile.
BVR 1819: het gezin van Jan Wouters x Maria Helena Heijnen is met de kinderen Arnold en Joannes Martinus uitgebreid.
Ook treffen we aan:
Jacobus Lienaerts (22)
Maria Joanna Boshouwers (28)
Van de aanwezige dieren lezen we:
- getal der hoornbeesten boven de twee jaaren: 3, onder de twee jaaren: 2
- getal der peerden boven 3 jaaren: 2, onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 5
BVR 1821: het gezin van Jan Wouters x Maria Helena Heijnen is weer uitgebreid met Maria Agnes.
Bij Maria Helena Vlecken (geb te Millen) staat foutief geb te Nieuwstad. [Millen D. ligt bij Nieuwstad NL]
Ook wonen er:
Peter van de Broek (37) geboren te Nuth en gehuwd. Hij is waarschijnlijk een knecht.
J.Catrin Meijers (22) geboren te Schinnen en ongehuwd. Zij is waarschijnlijk de dienstmeid
Jan Willem Wouters overlijdt in 1825 op 72 jarige leeftijd en Maria Helena Vlecken blijft tot aan haar dood (1830) inwonen bij haar kinderen.
Woont in Spabeek(dorp) in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Willem Wouters (cultivateur) en Helena Vlecken (sijne vrouw) in Spaubeek nr. 42,
Verbouwen boerderij G op de Dorpstraat in 1804 te Spaubeek [Li],
In 1804 is de boerderij (grotendeels) verbouwd door Jan Willem Wouters en Maria Helena Vlecken.
Daarom staan op de voorgevel de volgende letters: IHS IW W 1804 MH V. Deze letters staan voor:
IWW = Joannes Wilhelmus Wouters
MHV = Maria Helena Vlecken
IHS = is een monogram dat geregeld gebruikt wordt op katholieke voorwerpen. Dit monogram kwam op in de hoge middeleeuwen. In de oudheid werd het monogram XP meer gebruikt : XP zijn de eerste twee Griekse letters van Christos. Het monogram IHS is de weergave van de eerste drie letters van Jezus in Griekse hoofdletters (IHSOS) : Iota, Eta en Sigma. Dit wordt ook geschreven als IHC. De hoofdletter S wordt in het Grieks oorspronkelijk als sigma geschreven. In de late oudheid en gedurende de vroege middeleeuwen werd dit geschreven als een C. Vanaf de latere middeleeuwen (ca. 14de eeuw) werd de S gebruikt, steeds als weergave van de sigma. De H bleef echter H, ook al gaat het eigenlijk om een E. IHS vindt men bijvoorbeeld terug op kerkgevels, biechtstoelen, bidprentjes, kazuifels en altaardwalen.
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
met
Helena (Maria Helena) Flecken (Vlekken, Vlecken, Vleckken), dr. van Christianus Flecken en Gertrudis (Gertrud) Kurinx,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 24 februari 1752 opmerking bij huwelijk: nata in mille [=meisje geboren in Millen] te Millen [Nw, Duitsland] - St. Nicolaus rk (ref. 1752/159/06) (getuige: Henricus Jansen, Anna Maria Rulandt),
doopgetuige van haar nicht Maria Helena Flecken op zondag 10 mei 1778 te Millen [Nw, Duitsland],
doopgetuige van Maria Mechtildis Paesch op maandag 28 augustus 1786 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Leonard (Joannes Leonardus) Meijers,
doopgetuige van haar schoondochter Helena (Maria Helena) Heijnen op dinsdag 21 december 1790 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Helena Wouters op zaterdag 11 mei 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Arnoldus Wouters op zaterdag 3 augustus 1816 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Helena Hautvast op vrijdag 13 oktober 1820 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 78 jaar oud) op donderdag 15 april 1830 om half elf 's avonds in het huis van zoon [Joannes] te Spaubeek [Li] - akte 25
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (eerste assessor, 60 jaar, nabuur) en Peter (Petrus) Kurvers als Joannes Peter Kurvers (dagloner, 42 jaar, nabuur)).
Uit dit huwelijk 2 zonen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jan | *1785 | Spaubeek [Li] | †1859 | Spaubeek [Li] | 73 | 1 | 7 |
2 | Chris | *1788 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
Maria Gertrudis Wouters
Gertrudis (Maria Gertrudis) Wouters,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 17 juli 1756 te Spaubeek [Li] 17 julij baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Wouters et Gertrudis Lenaerts suscep(tores) Wilhelmus Wouters et Catharina Martens (getuigen: haar oom Willem (Wilhelmus) Wouters en haar aangetrouwde tante Catharina Martens [e.v. Joannes Lenaerts, de broer van de moeder]),
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Peter (Petrus) Mevis en haar zus Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op woensdag 26 april 1775 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op maandag 5 juni 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Jacobus Lemmens op donderdag 5 mei 1796 te Beek [Li],
doopgetuige van haar neef Christiaan Mevissen op dinsdag 8 februari 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Mevis op zaterdag 25 maart 1786 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Andries (Joannes Andreas) Wouters op zaterdag 5 december 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Wouters op zaterdag 9 oktober 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Christiaan Heijnen op zaterdag 17 december 1803 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 61 jaar oud) op woensdag 10 juni 1818 te Spaubeek [Li] - akte 8 [BS: 62 jaar],
begr. op dinsdag 16 juni 1818 aldaar (Maria Gertrud Wouters e.v. Gerardus Lemmens).
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 28 en ongeveer 31 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 6 oktober 1784 aldaar 6ta 8bris post consuetas proclamationes in facie ecclesiae contraxerunt matrimonium Gerardus Lemmens ex Beeck, et Maria Gertrudis Wouters: testibus Petro Erckens et Philippo Coumans in fidem subsignarunt x est signum sponsi nescientis scribere Maria Gertrudis Wouters sponsa Peter Erckens testis P.J. Coumans testis quod testor A.G. Somijn past. loci. (getuigen: Peter (Petrus) Erckens, Philippus Coumans),
Verder onderzoek,
M.Getrud x Gerard Lemmens te Spaubeek (Collectie Habets 3261-74-1792 3727-28-1794 3739-32-1811 3739-202-1811),
Verband tussen de families Lemmens en Houdvast (Hautvast) via familie Wouters te Spaubeek [Li],
Twee dochters van Gerard Lemmens x Maria Gertrudis Wouters huwen met twee zonen van Matthias Hautfast x Joanna Maria Willems
1. Maria Gertrudis Lemmens (geb 1803) huwt in 1819 met Petrus Josephus Houdvast (geb 1796)
2. Maria Helena Lemmens (geb 1796) huwt in 1820 met Joannes Houdvast (geb 1792).
Beide families hebben echter een bloedband met elkaar, via de familie Wouters. Hun gemeenschappelijke voorouders zijn: Jan Wouters x Elsken Lenarts. Deze ouders hebben o.a. als kinderen:
1. Jacobus Wouters x Elisabetha Hanssen hun zoon is Joes Wouters x Gertrudis Lenaerts, hun dochter is Maria Gertrudis Wouters x Gerardus Lemmens. Zij zijn de ouders van Maria Helena en Maria Gertrudis. (4 generaties)
2. Merten Wouters x Sijbilla Stassen hun dochter is Lisbeth Wouters x Christianus Houtvast hun zoon is Matthias Hautfast x Joanna Maria Willems. Zij zijn de ouders van Joannes en Petrus Josephus. (4 generaties)
Dit is een van de mogelijke verklaringen voor de hoge kindersterfte die beide gezinnen kennen.
Hoewel voor derde zoon Joannes Wilhelmus Houdfast x Maria Theresia Coumans geldt ook een hogere kindersterfte.
Brouwer tussen 1797 en 1799 te Hobbelrade [Li],
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen dooor de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moets het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dageijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww] , die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
In de lijst van brouwers met patenten in Spaubeek worden genoemd:
Gerardus Lemmens (1797-1799), Joannes Gerardus Cuijpers (1811-(+)1812), Joannes Petrus Kuijpers (1814) en (Jean) Jacques Lienaerts (1811-1814)
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in Hobbelrade in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Gerardus Lemmens (brouwer) en Mari Gertrus Wouters (sijne vrouw) in Hobbelrade nr. 96
met
Gerard (Gerardus) Lemmens, zn. van Michiel (Michaelis) Lemmens en Joanna Schneijders,
ged. op zondag 29 oktober 1752 te Beek [Li] 29. bapt(isatus). est Gerardus filius leg: Michaelis Lemmens ex Beek et Joannae Schneijders ex Spaubeek, suscep: Wilhelmo Lemmens ex Beek et Cath: Elisabetha Daniels ex Munstergeleen. (getuigen: zijn oom Wilhelmus Lemmens uit Beek en zijn aangetrouwde tante Catharina Elisabeth Daniels uit Munstergeleen),
brouwer, vendeur d'eau de vie en detaille,
doopgetuige van zijn nicht Joanna Gertrudis Boscheuers op zaterdag 23 november 1793 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn neef Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798,
ovl. (ongeveer 65 jaar oud) op zaterdag 9 mei 1818 om zeven uur 's avonds te Spaubeek [Li] - akte 6 [BS: 67 jaar]
(getuigen: Jan Leonard (Joannes Leonardus) Reijns (landbouwer, 54 jaar, nabuur) en Mathijs (Mathias) Peulen (landbouwer, 51 jaar, nabuur)).
Uit dit huwelijk 8 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Joannes | *1785 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
2 | Joannes | *1787 | Spaubeek [Li] | †1788 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
3 | Pieter | *1789 | Spaubeek [Li] | | | | 0 | 0 |
4 | Joannes | *1792 | Spaubeek [Li] | †1818 | Spaubeek [Li] | 25 | 0 | 0 |
5 | Maria | *1796 | Hobbelrade [Li] | †1862 | Beek [Li] | 66 | 1 | 9 |
6 | Joannes | *1798 | Spaubeek [Li] | †1811 | Spaubeek [Li] | 13 | 0 | 0 |
7 | Gerardus | *1802 | Hobbelrade [Li] | | | | 0 | 0 |
8 | Maria | *1803 | Spaubeek [Li] | †1870 | Spaubeek [Li] | 67 | 1 | 15 |
Maria Wouters
Maria (Marie (Fr.), Anna Maria), genoemd naar haar tante/meter [Maria Wouters] Wouters,
ged. Rooms Katholiek op vrijdag 25 augustus 1758 te Spaubeek [Li] 25 aug[us]ti baptisata est Maria filia legitima Joannis Wouters et Gertrudis Lenders susc Petrus Lenders et Maria Wouters uxor Jo[ann]is Petri Lemmens ex Geleen (getuigen: haar oom Peter (Petrus) Lienaerts als Petrus Lenders en haar achternicht Maria Wouters e.v. Joannes Petrus Lemmens uit Geleen),
cultivatrice (kan niet schrjven),
doopgetuige van haar neef Joannes Wilhelmus Mevissen op dinsdag 8 februari 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Frans (Franciscus) Souren op vrijdag 14 januari 1820 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Peter (Petrus) Bijen op maandag 16 september 1765 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Walterus Mevissen op donderdag 27 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Wilhelmus Lemmens op zaterdag 8 september 1792 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Godfried (Joannes Goedefridus) Geurts op dinsdag 21 juni 1803 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op woensdag 16 april 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Michael Wouters op dinsdag 19 juli 1808 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Maria Mechtildis Boshouwers op woensdag 22 februari 1809 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Maria Catharina Caldenberg op zaterdag 24 april 1813 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 81 jaar oud) op zaterdag 9 november 1839 om twaalf uur 's middags te Spaubeek [Li] - akte 18 [BS: 82 jaar]
(getuigen: haar schoonzoon Jan Jacob (Joannes Jacobus) Schutjens (koster, 42 jaar, op de Hoeve, schoonzoon van de overledene) en haar neef Severinus Lenaerts (dagloner, 71 jaar, Spaubeek, nabuur)).
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr. (1),
kerk.huw. (resp. ongeveer 21 en ongeveer 22 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 5 april 1780 5ta praevijs 3 proclamationibus matrimonio juncti sunt Joannes Gerardus Boshouwers minorennis de consensu parentium, et Maria Wouters minorennis de consensu parentium, hujus parochiae rusticae conditionis, testis fuerunt Joannes Wilhelmus Wouters, et Maria Elisabetha Boshouwers incolae hujus parochiae. in fidem C. E. van den Bock pastor Joannes Gerardus Busheuer sponsus hoc est x signum Mariae Wouters sponsae Joannis Wilhelmus Wouters testis Maria Elisabeth Busheuer testis. Joaenes Will[e]m Bushheuer pater sponsi Joannes Wouters pater sponsae aldaar (getuigen: zijn zwager en haar broer Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters en zijn zus en haar schoonzuster Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers),
Verwantschap tussen families Boshouwers en Wouters te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
met
Jan Gerard (Joannes Gerardus, Gerard (Fr.)) Boschouers (Boschouwers, Boshouwers, Bosheuers, Bosheurs), zn. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op dinsdag 11 oktober 1757 te Spaubeek [Li] 11. 8bris baptisatus est Jo(ann)es Gerardus filius legitimus Jo(ann)is Wilhelmi Boschower et Joannae Sebille Heynen susceptores Jo(ann)es Vuren ex Geijlekercken et Judith Heynen no(min)e Mariae Elisabethae Velroet ex Gangelt (getuigen: zijn tante Judith Heijnen, Joannes Vuren uit Geilenkirchen, Judith Heijnen nms. Maria Elisabetha Velroet uit Gangelt),
doopgetuige van zijn neef Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Anna Stassen op maandag 5 maart 1781 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 36 jaar oud) op dinsdag 9 september 1794 te Spaubeek [Li] [± 38 jaar],
begr. op donderdag 11 september 1794 aldaar 9na obijt in Spaubeck Joannes Gerardus Boscheuers aetatis circiter 38 annorum, maritus Mariae Wouters, extremis s.r.e. sacramentis munitus, et 11ma ejusdem sepultus est..
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Gertrudis | ~1780 | Spaubeek [Li] | †1780 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
2 | Maria | ~1781 | Spaubeek [Li] | †1850 | Spaubeek [Li] | 69 | 1 | 8 |
3 | Jan Willem | *1784 | Spaubeek [Li] | †1872 | Spaubeek [Li] | 87 | 1 | 4 |
4 | Martin | *1788 | Spaubeek [Li] | †1811 | Spaubeek [Li] | 23 | 0 | 0 |
5 | Maria | *1791 | Spaubeek [Li] | †1822 | Spaubeek [Li] | 31 | 1 | 4 |
6 | Joanna | *1793 | Spaubeek [Li] | †1860 | Spaubeek [Li] | 66 | 1 | 4 |
tr. (resp. ongeveer 39 en ongeveer 30 jaar oud) (2) (Burgerlijke Stand) op zaterdag 28 april 1798 (9 floreal 6) te Spaubeek [Li] - akte 3 [BS: opm. Brd wed van Gerardus Bosheuers]
(getuigen: zijn neef en haar neef Christiaan Mevissen als C. Mevis, zijn zwager en haar broer Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters als Joannes Peter Wouters, Wilhelmus Henssen als W. Henssen de jon en zijn zwager en haar broer Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters als J.W. Wouters),
Verder onderoek,
Maria Wouters wed v Gerard Boshouwers x Martin Frissen te Spaubeek (Collectie Habets 378-26-1827),
in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] tussen 1798 en 1819,
In het BVR 1800 lezen we:
Martinus Frissen - 27 [?moet zijn 42] - cultivateur
Maria Wouters -44- sijne vrouwe
Maria Sebilla Bushouer - 19 - sijn kint; Joannes Wilhelm Bushouer - 14 - sijn kint.
Verder nog de volgende (interessante) invoer:
- aantal kinderen beneden 12 jaar:3
- aantal deuren en vensters: 3
- totaal getal der zielen in huijs: 7
- getal der peerden boven 2 jaar: 2
- getal hoornder boven een jaar: 2
In het BVR van 1801 lezen we dat Martijn Frissen als beroep opgeeft herbergier.
Het BVR van 1807 ontbreekt voor deze woning.
Martijn Frissen overlijdt in 1812 op 45 jarige leeftijd.
In het BVR van 1814 noemt Maria zich Anna Maria Wouters. Zij woont dan in de boerderij met de kinderen:
Maria Anna Boushouwers (24); Maria Catharina Frisschen (15).
Daarnaast woont er: Joan Andreas Kaldenbergh (34) taillist, met wie dochter Maria Anna in 1812 gehuwd is en de knecht Stheeven Kleintjens (31) domistique.
In BVR van 1819 woont Maria Wouters (65) in de boerderij met:
een aantal van de kinderen van haar overleden zuster Maria Gertrudis (+1818) x Gerardus Lemmens (+1818). Deze Gerard is één maand voor zijn vrouw Maria Gertrudis overleden. Hun kinderen heten: Maria Gertruid (17) en Maria Helena (23) Lemmens. We zien hun oom Joannes Lemmens (68) uit Beek, de broer van Gerard Lemmens.
Ook woont er Peter Joseph Houdvast (23) uit Hulsberg, hij is de echtenoot (xSpaubeek 1819) van Maria Gertrudis Lemmens.
Tenslotte woont er Bartholomeus Otten (34) uit Schinnen. Hij is de zoon van Arnoldus x Maria Anna Cremers, geboren op 01-06-1784 te Schinnen. Hij is waarschijnlijk een knecht.
In het BVR van 1821 vinden we Maria Wouters niet meer in deze woning. Zij is op Hoeve gaan wonen bij haar dochter Johanna Gertrudis x Jan Jacob Schutgens (koster). Hier overlijdt ze in 1839.
met
Martijn (Martinus, Martin (Fr.), Frijesschen) Frissen (Frijssen, Frisschen, Frisen), zn. van Reijnierus Frijsen (dagloner/ackerman) en Marie Reimersdal,
ged. Rooms Katholiek op vrijdag 8 mei 1767 te Meerssen [Li],
dagloner/ackerman,
doopgetuige van Maria Catharina Boshouwers op zondag 13 oktober 1811 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Josepha Geurts op zaterdag 31 oktober 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 44 jaar oud) op vrijdag 14 februari 1812 te Spaubeek [Li] - akte 7 [BS: 50 jaar],
begr. op zondag 16 februari 1812 aldaar 1812 14 feb(rua)ry obyt Martinus Frisschen aetatis 50 annorum conjux Mariae Wouters extremis s:r:e: sacramentis munitus et 16 hujus sepultus.
Uit dit huwelijk 2 dochters:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Maria | *1799 | Spaubeek [Li] | †1799 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
2 | Maria | *1800 | Spaubeek [Li] | †1869 | Spaubeek [Li] | 69 | 1 | 4 |
Martinus Wouters
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)).
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 aldaar 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww] , die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jan | *1791 | Spaubeek [Li] | †1812 | Smolensk [Russian Federation] | 20 | 0 | 0 |
2 | Gerard | *1794 | Spaubeek [Li] | †1863 | Op het Broek [Li] | 68 | 1 | 1 |
3 | Hans Willem | *1797 | Spaubeek [Li] | †1878 | Nuth [Li] | 81 | 1 | 10 |
4 | Sibilla | *1799 | Spaubeek [Li] | †1877 | Spaubeek [Li] | 78 | 1 | 7 |
5 | Andries | *1801 | Spaubeek [Li] | †1875 | Spaubeek [Li] | 73 | 1 | 5 |
6 | Pieter Martinus | *1806 | Spaubeek [Li] | †1877 | Spaubeek [Li] | 71 | 1 | 6 |
Maria Elisabetha Wouters
Maria Elisabetha, genoemd naar haar grootmoeder aan vaderszijde [Elisabetha Hanssen] Wouters,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 22 maart 1764 te Spaubeek [Li] 22 baptisata est Maria Elisabetha filia legitima Jo(ann)is Wouters et Gertrudis Lenaerts susceperunt Wilhelmus Lenaerts et Maria Geurts (getuigen: haar oom Wilhelmus Leenarts en Maria (Maria Sophia) Geurts dit is een buur/vriendin?),
doopgetuige van Bartholomeus Geurts op maandag 10 december 1792 te Spaubeek [Li].
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr.
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
Catharina Elisabetha Wouters
Catrin (Catharina Elisabetha) Wouters,
ged. Rooms Katholiek op maandag 13 april 1767 te Spaubeek [Li] 13 baptisata est Catharina Elisabeth filia legitima Jo(ann)is Wouters et Gertrudis Lenaerts susceperunt Arnoldus Hubertus Stassen et Catharina Kurvers (getuigen: Arnoldus Hubertus Stassen en Catharina Curvers [oudste dochter van Andreas Kurvers x Maria Driessen dit zijn buren/vrienden?]),
doopgetuige van haar nicht Catharina Elisabeth Mevis op woensdag 22 augustus 1792 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Catharina Frisschen op donderdag 7 maart 1799 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Gertrudis Peusens op woensdag 21 augustus 1793 te Schinnen [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en haar schoonzuster Maria Catherina Henssen op woensdag 25 november 1795 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lemmens op zondag 13 februari 1803 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 44 jaar oud) op donderdag 2 januari 1812 te Spaubeek [Li] - akte 2,
begr. op zaterdag 4 januari 1812 aldaar 2da jan[ua]rij obyt Catharina Elisabetha Wouters aetatis 44 annorum uxor Petri Mathiae Heijnen extremis s:r:e: sacramentis munita et 4ta hujus sepulta.
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 28 en ongeveer 23 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 6 april 1796 6ta april. conjuncti sunt in facie ecclesiae Petrus Mathias Heijnen, et Cath: Elisabeth Wouters ambo incolae de Spaubeek: testes fuerunt Henricus Heynen, et Maria Sibilla Boscheuers. in fidem subsignarunt. Peter Mathijs Heynen sponsus x signum sponsae nescientis scribere Henricus Heynen testis, Maria Sibilla Boscheuers testis quod testor A.G. Somijn pastor loci. aldaar (getuigen: zijn broer en haar zwager Hendrick (Henricus) Heijnen en zijn nicht en haar nicht Maria Sijbilla Boshouwers),
woont Dorpstraat 54 Spaubeek [Li] in 1798,
In het bevolkingsregister van 1798 zien we:
Catharina Wouters x Peter Mattis Heijnen wonen samen met haar schoonouders Theodorus Heijnen x Catharina Bemelmans in de laatste boerderij op de Dorpstraat, deze ligt tegen Gebusselke en Webrig.
woont op adres Spaubeek 59 in 1833 te Spaubeek [Li]
met
Peter Mathijs (Petrus Mathias, Pieter Mathijs, Matthijs, Pierre Mathieu (Fr.)) Heijnen, zn. van Theodorus Heijnen en Catharina (Maria Catharina) Bemelmans,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 31 oktober 1772 te Spaubeek [Li] 31 baptisatus est Petrus Matthias fil: legitimus Theodori Heijnen et Mariae Catharinae Bemelmans susceptores fuerunt Petrus Heijnen et Cornelia Erckens (getuigen: zijn oom Petrus Heijnen, Cornelia Erckens),
gemeente raadslid/adjoint 1794-1796/cultivateur/akkerman,
doopgetuige van zijn neef Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op woensdag 16 april 1806 te Spaubeek [Li],
overlijdensgetuige van Maria Elisabeth Stassen op zondag 9 juni 1822,
overlijdensgetuige van Peter Mattis Stassen op dinsdag 10 augustus 1824,
overlijdensgetuige van Laurent (Joannes Laurentius) Stassen op zondag 13 maart 1836,
overlijdensgetuige van Jozef (Joseph) Waldraeth op vrijdag 24 juni 1836,
overlijdensgetuige van Anna Catharina Lenners op zaterdag 23 februari 1839,
overlijdensgetuige van Maria Gertrudis Gardeniers op vrijdag 11 februari 1842,
doopgetuige van zijn nicht Maria Ida Wouters op dinsdag 12 oktober 1813 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Petrus Mathias Heijnen op zondag 25 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Petronilla Heijnen op dinsdag 23 september 1817 te Beek [Li],
geboortegetuige van zijn neef Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798,
overlijdensgetuige van Joanna Barbara Meens op donderdag 19 januari 1832,
overlijdensgetuige van zijn kleindochter Catharina Elisabeth Geurts op maandag 4 februari 1833,
ovl. (ongeveer 77 jaar oud) op maandag 21 oktober 1850 te Spaubeek [Li] - Dorpstraat.
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Gertrud | *1797 | Spaubeek [Li] | †1835 | Spaubeek [Li] | 38 | 1 | 5 |
2 | Joannes | *1798 | Spaubeek [Li] | †1798 | Spaubeek [Li] | 0 | 0 | 0 |
3 | Hendrik | *1800 | Spaubeek [Li] | | | | 1 | 7 |
4 | Christiaan | *1803 | Spaubeek [Li] | †1839 | Spaubeek [Li] | 35 | 0 | 0 |
5 | Willem | *1806 | Spaubeek [Li] | †1858 | Spaubeek [Li] | 52 | 1 | 2 |
6 | Johannes | *1810 | Spaubeek [Li] | †1834 | Spaubeek [Li] | 23 | 0 | 0 |
Joannes Petrus Wouters
Jan Peter (Joannes Petrus, Jan Pieter, Peter, Jean Pierre (Fr.), Pierre), genoemd naar zijn oom aan moederszijde [Petrus Lienaerts] Wouters,
ged. Rooms Katholiek op vrijdag 8 juni 1770 te Spaubeek [Li] 8 baptisatus est Jo(ann)es Petrus filius leg: Jo(ann)es Wouters et Gertrudis Lenaerts susceperunt Jo(ann)es Petrus Lemmens et Anna Caenen (getuigen: Hans Peter (Joannes Petrus) Lemmens en zijn achternicht Anna (Joanna Elisaberth) Caenen [e.v. Nicolaus Stassen]),
akkerman/cultivateur, landbouwer,
geboortegetuige van zijn zoon Joannes Michael Wouters op maandag 18 juli 1808,
geboortegetuige van zijn dochter Maria Helena Wouters op zaterdag 11 mei 1805,
huwelijksgetuige van zijn zwager Martijn (Martinus) Frissen en zijn zus Maria Wouters op zaterdag 28 april 1798 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798,
doopgetuige van zijn nicht Maria Elisabeth Hubertina Henssen op donderdag 15 februari 1827 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn broer Marten (Martinus) Wouters en zijn schoonzuster Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn neef Andries (Joannes Andreas) Wouters op vrijdag 4 december 1801,
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan Peter (Joannes Petrus) Kuijpers op vrijdag 12 april 1822 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 62 jaar oud) op dinsdag 25 september 1832 te Hobbelrade [Li] - Spaubeek akte 26
(getuigen: Jan (Joannes) Muijlkens (lid van de gemeenteraad, 30 jaar, nabuur) en zijn zwager Pieter Nicolaus (Petrus Nicolaus) Beijen (landbouwer, 39 jaar, nabuur)).
- Vader:
Joes (Joannes, Jan, Jean (Fr.)) (Jo~ann~es=Jo~es=Joes) genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde Wouters, zn. van Jacobus Wouters (scabinus [=schepen, wethouder] van het Graafschap Geleen (& Spaubeek)) en Elisabetha Hanssen,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 25 maart 1722 te Spaubeek [Li] die 25 martij sacramento baptismatis initiatus est Joannes filius Jacobi Wouters et Elisabethae Hanssen legitimi conjuges [=wettelijk gehuwd] quem e sacro fonte susceperunt Wilhelmus Hanssen et Sybilla Stassen (getuigen: zijn oom Willem (Wilhelmus) Hanssen en zijn aangetrouwde tante Sibilla (Sijbilla) Stassen [e.v. Merten Wouters]),
landbouwer,
Naamgeving bij geboren kinderen,
De "betere" klasse burgers gaan twee namen gebruiken voor hun kinderen. Deze bevatten veelal de namen Jo(h)annes bij jongens en Maria bij meisjes. De reden hiervoor komt uit het RK geloof.
Als laatste bij de dood van Jezus Christus aan het kruis zijn bij hem gebleven de apostel Jo(h)annes, de evangelist (schrijver van het nieuwe testament) en zijn moeder Maria (de heilige maagd). Na de dood van Jezus vertrekken zij samen naar Efeze (Ephesos [Grieks], Efes [Turks]) in het huidige Turkije waar ze later overlijden. De naamdag van Jo(h)annes is 27 december en die van Maria is 15 augustus.
Het volgende citaat uit een boek geeft dit dan ook weer:
"Ook vandaag laat de Heer geen mens alleen. Hij weet voor iedereen de juiste Johannes te vinden en de juiste Maria, om gezamenlijk het kruis van het leven te dragen.".
Door het bovenstaande staan de namen symbool voor personen (heiligen) waarop je in de slechtste tijd van je leven op kunt steunen. Daarom worden deze namen veelal als eerste gebruikt gevolgd door de tweede, welke in feite de persoon uniek maakt binnen het gezin.
doopgetuige van zijn neef Petrus (Joannes Petrus) Lenaerts op vrijdag 23 december 1768 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Sijbilla Penris op zaterdag 12 mei 1753 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Sophia Penris op zondag 29 september 1754 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Agnes (Maria Agnes) Wouters op zaterdag 14 februari 1756 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Wilhelmus Lenaerts op vrijdag 10 december 1756 te Beek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Hautvast op maandag 25 december 1758 te Nuth [Li],
doopgetuige van Maria Catharina Cremers op zondag 7 januari 1759 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Sijbilla Mevissen op zaterdag 1 juni 1782 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op woensdag 10 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Lemmens op zaterdag 20 oktober 1787 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
Bokkerijders in de Landen van Overmaas tussen juli 1740 en augustus 1745 te Spaubeek [Li],
In de 18 de eeuw (1730-1774) worden de Landen van Overmaas geteisterd door roversbendes, die we kennen onder de naam: "Bokkerijders".
Onze streek wordt in de tweede periode door hen getroffen. Deze bendes richten zich met name op de kerkelijke bezittingen en rijke(re) boeren. Zij gaan niet zachtzinnig te werk om hun doel te bereiken, waarbij de buit niet altijd groot is. Zo wordt o.a. in 1737 ingebroken in de kerk van Spaubeek en in 1740 wordt de brouwketel van Matthijs Heijnen gestolen, uitgevoerd door bendeleden uit Schinnen en andere omliggende dorpen (zie ook Marten Wouters 1761-1830).
Tot de bendeleden behoren: vilders en andere "gezellen" (wevers, dagloners, haammakers [van haam=paardentuig], zadelmakers, schoenlappers, slotenmakers, marskramers e.d. dus beroepen die op diverse plaatsen worden uitgevoerd. In het algemeen reizende werklieden). Het zijn echter niet alleen arme lieden, maar ook aan lager wal geraakte edellieden, die hun stand niet meer kunnen hooghouden en gewezen millitairen (ook met hogere rang). Onder hen bevinden zich ook een veldbode en een chirurg. De verzamelplaatsen van de Bokkerijders zijn lokale herbergen of de woonhuizen van de bendeleiders, die vaak op de rand van het dorp wonen. Hierdoor kunnen ze zich gemakkelijk verplaatsen zonder dat dit bij andere dorpsgenoten opvalt.
In Spaubeek wonen de volgende Bokkerijders:
- Michel Hennix, geb te Beek. Deze schoenmaker, wolspinner wordt in 1751 te Geleen gearrestreerd en ter dood veroordeeld.
- zijn zonen Peter Hennix en Joannes Hennix
Na de veroordeling door drossaard Leopold Duijckers, van de schepenbank Geleen, wordt zijn woonhuis kasteel Raath te Bingelrade op 20 augustus 1751 in brand gestoken en dit brandt grotendeels af. Verantwoordelijk hiervoor is:
- Peter Tacken hij is met een dochter van Michel Hennix getrouwd. (hij is geholpen door Joannes en Andries Jeurissn)
- Mevis Offermans, wolspinner en buurman en zwager van Hennix. Deze Mevis heeft in het Hollandse leger gediend.
- Peter Schols, de zwager van Mevis Offermans. Peter woont in Gebösselke en is eind mei 1751 gearresteerd.
- Willem Caldenberg
In Hobbelrade wonen:
- Matthijs Crull, afkomstig uit Frankrijk.Hij is een gedeserteerde soldaat uit Namen. Zijn beroep is: schoenmaken en bijenkorfmaker.
- Du Jadrdin, afkomstig uit Frankrijk.
In Hegge woont:
- Daem Haenen
In Nagelbeek woont:
- Nol Caldenberg, alias de Trouwe Jongen of Nol met de zieke ogen. Nol is in 1731 geboren in Schinnen en zijn beroep is bedelaaar. Zijn moeder is een zuster van de beruchte Gerlingh Daniëls uit Wolfhagen-Schinnen (zie ook Marten Wouters 1761-1830). Deze Gerlingh is op kasteel Ter Borch in Schinnen in gevangenschap tijdens het onderzoek gestorven. Ook tot de groep behoort Wijn Wijnen, de buurman en zwager van Gerlingh Daniëls.
In Geleen wonen onder andere:
- Jonker Willem de Gavarelle, alias de Dikke achter de kerk. Van beroep belastinginnner.
- Winand Duprez, hij behoort tot de (verarmde?) notabelen. Van beroep is hij secretaris van de schepenbank te Vaesrade.
We zien dat de laatste twee geen slecht beroep hebben.
Voor de mensen die in Schinnen op Ter Borch worden veroordeeld vindt de executie plaats op de Daniker berg (op de rand van Schinnen en Geleen-Spaubeek)
Voor de mensen die door de schepenbank van Geleen op kasteel St. Jansgeleen worden veroordeeld vindt de executie plaats in de Raadskuil (op de rand van Geleen en Sittard. Dit ter hoogte van de huidige holle weg, tegenover het neuwe ziekenhuis van Geleen)
(bron: Antok Blok: De Bokkerijders in de landen van Overmaas 1730-1774),
Franse legers komen in Spaubeek. Definitieve regeling voor inkwartiering op zaterdag 29 november 1794 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek wordt een register bijgehouden, waarin de gebeurtenissen van dag tot dag worden vermeld door A. Smeijsters (griffier = secretaris).
"Daghrolle van de municipaliteijt van Spaubeek vergaedert wegens alle 't geene voorgekomen en daerinne gedaen."
Op 26 november 1794 komen de Franse legers in Spaubeek aan via Hobbelrade. Wij lezen:
"Zijn alhier gearriveert 's middags ten 5 uren twee compagnien Voluntairs (= vrijwillig dienenden), welcke provisioneelijck (= voorlopig) in alle haast hebben gebilleteert (= biljetten hebben verstrekt voor inkwartiering bij inwoners)."
Op diezelfde dag komt het eerste oorlogsmaterieel in Spaubeek aan. "sijn hier aengekomen 3 canons en 4 aminitie wagens tot houbbelraed."
Kennelijk was de last zwaar en de holleweg in een slechte staat van onderhoud, zodat de bevolking gedwongen werd om hulp te bieden. We lezen:
"overmits den quaden weg vastleggende doen kommanderen 2 perden om dito wagens los te helpen en voor te spannen tot Nuth sulkx op requisitie (= vordering) van den officier van dit transport met last op den griffier om sulkx te annotteren (= aan te tekenen."
Op 29 november 1794 komt het bestuur van Spaubeek, bestaande uit de heren Banens (maire = burgemeester), Snijders (1e adjoint = wethouder), Heijnen (2e adjoint) en A. Smeijsters (griffier = secretaris) met de bevelvoerend officier bijeen voor het treffen van een definitieve regeling van inkwartiering. Wij lezen.
"Op requisitie (= vordering) van den capiteijn Menge mede gevaceert (= vrijgemaakt of ambtelijk bezig geweest) tot visitatie (= bezoek) van alle logementen, wes gedaen zijnde, op de requisitie als voorens, geprocedeert (= gehandeld) tot uijtvindinge en bekominge van twee leedige (= leegstaande) huijsen, 't eene in Spaubeek, het andere binnen hobbelraede om te dienen tot cortegaerde (= legering?), welcke eijndelijck gevonden, naementlijck in Spaubeek het huijs van Joes Woutes, in hobbelraede het huijs van Joes Peter Moonen, beijdens voor huize van dezelfde huijzen belooft een billige loon ad twee gls (= gulden) p maent, lastende den griffier aen jeder proprietaris (= eigenaar) van dito huijzen, als aen den officier requirant (= vorderend) bij biljetten hier af immediaet (= onmiddellijk) de behoorlijcke depeschen (= berichten) te doen exploiteren (= uit te reiken)".
In de kantlijn is aangetekend, dat de eigenaren, na hiervan in kennis te zijn gesteld (behoorlijcke insinuaties af gedaen), hierop verschillend reageerden. Wouters ging akkoord, maar Moonen protesteerde tegen de vordering van zijn huis.
(bron: Jacques Aussems, BECHA jaargang 1 nr 1 blz 18-87),
Diefstal door ingekwarierde militair bij Bernhard Ottermans. tussen dinsdag 19 mei 1795 en vrijdag 23 mei 1975 te Spaubeek [Li],
"Informatie genomen over sekere diefstal geschiet aen het onbewont huijs van Bernhard Ottermans gelegen boven aan het eijnde van 't gehugt Hobbelraede tussen den 19 en 23 Meij 1795 sulx ten overstaen van ons onders. (ondergetekende) municipalen heden den 23 Meij 1795."
. . . (na een lang betoog) . . .
"Den deponent (= die een verklaring aflegt) verklaert ook, dat op den ovensolder ontnomen is eenige dicke nooten wel 7 a 800 ontrent vorts aen ons door den deponent gevraegt zijnde of hij deesen aengaende niets meer weet te getuijgen segt dat nog in den koijstal gevonden heeft een half afgevreeten hamme dan dat hij quaet vermoëden heeft op 2 militairen doens gelogeert bij
Lambert Hanssen sulx digt neffens 't huijs waer den diefstal geschiet is nu logeerende den eenen bij Nijklaes Pijls den aderen bij Joes Wouters.
Daer bijgevoegende voor redenen van niet alleen suspicie (= verdenking) maer van welwetentheijd, dat hij deponent heden is geweest ten huijse van N. Pijls daer gevonden in den sack van den soldaet, twee hammen welverstaende een soo genaemd knorbeen (= hespebeen?) een ruckstuk en een stuck Braedworst noch met assen bestroijt, dat hier aen present (= aanwezig) en sulx ook soo gesien hebben de dogters van N. Pijls en eijndelijk dat hij deponent op sijnen Eede verklaert dat het vlees in den sack van den soldaet bij N. Pijls gelogeert, in de presentie der dogters geopent en gevonden, effectivelijck (= werkelijk) is van het vlees hem deponent gestolen daer voor nogmaels bereijdt over al sulx met eede te vestigen.
doopgetuige van zijn kleindochter Maria Catharina Wouters op donderdag 22 september 1796 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Mathias Heijnen op woensdag 4 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Gerardus Lemmens op donderdag 28 januari 1802 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleindochter Elisabeth (Maria Elisabetha) Geurts op dinsdag 16 oktober 1804 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van zijn kleinzoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Boshouwers en Maria Judith Coumans op dinsdag 17 juni 1806 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterkleinzoon Joannes Andreas Boshouwers op dinsdag 10 maart 1807 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 86 jaar oud) op zaterdag 27 augustus 1808 om 08:00 vm te Spaubeek [Li] - akte 23. In het huis van zoon Joannes Wilhelmus (Jean Guillaume) (getuigen: zijn zoon Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters, als Jean Guillaume Wouters (55 jaar, cultivateur, Spaubeek, zoon) en Jasparus Vroemen, als Gaspar Vroomen (66 jaar, cultivateur, Spaubeek, voisin=buurman)),
begr. op maandag 29 augustus 1808 te Spaubeek [Li] 1808 27 aug[u]st circa 10mam antemeridianam obijt Joannes Wouters aetatis 86 annorum viduus Gertrudis Leenaerts extremis s:r:e: sacramentis munitus et 29 hujus sepultus.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 27 en ongeveer 24 jaar oud) (Rooms Katholiek) op zondag 13 juli 1749 13 julij matrimonio juncti sunt cum dispensatione in tertio gradu [=dispenatie in de derde graad (bloedverwantschap)] et in bannis [=en na het roepen van huwelijksafkondigingen] Joannes Wouters et Gertrudis Lenaerts testes Henricus Vromen custos et Martinus Lenaerts aldaar (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen de koster en zijn achterneef en haar broer Martinus Leenarts, (Lenaerts)),
Ondertrouw,
In de periode van de verplichte ondertrouw, die voor het huwelijk plaatsvond, gingen de pastoor(s) na of aan alle wettelijke en kerkelijke eisen voor het aangaan van het huwelijk was voldaan. De pastoor(s) gingen onder andere bij de ouders, grootouders en overgrootouders na of er een familieband tussen de bruid en bruidigom bestond. Afhankelijk van de soort familieband (graad van verwantschap) kon men eventueel (tegen betaling?) dispensatie krijgen om toch te mogen trouwen.
De ondertrouw begon na een pastoraal gesprek bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Daarna kondigde de pastoor drie zondagen achter elkaar in de mis het huwelijk aan. In het Latijn: præmissis tribus bannis [=na de roepen, na de 3 huwelijks -afkondigingen].
In ons dialect heette dit: in de reupe zeen, van de praeksjtool rolle of euver de benk gaon.
Woont in boerderij B, Op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1749,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Joes Wouters - 76 (jaar) - ouden man
Mari Gertrud Lenaerts - 76 - oude vrouw
Martin Frissen - 38 - cultivateur [=landbouwer] (uit) Spaubeek
Marie Wouters - 40 - sijne vrouw
Mari Sebil Bosheuers - 17 - dochter; Hans Willem Bosheuers - 13 - soon; en de kinderen (onder de 12 jaar): M(aria); M(aria) Joanna; An Gertrud.
Maria Wouters is de dochter van Joes en Gertrudis Lenaerts. Zij is eerst gehuwd (x1780) geweest met Joannes Gerardus Bosheuers (+1794). Daarna huwt (x1798) ze opnieuw met Martinus Frissen.
Maria Gertrudis Lenaerts overlijdt een jaar later (+1799) op 75 jarige leeftijd.
In het BVR 1800 zien we dat Joes Wouters (78 jr) bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken op de Dorpstraat woont.
In het BVR 1807 zien we dat Joes Wouters (85 jr) bij zijn oudste dochter Maria Sibilla x Peter Mevis op Hoeve woont.
Joes Wouters overlijdt (+1808) op 86 jarige leeftijd bij zijn zoon Jan Willem op de Dorpstraat.
Verband tussen families Wouters en Lenaerts (derde graads bloedverwantschap) op zondag 13 juli 1749 te Spaubeek [Li],
Gertrudis Lenaerts is de dochter van Wilhelmus Leenarts en Cornelia Zijfers. Deze Wilhelmus (zoon van Marten x Maria Vromen) is de halfbroer van Elsken Lenarts (dochter van Marten x Elisabeth Meijs), welke gehuwd is met Jan Wouters, de grootvader van Joes Wouters.
Elsken Lenarts is de grootmoeder van Joes Wouters en een oudtante van Gerrtudis Lenaerts. Van beiden is Marten Lenarts dus een gemeenschappelijke overgrootvader.
Verband tussen de families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
Van de familie Wouters trouwen een zuster en broer met een broer en zuster van de familie Boshouers.
1. In 1780 trouwt Joannes Gerardus Boshouwers met (Anna) Maria Wouters
2. In1790 trouwt Marten Wouters met Maria Elisabeth Boshouers.
Woont op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Joes Wouters en Mari Gertud Lenaerts in op het Broek nr. 38
met
- Moeder:
Gertrudis Lenaerts (Lenders, Lienarts, Leenaerts), dr. van Wilm (Wilhelmus) Leenarts en Cornelia Zijffers,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 11 november 1724 te Spaubeek [Li] 11 9bris 1724 baptisata est Gertrudis filia Wilhelmi Leenarts et Corneliae Zijffers ligt: conjug(es) quam e sacro fonte, susceperunt Jo(ann)es Gossen ex Bijse et Maria uxor Petri Zijfers (getuigen: Jan (Joannes) Goessens als Joannes Gossen uit Op de Bies en haar grootmoeder Maria e.v. Petrus Zijfers),
doopgetuige van haar nicht Maria Gertrudis Lenaerts op zondag 16 maart 1760 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar neef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts op zaterdag 27 augustus 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Maria Gertrudis Campo op vrijdag 21 oktober 1763 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jacob (Joannes Jacobus) Lenaerts op zaterdag 7 augustus 1773 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Agnes Lenaerts op woensdag 9 februari 1763 te Schinnen [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Peter (Petrus) Mevissen op maandag 12 januari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Joannes Michael Lemmens op zondag 21 augustus 1785 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Chris (Christianus) Wouters op maandag 17 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Gerard (Joannes Gerardus) Wouters op dinsdag 5 augustus 1794 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Gertrud (Maria Gertudis) Heijnen op dinsdag 2 mei 1797 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Hans Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters op dinsdag 24 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
kan niet schrijven op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
is getuige bij kleindochter: 18. circa tertiam matutinam nata et eodem [18-05-1780] die baptisata est Maria Gertrudis filia legitima Joannis Gerardi Boshouwers et Mariae Wouters incolarum hujus parochiae, susceperunt Jo(ann)es Wilhelmus Boshouwers, et ertrudis Lenaerts, ambo ex hac parochia. in fidem.
C.E. van den Bock pastor. Joannes Gerardus Busheuer pater prolis. Joannes Willem Buscheuer patrinus Gertrudis Lenaerts hoc x signum posuit
Ovl. (Ongeveer 75 jaar oud) op donderdag 5 december 1799 te Spaubeek [Li] - akte 2 [BS: Gertruijd Lienaerts, 72 jaar, dr. van NN en NN; e.v. Joannes Wouters],
begr. [waarschijnlijk 6 of 7 december 1799] aldaar 00-00-1799 obyt Gertrudes Leenaerts 70 annorum uxor Jo(ann)is Wouters.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 25 en ongeveer 21 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 25 november 1795 25ta 9bris conjuncti sunt in facie ecclesiae Joannes Petrus Wouters et Maria Catharina Hensen ambo incolae hujus loci: testes fuere Christianus Mevissen, et Catharina Wouters in fidem subsignarunt Joannes Peter Wouters. Maria Cath. Hensen, Christiaen Mevis hoc x est signum Cath: Wouters testis nescientis scribere quod testor A. Somijn pastor aldaar (getuigen: zijn zus en haar schoonzuster Catrin (Catharina Elisabetha) Wouters en zijn neef en haar neef Christiaan Mevissen),
woont Hobbelrade Spaubeek [Li] tussen 1798 en 1800,
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen bij de schoonouders Willem Henssen x Catrin Borvelts (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
J.P. Wouters (28) schoonsoon [= Jan Peter], M.Catrin Henssen (25) vrouw van j.p. wouters, [= Maria Catharina]
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Catrin Wouters kint; J.W. Wouters kint [= Joannes Wilhelmus of Hans Willem],
De takken Jacobus Wouters en Henricus Wouters komen samen circa 1800 te Spaubeek [Li],
In Spaubeek heeft de tak Jacobus Wouters connecties met de tak Henricus Wouters via de families Henssen en Cupers (Cuijpers). Een aantal interessante punten:
- op 25 november 1795 huwt Joannes Petrus Wouters uit de tak Jacobus Wouters met Maria Catharina Henssen. Zij stamt af uit de tak Henricus Wouters via haar grootmoeder aan moederszijde Catharina Wouters (geb 23 maart 1712 dochter van Janus Wouters x Joanna (Jen) Zelis). De eerste verbinding tussen de takken Jacobus en Henricus Wouters.
- op 22 september 1796 geven zij (samen?) in Spaubeek de geboorte op van Catharina (dochter van Joannes Petrus Wouters x Maria Catherina Henssen) en Wouter (zoon van Gerardus Cupers x Joanna Catharina Wouters). Deze Joanna Catharina Wouters stamt ook de tak Henricus Wouters via haar vader Wouter (Wolterus) Wouters (geb 27 januani 1724 zoon van Janus Wouters x Joanna (Jen) Zelis). Hij is dus de broer van de in het vorige punt genoemde grootmoeder Catharina Wouters.
- in 25 oktober 1821 trouw Maria Catharina Wouters (geb 22 september 1796 dochter van Joannes Petrus Wouters x Maria Catharina Henssen ) met Joannes Gerardus Cuijpers (geb 30 december 1798 zoon van Gerardus Cuijpers x Joanna Catharina Wouters). Hij is de broer van Wouter Cuijpers uit het vorige punt. Hiermee is weer en nieuwe vebinding tussen de takken Jacobus en Henricus Wouters tot stand gebracht.
Voor mij blijft de volgende vraag open: "Wisten zij allemaal van de verbanden en dat zij dus verre familie van elkaar waren (5-6 gereraties terug)?",
Woont Boerderij C, Op 't Broek Spaubeek [Li] tussen 1800 en 1814,
BVR 1800: op nr 32 wonen (Marten woont op nr 33):
J. Peeter Wouters (36) cultivateur [=landbouwer], Maria Katharina Henssen (28) sijne vrouwe,
Het aantal kinderen onder de 12 jaar is: 1 [dit is hun zoon: Hans Willem, want hun oudste dochter Maria Catharina is bij haar opa en oma in Hobbelade blijven wonen ww]
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 2; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 3
- getal der peerden boven 2 jaar: 1; getal der hoornder boven een jaar: 2
BVR 1801: Alle kinderen worden genoemd: Joes Wilm Wouters (3) kint; Joes Leonard Wouters (1j 7d) kint;.
Naast de familieleden woont er nog een dienstmeisje bij hun in: Catrine Elys Geurts (20), domistique. Dit is Catharina Elisabeth Geurts, geb 31 oktober 1780 te Spaubeek, dochter van Joannes Matthias Geurts en Elisabetha Leunissen (geen familie). Zij is de jongere zuster van Godefridus Geurts, waarmee Maria Sibilla Moonen in 1838 in het huwelijk treedt. Deze Maria Sibilla Moonen huwt later in 1845 Arnold Wouters (zn van Jan Wouters x Maria Helena Heijnen). Verder lezen we:
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 2 (dus 2 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 1; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 2; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave.
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: Het gezin Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen vinden we terug in Hobbelrade nr 30. Waarschijnlijk is het gezin tussen 1807 en 1814 naar Hobbelrade vertrokken en hebben ze dus niet tot 1814 in boerderij C samen met Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers in Op 't Broek gewoond.
Woont Hobbelrade Spaubeek [Li] tussen 1814 en 1851,
BVR 1807: op nr 94 wonen:
Guill. Henssen (71), cultivateur [= Willem, de vader]. Met zijn kinderen:
Wouter Henssen (27), Jean Guill Henssen (25), Jean Michiel Henssen (22), Chat. Elis. Henssen (18), Gerard Henssen (14)
De oudste zoon Joannes Leonardus Henssen woont niet meer op dit adres, verder is Catharina Borvels, de moeder van de kinderen in 1802 overleden.
Het dienstmeisje: Marie Ida Phijlips (20) Van haar zijn geen verdere gegevens gevonden
Verder lezen we:
chevaeux [=paarden] 3, vaches [=hoornbeesten] 5, genisse [=kalveren] 4, moutants [=schapen] 0
BVR 1814: Het gehele gezin Henssen, met uitzondering van de vader is vertrokken! De woning wordt nu bewoont door:
Joan. Peter Wouters (45), cultivateur, Wilhelm Henssen (76), Maria Catharina Henssen (40). Hun kinderen zijn:
Catharina Wouters (18), Joan.Wilhel. Wouters (16), Joannes Leonardus Wouters (14), Maria Getruydes Wouters (12), Maria Helena Wouters (10), Joannes Michael Wouters (7), Martinus Wouters (4), Maria Ida Wouters (1).
Als knecht wordt genoemd: Michael Bout (26), domistique. Hiervan zijn geen verdere gegevens te vinden.
In BVR 1819Het gezin is uitgebreid met een nieuwe dochter Maria Elisabeth (4). We missen echter de kinderen
- Maria Getruydis, zij is waarschijnlijk vóór 1819 overleden [hiervan is echter geen registratie te vinden]
- Martinus, hij is in 1819 op 8 jarige leeftijd overleden.
Vader Willem Henssen (80) woont ook nog bij hen. Over de dieren staat het volgende geregistreerd:
getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 2
getal der peerden boven 3 jaaren: 2; getal der peerden onder 3 jaaren: (geen opgave)
In BVR 1821: bij de personen is geen wijziing opgetreden.
Bij de dieren is: getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1 (was 2)
In BVR 1828: bij de personen is géén wijziging opgetreden, behalve voor: Maria Catharina Wouters. Zij heeft het huis verlaten omdat ze in 1821 gehuwd is met Joannes Gerardus Cuijpers uit Spaubeek. Zij zijn ook in Hobbelrade gaan wonen.
In BVR 1829: zoon Michiel Wouters staat niet opgenomen in het register, hij is dan 20-21 jaar. Deze Michiel overlijdt in 1833 op 25 jarige leeftijd.
Ook missen we vader Willem Henssen, hij is in 1830 overleden op 90 jarige leeftijd.
Als knecht wordt Peter Notten (17) uit Spaubeek genoemd. Dit is Joannes Petrus Notten geb 24 november 1811 te Spaubeek, zoon van Petrus Notten x Anna Mechtildus Moonen. [het verwantschap is iets moeilijker: hij is de zoon van de zuster van de schoonmoeder van broer Joannes Michael Henssen, of uitgebreid: broer Joannes Michiel Henssen x Anna Muijlkens, dochter van Johan Muijlkens x Maria Anna Moonen. Haar zuster is Anna Mechtildis Moonen, de moeder van Peter Notten ww]
In BVR 1834: Jan Peter Wouters ontbreekt in dit register, omdat hij in 1832 op 62 jarige leeftijd is overleden. De rest van de familie is ongewijzigd.
Ook opgenomen is
- Joanna Antonia Boulls (2) geboren te Brussel. [van wie dit kind is is mij niet duidelijk ww
- Jacob Rademakers (29) geboren te Spaubeek. Dit is Joannes Jacobus Rademakers, geboren op 3 februari 1804 te Spaubeek, zoon van Wilhelmus Ramakers x Mechtildis Lienaerts. Deze Jacobus overlijdt ongehuwd op 8 januari 1890 te Spaubeek.
In BVR 1835: de situatie is dientiek aan diet van 1834 (inclusief Joanna Antonia Boullsen Jacob Rademakers). De enige die ontbrekt is:
Maria Ida Wouters, want zij in in 1835 gehuwd met Jan Mathijs Luijten uit Geleen. Hun eerste dochter wordt in Geleen geboren en de rest van de kinderen weer in Spaubeek.
In BVR 1836: er is niets gewijzigd t.o.v. 1835, behalve Joanna Antonia Boulls wordt nu Antonetta Boussens (5) genoemd.
De dochter Maria Ida Wouters (23) x Jan Mathijs Luijten (26) wonen op de Dorpstraat .nr 35, als buren van Martin Wolters (49) x Maria Helena Meens (47) op nr 34 en hun getrouwde dochter Maria Sibilla Wouters-Meens (23) met hun zoon Martin Wouters (1). De vader Jan Andries Wouters woont dan nog Op 't Broek bij zijn ouders.
In BVR 1840-1843 :er is niets gewijzigd t.o.v. 1836, behalve Joanna Antonia Boulls en Jacob Rademakers worden niet meer genoemd.
Als knechts wordt nu Jan Theodor Steijns (21) uit Hulsberg genoemd. Dit is waarschijnlijk Joannes Theodorus Steijns geboren 20 januari 1819 te Hulsberg, zoon van Jacobus Steijns x Joanna Maria Nijsten (geen famile?)
In BVR 1847: van de familie woont hier nog:
Maria Catharina Henssen (73) moeder en landbouwer, met haar 3 kinderen: Jan Willem Wouters (49) landbouwer, Maria Helena Wouters huishoudster, Maria Elisabeth Wouters zonder beroep.Ook treffen we aan:
- Willem Schurgens, werkbode. Hij is op 1 oktober 1847 vertrokken naar Hobbelrade.
- Jan Willem Muijlkens zonder beroep. Hij is de echtgenoot van Maria Helena Wouters. Ze zijn in 1841 getrouw en hebben twee kinderen Jan Muijlkens geb 1843 te Spaubeek en Wilhelmus Muijlkens geb 1845 te Spaubeek. Of deze kinderen hier ook wonen wordt niet vermeld.
- Joannes Luijten uit Geleen, werkbode. Is dit de echtgenoot Jan Mathijs Luijten, die met Maria Ida Wouters is getrouwd? Hij komt na 1 oktober 1847 vanuit Spaubeek (de Dorpstraat? Zie ook BVR 1840-1843) hier wonen.
In BVR 1850: In de oorspronkelijke boerderij wonen: (adres Dorpstraat 77 in Hobbelrade)
Maria Elisabeth Wouters x Herman Jozef Diederen, met hun zoon Arnold Jozef. Verder wonen hier ook nog (Hans) Willem Wouters, de oudste broer van Maria Elisabeth.
Maria Catharina Henssen, haar moeder. Zij gaat het laatste jaar van haar leven wonen bij zoon Jan Michiel Wouters, die op Hoeve woont (zie hieronder)
Maria Helena Wouters (gehuwd met Jan Muijlkens), met haar zoon Willem Muijlkens. zij verhuizen samen op 15 maart (jaar 185?) naar Schimmert.
Later wordt het gezin Diederen-Wouters nog uitgebreid met twee kinderen Maria Judith (geb in 1851) en Joannes Jozef (geb in 1854).
Als buren zien we: (adres Dorpstraat 78 in Hobbelrade)
Maria Ida Wouters x Jan Mathijs Luijten, met hun kinderen: Peter Jacobus, Bernardus, Philip Hubert, Maria Catharina, Joannes Mathijs. Later wordt het gezin nog uitgebreid met de kinderen Elisabeth (geb in 1855) en Gertruidis (geb in 1860)
De tweede zoon vinden we terug op adres: Op de Hoeve nr 9
- Jan Leonard Wouters x Anna Elisabeth Lienaerts, met hun drie kinderen: Jan Willem, Maria Catharina, Elisabeth [ter referentie: burgemeester Jan Willen Eussen woont op Hoeve nr 12; Francis Mevis op nr 15; Jan Michiel Henssen (broer van Maria Catharina) x Anna Maria Muijlkens op nr 16 ww]
Maria Catharina Henssen overlijdt in 1851 op 77 jarige leeftijd, in het huis van haar tweede zoon Jan Leonard Wouters.
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
met
Maria Catherina (Catharina Maria), genoemd naar haar grootmoeder aan moederszijde [Catharina Wouters] Henssen (Lenssen), dr. van Willem (Wilhelmus) Henssen (azijnmaker) en Catrin (Catharina) Borvels,
ged. Rooms Katholiek op vrijdag 28 januari 1774 te Spaubeek [Li] 28 baptisata est Maria Catharina filia leg: Wilm Henssen et Catharinae Borvels susceperunt Leonardus Borvels et Maria Henssen (getuigen: haar grootvader Leonardus Borfelts als Leonardus Borvels en haar grootmoeder Maria Hanssen),
landbouwster (kan niet schrijven),
doopgetuige van haar kleindochter Maria Catharina Cuijpers op zondag 25 juli 1824 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Joanna Henssen op zaterdag 16 februari 1805 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Jan Jakob (Joannes Jacobus) Leenaerts op zaterdag 3 november 1804 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Catharina Henssen op dinsdag 1 juli 1817 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Petrus Bijen op maandag 4 december 1815 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 77 jaar oud) op zaterdag 8 februari 1851 te Spaubeek [Li] - Op de Hoeve.
Uit dit huwelijk 9 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Maria | *1796 | Hobbelrade [Li] | †1861 | Spaubeek [Li] | 64 | 1 | 10 |
2 | Hans Willem | *1798 | Spaubeek [Li] | †1863 | Hobbelrade [Li] | 65 | 0 | 0 |
3 | Jan Leonard | *1800 | Hobbelrade [Li] | †1855 | Hoeve - Spaubeek [Li] | 54 | 1 | 3 |
4 | Maria | *1802 | Spaubeek [Li] | †1819 | Spaubeek [Li] | 16 | 0 | 0 |
5 | Maria | *1805 | Spaubeek [Li] | †1883 | Schimmert [Li] | 77 | 1 | 2 |
6 | Joannes | *1808 | Spaubeek [Li] | †1833 | Hobbelrade [Li] | 25 | 0 | 0 |
7 | Martinus | *1810 | Spaubeek [Li] | †1819 | Spaubeek [Li] | 8 | 0 | 0 |
8 | Maria | *1813 | Spaubeek [Li] | †1873 | Spaubeek [Li] | 59 | 1 | 8 |
9 | Maria | *1816 | Spaubeek [Li] | †1897 | Spaubeek [Li] | 81 | 1 | 3 |
Maria Elisabeth Boschouers
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers),
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
- Vader:
Joannes Wilhelmus (Jean Guilleaume (Fr.)) Boschouers (Boscheuwers), zn. van Joannes Boschouwers en Joanna Schaepkens,
ged. Rooms Katholiek op vrijdag 19 juli 1720 te Hulsberg [Li] (getuigen: zijn tante Maria Schaepkens, zijn oom Wilhelmus Boschouwers, Gerardus Gelders),
doopgetuige van zijn kleindochter Gertrudis (Maria Gertrudis) Boshouwers op donderdag 18 mei 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Joannes Wilhelmus Stassen op vrijdag 20 februari 1778 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleindochter Anna Maria Stassen op donderdag 29 september 1785 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Joannes Bijen en Catharina (Maria Catharina) Keijsers op donderdag 3 oktober 1748 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Joannes Wilhelmus Lenaerts op zondag 24 augustus 1749 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Catharina Coumans op zaterdag 25 oktober 1766 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Joannes Andreas Coumans op dinsdag 9 november 1779 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 69 jaar oud) op zondag 14 februari 1790 te Spaubeek [Li] [bij overlijden afkomstig uit Gangelt, 73 jaar],
begr. op dinsdag 16 februari 1790 aldaar 14ta obyt in Spaubeck circa 11am antemeridianam Joannes Wilhelmus Boscheuers aetatis 73 annorum, oriundus ex parochia de Gangelt maritus Joannae Sybillae Heynen, extremis s.r.e. sacramentis munitus, et 16 ejusdem sepultus est.,
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 30 en ongeveer 21 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 28 oktober 1750 aldaar 28 octobris matrimonio juncti sunt Joannes Wilhelmus Boschouwer et Joanna Sijbilla Heijnen testes Henricus Vromen et Cornelia Heynen (getuigen: Henricus Vroemen als Henricus Vromen [koster] en zijn schoonzuster en haar zus Cornelia Heijnen),
woont Op gen Steijn, op het Broek Spaubeek [Li] Joanna Sijbilla Heijnen eft "Op gen Steijn" van haar vader Joannes Heijnen met
- Moeder:
Sijbilla (Joanna Sijbilla, Jeanette Sebelle (Fr.)) Heijnen, dr. van Joannes Heijnen en Judith Dols,
ged. Rooms Katholiek op zondag 26 juni 1729 te Beek [Li] 26. baptizata est Joanna Sibilla filia Jo(ann)is Heijnen et Judith Dols conjugum, suscept: Petro Heijnen et Sibillâ Meijs. (getuigen: haar grootvader Peter (Petrus) Heijnen op de Stein en haar grootmoeder Sijbilla Meijs),
doopgetuige van haar kleindochter Maria Sijbilla Boshouwers op zaterdag 23 juni 1781 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan (Joannes) Wouters op donderdag 24 november 1791 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van Geurt (Godefridus) Cremers en Maria Willems op dinsdag 26 november 1748 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleindochter Sebil (Anna Sijbilla) Stassen op dinsdag 21 september 1779 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar nicht Joanna Christina Führen op vrijdag 5 januari 1759 te Geilenkirchen [Nw, Duitsland],
doopgetuige van haar nicht Maria Judith Coumans op woensdag 15 augustus 1770 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 72 jaar oud) op woensdag 9 juni 1802 te Spaubeek [Li] - akte 2,
begr. op vrijdag 11 juni 1802 1802. 9na julij obyt in Spaubeck Joanna Sibilla Heynen vidua Jo(ann)is Wilhelmi Boscheuers, aetatis 76 circiter annorum, extremis s.r.e. sacramentis munita, et 11a ejusdem in coemiterio parochiae de Spaubeck sepulta. aldaar.
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 30 en ongeveer 29 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 aldaar 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww] , die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)).
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jan | *1791 | Spaubeek [Li] | †1812 | Smolensk [Russian Federation] | 20 | 0 | 0 |
2 | Gerard | *1794 | Spaubeek [Li] | †1863 | Op het Broek [Li] | 68 | 1 | 1 |
3 | Hans Willem | *1797 | Spaubeek [Li] | †1878 | Nuth [Li] | 81 | 1 | 10 |
4 | Sibilla | *1799 | Spaubeek [Li] | †1877 | Spaubeek [Li] | 78 | 1 | 7 |
5 | Andries | *1801 | Spaubeek [Li] | †1875 | Spaubeek [Li] | 73 | 1 | 5 |
6 | Pieter Martinus | *1806 | Spaubeek [Li] | †1877 | Spaubeek [Li] | 71 | 1 | 6 |
Joannes Wouters
Jan (Joannes, Jean (Fr.)), genoemd naar zijn grootvader aan vaderszijde /peter [Joes Wouters] Wouters,
geb. op donderdag 24 november 1791 om 12 uur 's morgens te Spaubeek [Li],
ged. Rooms Katholiek op donderdag 24 november 1791 aldaar 24. 9bris circa horam 12am matutinam natus est, et eodem baptizatus est Joannis filius legitimus Martini Wouters, et Mariae Elisabethae. Boscheüers conjugum: susceptores Joannes Wouters et Joanna Sibilla Heynen. in fidem. pater abest. Joannes Wouters. Joanna Sibilla Heynen. quod testor JJ Ramakers sacell. loci. (getuigen: zijn grootvader Joes (Joannes) Wouters en zijn grootmoeder Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen),
landbouwer, soldaat onder Napoleon,
Soldaat in 25e Regiment d'Infanterie de Ligne op donderdag 29 augustus 1811,
Joannes Wouters ontbreekt in het Bevolkings register vanaf 1814 omdat hij is opgenomen in het 25e Regiment Infantrie van Linie
Geregistreerde: Jean Wouters
Eenheid: 25e Regiment Infanterie van Linie
Geboortedatum: 24-11-1791
Geboorteplaats: Spaubeek
Departement: Beneden-Maas
Kanton: Oirsbeek
Stamboeknummer: 10269
Vader: Martin Wouters
Moeder: Marie Elizabeth Boscheurs
Bewaarplaats: Service Historique de la Défense, Vincennes/Parijs (niet te raadplegen bij het NIMH)
Inv.nr. SHD: 21Yc233
Ovl. (Ongeveer 20 jaar oud) circa augustus 1812 presumé prisonniere en Russie en 1812 (= waarschijnlijk gevangene in Rusland in 1812) vermoedelijk te Smolensk [Russian Federation] .
- Vader:
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),
tr.
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
- Moeder:
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
Joannes Gerardus Wouters
Gerard (Joannes Gerardus), genoemd naar zijn peter [Joannes Gerardus Boschouers] Wouters,
geb. op maandag 4 augustus 1794 om 7 uur 's avonds te Spaubeek [Li],
ged. Rooms Katholiek op dinsdag 5 augustus 1794 aldaar 4ta aug. hora 7ma vespertina [hierboven: natus], et die sequenti baptizatus est Gerardus filius legitimus Martini Wouters, et Mariae Elisabeth Boscheüers conjugum: susceptores Joannes Gerardus Boscheüers, et Maria Gertrudes Wouters loco Gertrudis Leenarts. in fidem subsignarunt. pater abest. [=huisvader hij is afwezig] Joannes Gerardus Boscheuers manu propria. Maria Gertrudes Wouters manu propria. quod testor A.G. Somijn pastor loci. (getuigen: zijn oom Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers, zijn tante Gertrudis (Maria Gertrudis) Wouters nms. Gertrudis Leenarts en zijn grootmoeder Gertrudis Lenaerts als Gertrudis Leenarts door Maria Gertrudis Wouters),
landbouwer,
doopgetuige van zijn neef Joannes Gerardus Diederen op zaterdag 17 juni 1826 te Spaubeek [Li],
ovl. (68 jaar oud) op woensdag 4 februari 1863 om tien uur 's avonds te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 1 (getuigen: zijn zwager Thomas (Pieter Thomas) Moonen (landbouwer, 42 jaar, Spaubeek, zwager) en Jan Severin (Joannes Severinus) Geurts (landbouwer, 55 jaar, Spaubeek, nabuur)).
- Vader:
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
- Moeder:
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
otr. op zondag 30 juni 1839 en op 7 juli 1839 te Spaubeek [Li] ,
tr. (resp. 44 en 31 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op vrijdag 12 juli 1839 om zeven uur 's middags te Spaubeek [Li] - akte 4
(Gerard beroep: géén opgave. Hij heeft géén dag in het leger gediend.) (getuigen: Jan Jacob (Joannes Jacobus) Eussen (43 jaar, landbouwer, Spaubeek, kennis), Henderik (Joannes Henricus) Gielen (30 jaar, dienstknecht, Spaubeek, kennis), Peter (Petrus) Soons (46 jaar, timmerman, Spaubeek, kennis) en Pieter Leonard Cremers als Pieter Ceremans (27 jaar, dienstknecht, n.n, kennis, kan niet schrijven)),
Verband tussen de familie Wouters en de familie Geurts (neef en achternicht) in 1839 te Spaubeek [Li],
In 1839 trouwen Jan Gerard Wouters en Maria Josepha Geurts.
Beide families hebben echter meer dan een bloedband met elkaar.
A. Hun gemeenschappelijke voorouders zijn:
Joes Wouters x Gertrudis Lenaerts. Deze ouders hebben o.a. als kinderen:
1. Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Zij zijn de ouders van Jan Gerard (2 generaties)
2. (Anna) Maria Wouters x Joannes Gerardus Boshouers hun dochter is Maria Sijbilla Boshouers x Joannes Theodorus Geurts. Zij zijn de ouders van Maria Josepha Geurts. (3 generaties)
B. Hun gemeenschappelijke voorouders zijn ook:
Jan Boshouwers x Sijbilla Heijnen. Deze ouders hebben o.a. als kinderen:
1. Joannes Gerardus Boshouers x (Anna) Maria Wouters hun dochter is Maria Sijbilla Boshouers x Joannes Theodorus Geurts. Zij zijn de ouders van Maria Josepha Geurts. (3 generaties)
2. Maria Elisabeth Boshouwers x Marten Wouters. Zij zijn de ouders van Jan Gerard (2 generaties),
Woonde boerderij E, op het Broek 51 Spaubeek [Li] vanaf 1847,
Hoewel Jan Gerard en Maria Josephina in 1839 gehuwd zijn, zien we hun voor het eerst samenwonen in 1847. In het BVR van 1840-1843 wonen beide echtlieden nog in hun ouderlijke woning!
In bevolkingsregister (BVR) van 1847.
Jan Gerard en Maria Josephina woonden naast:
- zijn zuster Maria Sibilla Wouters x Jan Willem Dieteren (nr. 50)
- zijn broer Andries Wouters x Maria Sibilla Meens (nr. 49)
Aan de andere zijde (in dezelfde boerderij E) woont:
- hun schoonzuster Maria Joanna Souren (geboren te Beek), gehuwd met Joannes Godefridus Geurts, de boer van Maria Josephina. De vader wordt echter niet in het BVR genoemd [werkzaam in een andere plaats?]. Wel worden 4 van hun kinderen genoemd, waaronder hun oudste zoon Christiaan Geurts ook geboren te Beek (nr. 52). Deze familie is 3 jaar geleden (in 1844) vanuit Nuth in deze woning komen wonen. In dit zelfde jaar vertrekken ze naar Schinnen.
In BVR 1850: hun zoon Joannes Theodorus wordt in 1852 geboren. Het huisnummer is gewijzigd in 53.
De families Wouters-Meens en Diederen-Wouters uit boerderij C zijn hier blijven wonen.
In hun eigen boerderij E zijn er nieuwe buren gekomen. Dit zijn:
- hun schoonzuster Maria Catharina Geurts, de zuster van Maria Josephina zij is gehuwd met Jan Willem Kaldenberg. De vader wordt pas als laatste (na het kind Christiaan Caldeberg geboren te Spaubeek op 6 januari 1859) in het BVR genoemd [voorheen werkzaam in een andere plaats, mogelijk Schinnen? ww]. Wel worden 6 kinderen genoemd, die afwisselend in Schinnen en Spaubeek zijn geboren. Deze Maria Catharina Geurts en Jan Willem Kaldenberg zijn nicht en neef van elkaar, omdat hun respectievelijke moeders Maria Sibilla en Maria Anna Boshouwers zusters van elkaar zijn. Hun ouders zijn Joannes Gerardus Boshouwers x (Anna) Maria Wouters. Zij is de dochter van Joes Wouters x Gertrudis Leenaerts. De Bokkerijder Nol Kaldenberg uit Schinnen-Nagelbeek is een ver familielifd van deze Jan Willem Kaldenberg [géén rechtstreekse afstammeling ww!]
In BVR 1861: De straat wordt nu aangegeven als Bergh nr 58
In 1863 overlijdt Jan Gerard en in 1869 Maria Josepha. Hierna wordt het huis verkocht en gesloopt.
Hun zoon Jan Theodor Wouters gaat wonen in het huis van zijn oom en tante Peter Thomans Moonen x Maria Joanna Geurts op de Dorpstraat op nummer 65. [richting Schimmert ter referentie boerderij G heeft op dat moment nr 61, en Gaspar A Campo en Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters wonen op nr 62 ww]
met
Maria Josepha Geurts, dr. van Jan Theodoor (Joannes Theodorus) Geurts (landbouwer, landman) en Maria Sijbilla Boshouwers (huishoudster, landbouwster),
geb. op zaterdag 31 oktober 1807 te Spaubeek [Li] - akte 27,
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 31 oktober 1807 aldaar 1807 31 8bris circa medium primae pomeridianae nata eodemq baptisata est Maria Josepha filia legitima Joannis Theodori Geurts et Mariae Sibillae Bosheuers conj: susceptores fuere Martinus Frischen et Maria Sibilla Geurts testor JJ Raemaekers pastor in Spaubeck (getuigen: Martijn (Martinus) Frissen en haar tante Maria Sijbilla Geurts),
huishoudster,
doopgetuige van haar neef Leonardus Geurts op zondag 2 juni 1833 te Beek [Li],
doopgetuige van haar nicht Maria Josephina Hubertina Geurts op vrijdag 27 januari 1837 te Beek [Li],
ovl. (62 jaar oud) op zaterdag 6 november 1869 te Spaubeek [Li] - Dorpstraat. (Maria Josepha Geurts dr van Jan Theodoor Geurts en Maria Sibilla Boschouers; e.v. Joannes Gerardus Wouters).
Uit dit huwelijk een zoon:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Jan Theodor | *1852 | Spaubeek [Li] | †1916 | Kerkrade [Li] | 63 | 1 | 11 |
Joannes Wilhelmus Wouters
Hans Willem (Joannes Wilhelmus, Jan Willem), genoemd naar zijn peter [Joannes Wilhelmus Wouters] Wouters,
geb. op maandag 2 januari 1797 om 10 uur 's avonds te Spaubeek [Li] - akte 7 [Op het Broek],
ged. Rooms Katholiek op dinsdag 3 januari 1797 aldaar 2da jan: circa medium 10mae vespertinae natus in Spaubeck, et die sequenti baptizatus est Joannes filius legitimus Martini Wouters et Mariae Elisabeth Boscheüers conjugum: susceptores Joannes Wilhelmus Wouters, et Maria Anna Boscheüers. (getuigen: zijn oom Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Wouters en zijn tante Anna (Maria Anna) Boschouers),
landbouwer,
getuige bij kerk. huw. van Jan Gerard (Joannes Gerardus) Cuijpers en zijn nicht Maria Catharina Wouters op woensdag 24 oktober 1821 te Spaubeek [Li],
uitreksel van militaire dienst,
Kermerken:
Lengte 5 voeten, 3 duim
Aangezigt: ovaal; Voorhhoofd: laag; Ogen: blauw; Neus: middel; Mond: idem; Kin: spits; Haar en Wenkbrouwen: bruin
Ovl. (81 jaar oud) op woensdag 13 maart 1878 om 11:00 uur 's middags te Nuth [Li] - Grijzegrubbe. (getuigen: zijn zoon Jan Gerard (Joannes Gerardus) Wouters, Pieter Jaex, (70 jr) buurman. de aangevers verklaren niet te kunnen teekenen).
- Vader:
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
- Moeder:
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
tr. (resp. 35 en 28 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op zaterdag 28 januari 1832 te Nuth [Li] - akte 7,
Verband tussen de families Wouters en Hautvast in 1832 te Nuth [Li],
In 1832 huwt Hans Willem Wouters met Marij Katharijn Hautvast.
Beide families hebben echter een bloedband met elkaar. Hun gemeenschappelijke voorouders zijn: Jan Wouters x Elsken Lenarts. Deze ouders hebben o.a. als kinderen:
1. Jacobus Wouters x Elisabetha Hanssen hun zoon is Joes Wouters x Gertrudis Lenaerts, hun zoon is Marten Wouters x Elisabeth Boshouers. Zij zijn de ouders van Hans Willem (4 generaties)
2. Merten Wouters x Sijbilla Stassen hun dochter is Lisbeth Wouters x Christianus Houtvast hun zoon is Jan Pieter Hautfast x Anna Elisabetha Drummen. Zij zijn de ouders van Marij Katharijn (Maria Catharina). (4 generaties)
met
Marij Katharijn (Maria Catharina) Hautvast, dr. van Jan Pieter (Joannes Petrus) Hautvast (landbouwer) en Anna Elisabetha Drummen,
geb. op zondag 28 augustus 1803 te Nuth [Li] als moeder wordt genoemd Maria Elisabeth,
doopgetuige van haar achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op zaterdag 12 januari 1822 te Spaubeek [Li],
ovl. (74 jaar oud) op zondag 24 maart 1878 om 02:00 uur te Nuth [Li] - Grijzegrubbe. .
Uit dit huwelijk 10 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Pieter | *1833 | Nuth [Li] | | | | 1 | 3 |
2 | Jan Gerard | *1835 | Nuth [Li] | | | | 0 | 0 |
3 | Maria | *1836 | Nuth [Li] | †1886 | Margraten [Li] | 49 | 1 | 4 |
4 | An Elisabeth | *1838 | Grijzegrubben [Li] | †1839 | Grijzegrubben [Li] | 1 | 0 | 0 |
5 | Hubertus | *1839 | Nuth [Li] | | | | 1 | 0 |
6 | Jacob | *1840 | Nuth [Li] | †1880 | Nuth [Li] | 39 | 0 | 0 |
7 | Marij Barb | *1841 | Nuth [Li] | | | | 0 | 0 |
8 | Maria | *1843 | Nuth [Li] | †1878 | Maastricht [Li] | 35 | 1 | 4 |
9 | Jan Andries | *1845 | Nuth [Li] | †1919 | Nuth [Li] | 73 | 1 | 7 |
10 | Catharina | *1850 | Nuth [Li] | †1929 | Nuth [Li] | 79 | 1 | 4 |
Maria Sibilla Wouters
Sibilla (Maria Sibilla), genoemd naar haar meter [Maria Sibilla Wouters] Wouters,
geb. op maandag 15 juli 1799 om 6 uur 's avonds te Spaubeek [Li] (Franse datum: 27 messidor [=oogstmaand] VII). (getuigen: haar vader Marten (Martinus) Wouters (38 jaar, cultivateur, Spaubeek-op het Brouck, vader), Mathijs (Matthias) Vroemen (31 jaar, cultivator, Spaubeek, gebuur) en Frans (Franciscus Wolfgangus) Flecken (53 jaar, cultivator, Spaubeek, gebuur)),
ged. Rooms Katholiek op maandag 15 juli 1799 te Munstergeleen [Li] Munstergeleen: nata est Maria Sijbilla filia leg(iti)ma Martini Wouters et Elisabethae Boschheuers et eadem baptizata ac e sacro fonte suscepta a Jo(ann)e Michael Bouts loco Henrici Dormans et Catharina Wouters loco Mariae Sijbillae Wouters
Spaubeek: 1799 15 july nata et eod: baptisata est in Munstergeleen Maria Sibilla filia leg: Martini Wouters et Elisabethae Bosheuers conj susc: fuere Jo(ann)es Michael Bouts loco Henrici Dormans et Catharina Wouters loco Mariae Sibillae Wouters concordat quoad substantiam cum testimonio r: d(omi)ni de la Haije pastoris in Munstergeleen testor JJ Raemackers pastor in Spaubeck (getuigen: Michael Bautz als Joannes Michael Bouts nms. Henricus Dormans, haar aangetrouwde oom Hendrik (Henricus) Dormans door Joannes Michael Bouts, haar tante Catrin (Catharina Elisabetha) Wouters nms. Maria Sibilla Wouters en haar tante Sibilla (Maria Sibilla) Wouters door Maria Catharina Wouters),
huishoudster,
doopgetuige van haar achterneef Peter Joseph (Petrus Josephus) Hautvaest op zaterdag 14 oktober 1820 te Spaubeek [Li],
ovl. (78 jaar oud) op zondag 28 oktober 1877 om 04:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Op het Broek. (getuigen: haar zoon Peter Martinus Diederen, Joannes Hermanus Muijlkens, (47 jr) bekende).
- Vader:
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
- Moeder:
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
tr. (resp. 21 en 27 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op maandag 27 november 1820 (27 9bre 1820) te Spaubeek [Li] - akte 27,
kerk.huw. op dinsdag 28 november 1820 aldaar,
woonde Op het Broek 52 Spaubeek [Li] circa 1850,
Volgens Bevolkingsregister van 1860.
Maria Sibilla en Jan Willem woonden naast:
- haar broer Andries Wouters x Maria Sibilla Meens (nr. 51)
- haar broer Jan Gerard Wouters x Maria Josephina Geurts (nr. 53)
met
Willem (Joannes Wilhelmus, Jan Willem, Johan Willem, Jean Willem) Diederen (Dederen), zn. van Peter (Petrus Cornelius) Diederen en Maria Ida Weustenraed,
geb. op maandag 11 maart 1793 te Vaesrade [Li],
ged. op dinsdag 12 maart 1793 te Nuth [Li] - Vaesrade (getuige: Joannes Wilhelmus Rietraed, Maria Diederen),
domistique, dienstknegt, akkerman, landbouwer,
overlijdensgetuige van Joannes Mattias Zelis op donderdag 25 januari 1838,
ovl. (75 jaar oud) op zondag 14 februari 1869 te Spaubeek [Li].
Uit dit huwelijk 7 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Peter | *1821 | Spaubeek [Li] | †1893 | Spaubeek [Li] | 72 | 2 | 2 |
2 | Jan Pieter | *1823 | Spaubeek [Li] | †1893 | Schimmert [Li] | 70 | 0 | 0 |
3 | Joannes | *1826 | Op het Broek [Li] | | | | 0 | 0 |
4 | Maria | *1829 | Spaubeek [Li] | †1891 | Spaubeek [Li] | 62 | 1 | 6 |
5 | Maria | *1835 | Op het Broek [Li] | †1907 | Spaubeek [Li] | 72 | 1 | 9 |
6 | Maria | *1837 | Spaubeek [Li] | †1859 | Spaubeek [Li] | 21 | 0 | 0 |
7 | Joannes | *1839 | Op het Broek [Li] | †1921 | Sittard [Li] | 81 | 1 | 7 |
Joannes Andreas Wouters
Andries (Joannes Andreas, Jan Andries, Jean André (Fr.)), genoemd naar zijn peter [Andreas Coumans] Wouters,
geb. op vrijdag 4 december 1801 (Franse datum: 14 frimaire [=koude maand] X) te Spaubeek [Li] - akte 2
(getuigen: zijn oom Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters als Pierre Wouters en zijn achterneef Jan Pieter (Joannes Petrus) Coumans als Pierre Coumans de zoon van Andries Coumans),
ged. Rooms Katholiek op zaterdag 5 december 1801 te Spaubeek [Li] 1801. 4ta xbris natus et die postera baptizatus est Joannes Andreas filius legitimus Martini Wouters. et Mariae Elisabeth Boscheuers incolarum de Spaubeck, et conjugum: susceptores Andreas Coumans, et Maria Gertrudis Wouters. quod testor A:G. Somijn pastor in Spaubeck
(getuigen: zijn aangetrouwde oudoom Andries (Andreas) Coumans [e.v. zuster van grootmoeder aan moederszijde] en zijn tante Gertrudis (Maria Gertrudis) Wouters),
landbouwer,
overlijdensgetuige van zijn moeder Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers op zondag 18 december 1853,
geboortegetuige van zijn zoon Joannes Martinus Wouters op woensdag 17 mei 1837,
geboortegetuige van zijn dochter Maria Elisabeth Hubertina Wouters op maandag 16 mei 1842,
ovl. (73 jaar oud) op zondag 4 april 1875 om 07:00 uur 's morgens.
te Spaubeek [Li] (getuigen: Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Diederen als Jan Willem Dieteren (59jr), veldwachter en bekende en zijn zoon Jan Christiaan (Joannes Christiaan) Wouters).
- Vader:
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
- Moeder:
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
otr. op zondag 15 mei 1836 en op 22 mei 1836 te Spaubeek [Li],
tr. (resp. 34 en ongeveer 24 jaar oud) op zaterdag 28 mei 1836
(Andries van beroep: landbouwer. Hij heeft gediend in het leger met als speciale regel dat hij verlof krijgt om op het land te helpen als dat nodig is. Van deze regeling heeft hij gebruik gemaakt.
Lengte 1m 639 mm) te Spaubeek [Li] - akte 19
(getuigen: Geurt (Godefridus) Schutjens als Godfried Schutgens (timmerman, 73jr), Jan Jacob (Joannes Jacobus) Schutjens als Jan Jacob Schutgens (koster, 35 jr), zijn moeder en haar schoonmoeder Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers, Caspar (Gaspar) Vromen als Gaspar Vroemen (schepen, 36 jr), Jan Jacob (Joannes Jacobus) Eussen (zonder beroep, 42 jaar) en Burgemeester Jean Andreas (Joannes Andreas) Eussen (landbouwer)),
Kaart in 1867 te Spaubeek [Li] ,
Historische achtergrond in 1845,
In 1845 was de aardappeloogst mislukt: niet alleen in Nederland, maar ook elders in Europa. De aardappel had in de 19e eeuw het graan als belangrijkste voedingsmiddel verdrongen. Ook de volgende jaren mislukten de oogsten door de aardappelziekte. Dit had een enorme prijsstijging van andere voedingsmiddelen tot gevolg, waarvan vooral de minder bedeelden de dupe waren. Voor de boeren, die op grote schaal graan voor de markt verbouwden, waren het gouden jaren. De regering greep in door de invoerbelemmerende maatregelen voor graan op te heffen. Tevens werd er naar aardappelrassen gezocht die ongevoelig waren voor de aardappelziekte. De aardappelziekte is een van de oorzaken geweest van de 19e eeuwse emigratiestromen naar ‘Het nieuwe land’.
Door de opheffing van de invoerbeperkingen kwamen er grote hoeveelheden goedkoop graan uit vele delen van de wereld, zoals Argentinië, Rusland en de Verenigde Staten en zagen de boeren hun winsten wegvloeien.
Woont Dorpstraat 34 Spaubeek [Li] in 1836,
In het Bevolkingsregister van 1836 zien we:
Na hun huwelijk in 1836 blijven Jan Andries Wouters en Maria Sebilla Meens in hun eigen ouderlijke woning wonen. Heel vaak zien we dat Maria Sebilla de familienaam van haar stiefvader gebruikt, dit is Wolters in plaats van Meens.
Als hun eerste zoontje (Joannes) Martinus Wouters wordt geboren (1837) dan blijft deze bij zijn moeder op de Dorpstraat wonen. Op 1 april 1839 wordt hun tweede zoon Jan Gerard Wouters geboren en 1½ maand later sterft hun eerste zoontje Martin.
In BVR 1840-1843: zien we dat ook Jan Andries Wouters zich bij hun gezin op de Dorpstraat heeft gevoegd.
In BVR 1847: Vestigt het gehele gezin zich in de ouderlijke woning van Jan Andries Wouters in Op 't Broek,
Woont boerderij C, op het Broek 49 Spaubeek [Li] tussen 1847 en 1880,
Vanaf Bevolkingsregister van 1847:
wonen Marten Wouters en Maria Sibilla als een gezin naast:
- zijn zuster Maria Sibilla Wouters x Jan Willem Dieteren (nr. 50). Dit is volgens mij ook een deel van boerdeij C
- zijn broer Jan Gerard Wouters x Maria Josephina Geurts (nr. 51). Dit is boederij E
BVR 1847: het gezin bestaat uit
Jan Andries Wouters; Maria Sebilla Meens en de kinderen: Jan Gerard Wouters, Maria Hubertina Eliabetha Wouters en Maria Agnes Wouters. (huisnummer 49)
BVR 1850: moeder Maria Sibilla gebruikt als familienaam Wolters, in plaats van Meens. Hun zoon Jan Christiaan Wouters is geboren. (huisnummer 51)
BVR 1861:De familienaam Wolters bij Maria Sibilla wordt doorgestreept en vervangen door Meens, Haar moeder Maria Helena Meens woont na het overlijden in 1858 van haar echtgenoot Martinus Wolters (de stiefvader van Maria Sibilla) ook in de boerderij C. Bij haar wordt de naam Helena doorgestreept en vervangen door Magdalena.
In augustus 1862 wordt de dochter Maria Elisabeth Hubertina Wouters opnieuw in BVR van Spaubeek opgenomen, omdat ze als dienstmeid bij Jan Willem Meens en zijn broers te Jabeek heeft gewerkt. Deze Jan Willem Meens is een neef van Maria Helena Meens en hij koopt in 1869 op de Dorpstraat de boerdrij G, welke voorheen eigendom van Jan Willem Wouters x Maria Helena Vlecken is geweest.
Op 20 oktober 1864 huwt Maria Elisabeth Hubertina Wouters x Peter Joseph Muijlkens en op 26 oktober 1864 verhuist ze met haar echtgenoot, naar zijn ouderlijke woning gelegen op Hobbelrade 84.
Op 10 augustus 1868 wordt Maria Agnes Wouters uitgeschreven omdat ze als dienstmeid gaat werken in Maastricht. [bij wie ze gaat werken en wonen is mij onbekend ww]
BVR 1869: Zoon (Jan) Gerard Wouters overlijdt op 33 jarige leeftijd op 1juni 1872. [de reden van zijn overlijden is mij onbekend] Hierdoor wordt Jan Christiaan de enige zoon die de boerderij kan overnemen.
Op 5 juli 1872 wordt Maria Agnes Wouters. weer opnieuw in BVR van Spaubeek ingeschreven, nadat ze 4 jaar als dienstmeid in Maastricht heeft gewerkt.
Op 20 oktober 1874 overlijdt Maria Helena/Magdalena Meens, de moeder van Maria Sibilla Meens.
Een jaar later op 4 mei 1875 overlijdt vader Jan Andries Wouters.
Een jaar later op 6 november 1876 huwt Maria Agnes Wouters x Jan Willem A Campo en ze gaat met haar echtgenoot wonen bij zijn ouders het gezin Jan Nicolaas A Campo (+1871) x Joanna Catharina Vroemen. Hierbij wordt de foutieve datum 5 juli 1872 genoteerd (de uit Maastricht datum zie hierboven). Binnen dit gezin woont ook nog Gaspar/Caspar A Campo die in 1881 huwt met Maria Sibilla Antonetta Wouters (dochter van Pieter Martinus Wouters x Mara Anna Catharina Heijnen) en dus de nicht Maria Anges is.
Na november 1876 blijven als enige bewoners van de boerderij C over:
moeder Maria Sibilla Meens en zoon an Christiaan Wouters. (huisnumer 59)
Tussen 1877 en 1880 wordt de boerderij C verkocht aan .. Heijnen.
Na 1880 vinden we moeder en zoon terug in het huis van Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters op de Dorpstraat.
Woont boerderij C, op het Broek 49 Spaubeek [Li],
foto van de hoeve op het Broek die bewoont is door de families Wouters en Heijnen. De hoeve is anno 1706 gebouwd.
foto uit de eerste helft van 1900 van de binnenplaats woongedeelte van de vakwerkboerderij Wouters, Heijnen, nu sauna
Achterzijde van de boerderij met een Dina Heijnen en op het paard Fien Linders
(bron: foto's van Jo Ritterbeeks en tekst Annemarie Bovens),
Wie zijn de buren van Jan AndriesWouters x Maria Sibilla Meens circa 1861 te Spaubeek [Li],
In het BVR 1861 kunnen we de buren op 't Broek en/of Dorpstraat nagaan: [de nummering klopt m.i. niet helemaal. Ik geef volgorde aan hoe de mensen er waarschijnlijk wonen ww]
Er wordt geen verschil tussen de Dorpstraat en Op 't Broek gemaakt. De straatnaam is steeds Spaubeek.
Spaubeek nr. 50: het gezin van Pieter Martinus Wouters x Maria Anna Catharina Heijnen.Dit is de jongste broer van Jan Andries Wouters. We bevinden ons waarschijnlijk op de Dorpstraat [1 à 2 boerderijen rechts naast boerderij G ww]
Spaubeek nr. 51: hier woont Anna Catharina Baltus met 6 van haar kinderen van vader Joannes Lones (geb in 1805 te Geulle), deze wordt hier echter niet genoemd [waarschijnlijk werkzaam op een boerderij waar hij wel staat ingeschreven ww]. Beroep: gedeeltelijk van arme middelen.. Anna Catharina is de oudste dochter van Alexander Baltissen (geb in 1788 te Hulsberg) x Maria Helena Bruls (geb in 1788 te Spaubeek) [de grootouders van de grootvader van Netteke Waltmans aan moederszijde (zie ook nummer 54) ww]. Het huis waarin zij wonen is in 1885 afgebroken. [waarschijnlijk woonden ze samen met het volgende gezin in één boerderij hoek Dorpstraat/Op 't Broek ? ww]
Spaubeek nr. 53: het gezin Jan Jacob Christoffels (geb 1789 te Spaubeek) x Maria Catharina Wintgens(geb in 1779 te Baalen B.). [De families Baltus en Christoffels wonen als sinds 1840 naast elkaar Op 't Broek, mogelijk is één familie verhuisd en één woning verder gaan wonen, maar dit lijkt mij niet waarschijnlijk ww] Op 28 oktober 1869 verkopen zij hun huis aan de familie Francis Soeren (geb in 1820 te Spaubeek) x Maria Cathrijn Kubben (geb in 1830 te Geleen).
Spaubeek nr. 52: hier woont weduwe Maria Gertrudis Lemmens (geb in 1803 te Spaubeek), met 8 haar kinderen van de overleden Jan Jozef Hautvast (geb in 1798 te Hulsberg). Zij wonen sinds 1840 in de boerderij B. Maria Gertrudis Lemmens is de dochter van de tante Maria Gertudus Wouters x Gerardus Lemmens en dus een nicht van Jan Andries Wouters. Op 20 oktober 1870 wordt hun huis verkocht aan de familie Joannes Quax (geb in 1834 te Spaubeek) x Maria Christina A Campo (geb in 1842 te Spaubeek). Maria Christina A Campo een dochter van Jan Nicolaas A Campo x Maria Catharina Vroemen en dus een zuster van Gaspar A Campo x Maria Sebilla Antonetta Wouters (dochter van Peter Martinus Wouters) en een zuster van Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters (dochter van Jan Andries Wouters)
Spaubeek nr. 54: hier woont weduwe Maria Helena Bruls, met haar jongste dochter Maria Catrijn (Catharina) Baltus (geb 12 mei 1825 te Spaubeek). Zij wonen waarschijnlijk in boerderij B. Deze Maria Catrijn Baltus is nooit getrouwd geweest en heeft twee buitenechtelijke kinderen Jan Jacob Baltus (geb 17 augustus 1848 te Spaubeek) en Jan Willem Baltus (geb 6 april 1856 te Spaubeek). Dit gezin is erg arm ("leeft gedeeltelijk van de arme middelen") en we zien dat haar kinderen op jonge leeftijd moeten gaan werken op geld te verdienen. Zoon Jan Jacob moet bij Moonen op de oliem(olen) gaan werken en zoon Jan Willem verlaat op 13 jarige leeftijd voor 7 maanden Spaubeek om in Schilveld op den heering(?) bij Erkens te werken. Jan Jacob Baltus huwt later met Maria Catharina Lemmens. Zij zijn de ouders van Anna (Maria Joanna Hubertina) Baltus de moeder van Netteke Waltmans.
Spaubeek nr. 55: hier woont ons gezin Jan Andries Wouters x Maria Sibilla Meens in boerderij C. Bij hun woont de schoonmoeder en weduwe Maria Magdalena (Helena) Meens in. Zij overlijdt op 20 oktober 1874. Jan Andries Wouters overlijdt op 4 april 1875.
Spaubeek nr. 56: hier woont weduwe Maria Sebilla Wouters (geb in 1799 te Spaubeek), met 3 van haar kinderen met de overleden Jan Willem Diederen (geb in 1792 te Nuth-Vaesrade). Naast de eigen kinderen wonen er ook nog 2 kleinkinderen uit het huwelijk Maria Elisabeth Diederen (geb in 1835 te Spaubeek) x Joannes Mathijs Swelsen (geb 1838 te Beek). Later worden nog 4 kleinkinderen uit dit gezin op de boerderij geboren. Vader Joannes Mathijs Swelsen wordt pas 18 december 1872 in Spaubeek ingeschreven.
De familie Maria Sebilla Wouters x Jan Willem Diederen woont sinds 1847 in de boerderij C. Maria Sebilla Wouters is de zuster Jan Andries Wouters.
Woont Hobbelrade 97 Spaubeek [Li] tussen donderdag 1 januari 1880 en november 1881 ,
In BVR 1880 vinden we Maria Sibilla Meens en Jan Christiaan Wouters, de twee overgebleven bewoners van boerderij C terug in Hobbelrade. [Dit betekent dat de boerderij C reeds is verkocht en de erfenis onder de kinderen is verdeeld. Op welke wijze is mij op dit moment nog niet duidelijk ww]
Zij wonen in bij Peter Jozef Muijlkens x Maria Elisabeth Hubertina Wouters, de dochter van moeder Maria Sibilla Meens. Dit inwonen moet reeds vóór 1 januari 1880 hebben plaatsgevonden.
De familie Muijlkens is niet van plan om in Spaubeek te blijven wonen [mede door de erfenis uit de verkoop van boerderij C ww?]. Het gehele gezin vertrekt fasen op 14 april 1880, op 28 oktober 1880 en de laatste groep 24 december 1881, inclusief de broers van Peter Jozef naar Hulsberg. Dit alles volgens het BVR van Spaubeek. Op 24 december 1880 wordt de familie in het BVR van Hulsberg ingeschreven, en na 6 jaar (op 10 mei 1886) verhuizen ze naar Wijnandsrade.
Jan Christiaan Wouters wordt op 31 oktober 1881 in de gemeente Spaubeek uitgeschreven, omdat hij naar Ambij vertrekt. [Waarschijnlijk om als knecht op een grotere boerderij te gaan werken. Ik heb nog niet ontdekt bij wie dat is ww]
Maria Sibilla Meens vertrekt in november 1881 naar de Dorpstraat 69 (gemeenteblad 55). Dit is het huis van Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters, haar jongste dochter.
In het pand op Hobbelrade worden op 20 maart 1883 ingeschreven het gezin:
Joannes Jacobus Pijls x Maria Catharina Hubertina Heijnen,
Woont Dorpstraat 69 Spaubeek [Li] na november 1881,
In BVR 1880 wordt dit pand bewoont door: landbouwer Jan Willem A Campo, met zijn vrouw Maria Agnes Wouters. [Zij hebben deze boerderij waarschijnlijk uit hun erfenis (de verkoop van o.a. boerderij C) gekocht ww]
In november 1881 komt Maria Sibilla Meens, als schoonmoeder (69) bij hun wonen, nadat ze de woning van Peter Jozef Muijlkens x Maria Elisabet Hubertina Wouters, haar oudste dochter, in Hobbelrade verlaten heeft.
Een jaar later (10 oktober 1882) vesticht Jan Christiaan Wouters zich ook bij hun na zijn vertrek naar Ambij (op 31 oktober 1881). Lang blijft hij hier echter niet wonen, want 3 maanden later (op 29 januari 1883) verlaat hij definitief Spaubeek om naar hof Lorsbeek gemeente Hambach Kreis Jülich Pruissen te vertrekken. (ingeschreven door Henri Roosenboom, ambtenaar).
Een ½ jaar later (op 19 juli 1883) overlijdt Maria Sibilla Meens op 71 jarige leeftijd.
In november 1883 komt Joannes Theodorus Hubertus Muijlkens, neef en zoon van Peter Jozef x Maria Elisabeth Hubertina Wouters bij hun inwonen. (ambtshalve ingeschreven [dit betekent? ww])
Op 10 nov 1893 verlaten Jan Willem A Campo x Maria Agnes Wouters de woning om naar Slenaken te verhuizen.
De boerderij wordt daarna bewoont door: Pieter Hubertus Swelsen x Maria Sibilla Lienaerts met hun kinderen.
Kinderen werken niet volledig op de eigen boerderij,
Het valt op dat de twee dochters als dienstmeisje buitenshuis gaan werken.
- Maria Elisabeth Hubertina gaat naar Jabeek
- Maria Agnes gaat naar Maastricht.
Ik vind dit vreemd, omdat er normaal zo veel werk op de eigen boerderij is, zodat alle kinderen hier aan het werk worden gezet (dit is zo bij de vorige generaties).
Het kan ook zijn dat er al delen van de boerderij en landerijen verkocht zijn, zodat er niet meer genoeg werk is.
Als Jan Christiaan naar Amby gaat om te werken dan is de vader overleden en de boerderij al verkocht.
Verbanden tussen families Wouters en a Campo te Spaubeek [Li],
Twee zonen van Jan Nicolaas a Campo zijn getrouw met twee nichtjes Wouters, t.w. Joannes Wilhelmus x Maria Agnes (v= Joannes Andreas) en Gaspar x Maria Sebilla Antonetta (v= Petrus Martinus)
met
Maria Sibilla Meens (Meentz, Meents, Meins, Mentz, Mens), dr. van Maria Magdalena Meens (huishoudster),
ged. op vrijdag 3 april 1812 buiten echtelijk geboren te Schinnen [Li] (getuigen: haar grootvader Joannes Meens en haar oudtante Maria Sijbilla Diederen) vervangende getuigen: Maria Josepha Diederen, Arnoldus Demacker,
huishoudster,
ovl. (ongeveer 71 jaar oud) op donderdag 19 juli 1883 om 18:00 uur te Spaubeek [Li] - akte 1883/9. (getuigen: haar schoonzoon Willem (Joannes Wilhelmus) A Campo (34 jaar, tapper, Spaubeek, schoonzoon) en Jan Jacob (Joannes Jakobus) Schutgens (42 jaar, koster, Spaubeek, bekende)).
Uit dit huwelijk 5 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Joannes | *1837 | Spaubeek [Li] | †1839 | Spaubeek [Li] | 1 | 0 | 0 |
2 | Jan Gerard | *1839 | Spaubeek [Li] | †1872 | Op het Broek [Li] | 33 | 0 | 0 |
3 | Maria | *1842 | Op het Broek [Li] | †1917 | Hulsberg [Li] | 74 | 1 | 11 |
4 | Maria | *1844 | Spaubeek [Li] | †1915 | Spaubeek [Li] | 70 | 1 | 0 |
5 | Jan Christiaan | *1849 | Spaubeek [Li] | †1926 | Jülich [Nw, Duitsland] | 77 | 1 | 6 |
Petrus Martinus Wouters
Pieter Martinus (Petrus Martinus, Martinus, Pierre Martin (Fr.)) Wouters,
geb. op dinsdag 15 april 1806 om 5 uur 's morgens (à cinq heures du matin; le vingtcenq=25 germinal 1806) te Spaubeek [Li] - akte 20
(getuigen: zijn vader Marten (Martinus) Wouters (cultivateur, Spaubeek), zijn achterneef Severinus Lenaerts als Severin Lienaerts (46 jaar) en zijn achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Lenaerts als Jean Guilleaume Leenaerts (43 jaar,)),
ged. Rooms Katholiek op woensdag 16 april 1806 te Spaubeek [Li] 1806 15 aprilis circa medium undecimae vespertinae natus et postera die baptisatus est Petrus Martinus filius leg: Martini Wouters et Mariae Elisabethae Bosheuers conj. susc: fuere Petrus Mathias Heijnen et Maria Wouters. testor: J:J: Raemaekers past: in Spaubeck (getuigen: zijn aangetrouwde oom Peter Mathijs (Petrus Mathias) Heijnen en zijn tante Maria Wouters),
gemeente raadslid, landbouwer,
overlijdensgetuige van zijn moeder Elisabeth (Maria Elisabeth) Boschouers op zondag 18 december 1853,
Petitie naar Tweede Kamer in 1848 te Spaubeek [Li],
In 1848 wordt een petitie opgesteld voor de Tweede Kamer. Hierin klagen de mensen over de hoge belastingdruk vanuit Den Haag.
Deze wordt door 60 belasting betalende inwoners ondertekend, waaronder J. (=Joannes) Wouters, P.M. (=Petrus Martinus) Wouters, J.G. (=Jean Guilliaume = Joannes Wilhelmus) Wouters en J.L. (=Joannes Leonardus) Wouters.
Belastingaanslag in 1848 te Spaubeek [Li],
(Belasting 1848) Wouters, Martinus, landbouwer, Spaubeek, f. 21,- (omgerekend € 500,-) en heeft dus stemrecht!
Ovl. (71 jaar oud) op woensdag 23 mei 1877 om 08:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat. (getuigen: zijn zoon Alphonsus Wilhelmus Wouters en Jan Jacob (Joannes Jacobus) Schutjens koster en bekende).
- Vader:
Marten (Martinus, Martijn, Martin (Fr.)), genoemd naar zijn oom/peter Wouters, zn. van Joes (Joannes) Wouters (landbouwer) en Gertrudis Lenaerts,
ged. Rooms Katholiek op donderdag 28 mei 1761 te Spaubeek [Li] 28 maij baptisatus est Martinus filius Joannis Wouters et Gertrudis Lenarts conjugum suscipientibus Martino Wouters et Maria Driessens ita testor Theod: Penris deservitor (getuigen: zijn oom Pater P. Magister Martinus Wouters, Maria Dreessen [e.v. Andreas Corvers/Kurvers, dit zijn buren/vrienden?] en Theodorus Penris de koster),
gemeente raadslid, bierbouwer, landbouwer (cultivateur),
doopgetuige van zijn neef Petrus Mevissen op dinsdag 20 februari 1776 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van Anna Elisabetha Josepha Raemekers op zondag 23 oktober 1814 te Spaubeek [Li],
geboortegetuige van zijn zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters op dinsdag 15 april 1806,
geboortegetuige van zijn dochter Sibilla (Maria Sibilla) Wouters op maandag 15 juli 1799,
overlijdensgetuige van zijn achterneef Martinus Ludovicus Hautvast op vrijdag 11 april 1828,
geboortegetuige van zijn achterneef Joannes Wilhelmus Hautvast op donderdag 6 september 1821,
geboortegetuige van zijn achterneef Pieter Bernardus (Petrus Bernardus) Hautvast op woensdag 20 augustus 1823,
overlijdensgetuige van Maria Agnes Peters op maandag 27 september 1824,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Sebilla Hautvast op woensdag 19 april 1826,
overlijdensgetuige van zijn achternicht Maria Catharina Leenaerts op vrijdag 15 september 1826,
doopgetuige van zijn neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn nicht Maria Catharina Mevissen op donderdag 28 april 1791 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Martinus Wouters op dinsdag 28 augustus 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn neef Johannes Martinus Heijnen op donderdag 6 december 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Joannes Martinus Wouters op vrijdag 2 april 1819 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn kleinzoon Peter Martinus Diederen op zondag 23 september 1821 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van zijn achterneef Martinus Cornelis Hautvast op zondag 18 september 1825 te Spaubeek [Li],
Raadsvergadering op woensdag 10 september 1828 te Spaubeek [Li],
In hun vergadering hadden Mathijs Vroemen, Godfried Geurts, Jan Mathijs Henssen, Martin Wouters en Jan Hautvast, voorgezeten door burgemeester Zelis geen goed woord voor meester Jan Jacob Schutgens over.,
Installatie burgemeester op woensdag 25 februari 1829 te Spaubeek [Li],
Jan Andries Eussen burgemeester, wordt op 23-02-1829 door koning Willem I te Brussel benoemd.
De installatie is op 25-02-1829 door eerste wethouder Mathijs Vroemen ten overstaan van de (raads-)leden Jan Michel Heussen, Johan Hautvast en Martinus Wouters.
Ovl. (Ongeveer 68 jaar oud) op vrijdag 15 januari 1830 om twee uur in de namiddag in zijn huis te Op het Broek [Li] - Spaubeek akte 6
(getuigen: Mathijs (Matthias) Vroemen (1ste assessor, 62 jaar, Spaubeek, nabuur) en Godfried (Godefridus) Geurts (2de assessor, 60 jaar, Spaubeek, nabuur)),
tr,
kerk.huw. (resp. ongeveer 29 en ongeveer 30 jaar oud) (Rooms Katholiek) op woensdag 24 november 1790 te Spaubeek [Li] 24 9bris conjuncti sunt [=zijn getrouwd] in facie ecclesiae [=ten overstaan van de kerk] Martinus Wouters et Maria Elisabeth Boscheuers ambo majorennes ex spaubeeck [=beiden meerderjarig uit Spaubeek]: testes fuere [=getuigen zijn] Joannes Petrus Wouters, et Anna Sibilla Boschheuers. Getekend: Martinus Wouters, Maria Elisabeth Boscheuers, Joannes Peter Wouters, Joanna Sibilla Boscheuers, quod testor A.G. Somijn pastor loci (getuigen: zijn broer en haar zwager Jan Peter (Joannes Petrus) Wouters en zijn schoonzuster en haar zus Anna Sibilla (Joanna Sibijlla) Boschouers),
Over brouwketels en Bokkenrijders in Spaubeek en omstreken in 1798,
Jo Ritterbeeks oppert de volgende mogelijkheid:
"De koperen brouwketels heeft hij wellicht overgenomen van de oudoom van zijn vrouw Matthias Heijnen (1702-1769)".
Het volgende verhaal is in dit verband interessant:
Antoon Winckens is op 19 juli 1751 nog postuum beschuldigd door Peter Schols uit Spaubeek van:
Het afnemen van de eed in 1738 in het boschken achter Wolfhagen, mede aanwezig Geerlingh Daniëls, Wijn Wijnen e.a.
Het verstoppen van een koperen brouwketel welke in de nacht van 10 op 11 november 1740 was gestolen bij Mathijs Heijnen te Spaubeek. De ketel werd gedragen bij zeker Toontje in de beemden in het dorp Schinnen (Wolfhagen), deze is in 1743 gexecuteerd. De ketel is na 3 dagen en 3 nachten in diens coolhof te hebben gestaan naar Broeksittard gebracht en van daar naar Sittard en aldaar verkocht aan de ouden Jood Levy.
Vanwege de bekentenissen van zijn complicen werd Antoon Winckens op 11 november 1743 gearresteerd en op kasteel ter Borg gevangen gezet. Na confrontatie met de beide Catsberghen werd besloten tot een scherper examen.
Na behoorlijke territie op 3 december 1743 recollectie op 5 december 1743 bekent Antoon dat hij:
Tijdens de diefstal bij Duijckers in het Raath als schildwacht te hebben dienst gedaan.
Tijdens de diefstal bij Clemens te Sittard als schildwacht op de Boonenbrug te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de diefstal bij Mathijs Houtvast te Grijsegrubben als schildwacht te hebben dienst gedaan, zijn aandeel was 3 blamusers.
Tijdens de inbraak op de capelanie te Hoensbroek aan de Schure-eik gepost te hebben, zijn aandeel was 3 specie-schillingen.
Tijdens de inbraak in de kerk te Amstenrade als schildwacht in het veld te hebben gestaan
Na ingewonnen advies van twee rechtsgeleerden werd Antoon Winckens als schuldig aan diverse diefstallen met braak op 14 december 1743 gevonnist. Het vonnis luidde als volgt: gecondemneert om aan eenen paal geworgd te worden totdat den doodt volgt ende daernaer verbrant te worden met confiscatie zijner goederen en effecten met verbott van in 100 jaeren niet meer te bouwen op de plaetse van het huis dat sall worden afgebroken omdat het gediend heeft tot schuilplaats van dieven en schelmen
Op 17 december 1743 wordt Antoon Winckens tesamen met Joes Catsberg (de rode speelman van Nagelbeek), diens zoon Johannes Catsberg jr. (Henske van Nagelbeek), Johannes Schoerens (het Scheuerke) en Hendrick Witmakers (Marien Hentjen) op de Danikerberg gewurgd aan een paal en worden hun lijken verbrand.
(bron: De Bokkenrijders in de familie Winkens; www.winkens.eu/Bokkenrijders.htm)
,
Bezit landpercelen (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li] ,
Wie zijn de buren (registratie van Kadaster) te Spaubeek [Li],
,
Verwantschap tussen families Wouters en Boshouers te Spaubeek [Li],
1. Joannes Gerardus Boschouwers x Maria Wouters en Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers. Hier zijn Joannes Gerardus en Maria Elisabeth broer en zus, net zoals Maria en Martinus zus en broer zijn.
2. De kleindochter Maria Josepha Geurts van Maria WoutersxJoannes Gerardus Boschouwers huwt met Gerardus Wouters de zoon van Martinus Wouters x Maria Elisabeth Boshouers en zijn dus neef en achternicht.
,
Verder onderzoek,
Martin Wouters x M.Elis. Boshouwers te Spaubeek (Collectie Habets 3742-104-1816)
,
Woont boerderij C, op 't Broek te Spaubeek [Li] na 1798 te Spaubeek [Li],
In het eerste bevolkingsregister (BVR) van 1798 wonen hier, (zie ook de scan van de originele inschrijving hierboven):
Marten Wouters (37) cultivateur [=landbouwer], Mari Elisabeth Buscheuer (38) sijne vrouwe,
met hun kinderen (jonger dan 12 jaar) Joes [=Joannes] Wouters kint; Gerardus Wouters kint; Hans Willem Wouters kint
Jen Sebil Heijnen (67) weduwe, dit is de moeder van Maria Elisabeth Boshouers
Joes Hendrick Kooken (46) knegt. Waarschijnlijk is dit Joannes Henricus Koecken zoon van dagloner/wolspinner Henricus Koecken x Catharina Limpens, die op Hoeve wonen. Deze Joannes Henricus is gedoopt op 3 juli 1752 te Spaubeek.
Mari Sebil Geuts (19) meijdt. Zij is de dochter van Joannes Matthias Geurts (+1794) x Elisabetha Leunissen, die op de Dorpstraat woont. Deze Maria Sibilla is gedoopt op 16 januari 1779 te Spaubeek. Zij is de meter en tante van Maria Josepha Geurts, met wie in 1839 (Jan) Gerard Wouters, de zoon van Marten en Maria Elisabeth huwt.
Tevens zien we de opmerking: Marten Wouters cesseert [=eindigt] met brouwer (zie ook aparte uitwerking)
BVR 1800: (Maria) Siblilla Wouters is in 1799 geboren, dus zien we het aantal kinderen onder de 12 jaar stijgen naar 4. Knecht Joes Hendrick Kooken wordt nu Hendricus Kocken genoemd. Maria Sibilla Geurts heeft als dienstmeid de woning verlaten. Nieuw zijn:
Nijcolas Hamers (17) domistique. Dit is waarschijnlijk Joannes Nicolaus Hamers, zoon van Joannes Hamers x Maria Catharina Houben. Deze Joannes Nicolaus is gedoopt op 8 september 1782 te Spaubeek en huwt op 7 oktober 1822 met Maria Gertrude Schurgers, zij is de dochter van Henricus Schurgers x Maria Voncken.
Maria Joseph Tijssen (20) domistique. Dit is waarschijnlijk Maria Josepha Tijssen, dochter van Wilhelmus Tijssen x Catharina Habets. Maria Joasepha is gedoopt op 20 februari 1777 te Beek.
Interessant zijn de volgende opnames in het BVR:
- aantal deuren en vensters: 3; aantal poorten: 1
- totaal getal der zielen per huijs: 10
- getal der peerden boven 2 jaar: 2; getal der hoornder boven een jaar: 3
BVR 1801: geen van de knechten en dienstmeiden worden meer genoemd. Wel worden alle kinderen genoemd: Joannes Wouters (9) kint; Joes Gerard Wouters (7) kint; Joes Wilm Wouters (4) kint; Marie Sebille Wouters (2) kint.
Naast de ouders woont er nog altijd Joanne Sibille Heijnen (70) grootmoeder.
- nombres des enfants ou depous de 12 ans par famille: 4 (dus 4 kinderen onder de 12 jaar)
- nombres des Chevaeux [=paarden] 2; nombres de Vaches [=koeien/hoornbeesten] 3; nombres des Moutans [=schapen] 0. Hier is dus niets gewijzigd ten opzichte van de vorige opgave (dit in tegenstelling tot bij zijn broer Jan Willem Wouters)
BVR 1807: hier ontbreken de opgaven voor deze woning.
BVR 1814: wat meteen opvalt is dat de gegevens van zoon Joannes ontbreken en ook op andere plaatsen komen we zijn naam niet meer tegen. Hij is hoogst waarschijnlijk voor zijn 23-ste overleden. Hiervan is echter niets in het overlijdensregister te vinden.
Ook ontbreek Joanne Sibilla Heijnen, want deze is in 1802 op 73 jarige leefijd overleden.
Als nieuwe kinderen worden genoemd: Joannes Andreas Wouters (12) en Martinus Wouters (7) [= Petrus Martinus Wouters].
Ook wonen in de boerderij:
Joannes Kremers (59).Dit is waarschijnlijk Joannes Cremers, zoon van Joannes Cremers (+1776) x Isabella Pelsers (+1767). Joannes is op 21 oktober 1756 gedoopt te Spaubeek. Hij huwt in 1787 met Maria Barbara Muijlkens (+1852), dochter van Gilis Muijlkens x Maria Helena Raemakers. Samen krijgen ze 8 kinderen. Joannes Cremers overlijdt 86 jarige leeftijd op 30 mei 1842 te Spaubeek.
Elisabeth Hermens (20). Dit is waarschijnlijk Gertrudis Elisabeth Hermens, dochter van Petrus Hermens x Maria Babara Eijmael. Gertudis Elisabeth is op 11 december 1794 geboren te Schinnen.
BVR 1819: geen wezenlijke wijzigingen bij de familie Wouters. De knecht en de dienstmeid uit BVR 1814 wonen niet meer in de boerderij. Nieuw is:
Hubertina Raemaekers (9) geboren te Schinnen. [Van haar kan ik géén enkele gegevens terug te vinden. ww]
- getal der hoornbeesten boven 2 jaaren: 3; getal der hoornbeesten onder 2 jaaren: 1
- getal der peerden boven 3 jaaren 2; getal der peerden onder 3 jaaren: 1
- getal der schaepen: 18
BVR 1821: in de gezinsamenstelling van de familie Wouters is niets veranderd, behalve het feit dat:
Maria Sebilla Wouters (21) getrout. Zij is in 1820 gehuwd met Willem Diederen uit Nuth-Vaesrade. Deze staat echter niet geregistreerd als bewoner van de boerderij!
BVR 1828: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben inmiddels 3 kinderen gekregen. Deze wonen allemaal in de boerderij van Marten en Maria Elisabeth. Hun namen zijn:
Martinus Diederen (4); J Peter Diederen (3); J Gerard Diederen (1) allen zijn geboren in Spaubeek. Alleen vader Willem Diederen woont nog altijd niet in de boerderij.
Hubertina Ramakers (nu circa 18 jaar) geboren te Schinnen woont ook niet meer in de boerderij.
BVR 1829: Er is een nieuwe kind van Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen geboren: Maria Ida Hubertina Diederen (5 weken).
BVR 1834: Marten Wouters ontbreekt. Hij is op 69 jarige leeftijd in 1830 overleden.
Joannes (Hans) Willem Wouters is in 1832 gehuwd met Maria Catharina Hautvast en is gaan wonen in Nuth-Grijzegrubbe.
Als zonen van Marten en Maria Elisabeth wonen nu in de boerderij: Jan Gerard (40), Jan Andries (32) en Peter Martinus (26). Als dochter Maria Sebilla (35) met haar 4 kinderen, zonder haar echtgenoot Willem Diederen!
BVR 1835. Geen wijzigingen.
BVR 1836: Maria Sebilla Wouters en Willem Diederen hebben twee kinderen gekregen: Elisabeth Diederen (1) en Maria Jospeha Diederen (6 mnd). De vader Willem Diederen woont nog altijd niet bij zijn vrouw en kinderen (nu al 16 jaar!)
Hier ligt verder een technisch probleem (?). Van Maria Josepha wordt gezegd dat ze 6 maanden oud is. Haar geboorte aangiftedatum is 16 november 1837 en als we hier een ½ jaar bij optellen zitten we in 1838 en dus niet 1836!. [Een mogelijke verklaring kan zijn: De gegevens zijn waarschijnlijk in een later stadium definitief in het BVR opgenomen, waarbij de schrijver de gegevens verder heeft aangevuld naar de stand van zaken op de datum van het opschrijven ww]
Op 28 mei 1836 is Jan Andries Wouters gehuwd met Maria Sebilla Meens. Ook zij blijven gescheiden wonen! Maria Sebilla blijft met hun zoon Martin Wouters (1), geboren 12 maanden na hun huwelijk, wonen bij haar ouders op de Dorpstraat.
Is de boerderij C te klein voor nog meer personen? Er wonen nu 5 volwassenen en 6 kinderen.
BVR 1840-1843: Jan Andries Wouters heeft de boerderij verlaten en is gaan wonen bij zijn schoonouders op de Dorpstraat, waar inmiddels hun oudste zoon Martinus is overleden (+1839).
Zoon Jan Gerard Woutes is in 1839 gehuwd met zijn nicht Maria Josepha Geurts. Ook zij woont niet op de boerderij, terwijl haar man hier wel blijft wonen.
In de volgende BVR 1847 is een deel van de boerderij C (Broek nr 49) verkocht aan Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens.
Van de personen die tot nu in de boerderij woonden is iedereen vertrokken!
- Maria Sebilla Wouters x Willem Diederen gaan samen met hun 5 kinderen wonen in het ander deel van boerderij C (Broek nr. 50). Echtgenoot (Jan) Willem Diederen wordt voor het eerst genoemd in het BVR!. Het beroep van hun oudste zoon Jan Pieter is kleedermaker.
- Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts gaan samen wonen in boerderij E (Broek nr. 51). In het andere gedeelte van deze boerderij (Broek nr. 52) wonen Joannes Godefridus Geurts (niet opgenomen in BVR) x Maria Johanna Souren (geb in Beek) met hun 4 kinderen. Deze Joannes Godefridus is de broer van Maria Josepha. Hij is op diverse plaatsen werkzaam. Hierdoor verhuist het gezin meer maals tussen de plaatsen, Beek, Nuth, Schinnen en Spaubeek.
- Maria Elisabeth Boshouers gaat samen met haar haar jongste zoon Peter Martinus Wouters wonen op de Dorpstraat nr. 44. In het ander gedeelte (Dorpstraat nr. 45) van deze boerderij wonen haar neef Jan Willem Boshouers (is de zoon van haa broer Joannes Gerardus Boshouwers (+1794) x (Anna) Maria Wouters) en diens zoon Jan Gerard Boshouwers, beide landbouwers samen met Gertrudis Martens, die werkbode is.
Het gescheiden wonen van man, vrouw en kinderen blijf ik vreemd vinden en ik kan hier niet gemakkelijk een verklaring voor geven.
- Wellicht wordt men ingeschreven waar men werkzaam is en het grootste deel van de week ook inwoont, omdat de afstand tot de woning van de vrouw en de kinderen te groot is, en komt men alleen in het weekend naar huis?
- Dit argument kan echter niet gebruikt worden voor Jan Andries Wouters x Maria Sebilla Meens. Hij woont Op 't Broek en zij op de Dorpstraat!
Dit zelfde geldt ook voor Jan Gerard Wouters x Maria Josepha Geurts. Misschien is moeder Maria Elisabeth Boshouers het niet eens met de keuze van hun echtgenotes en kunnen zij onderling niet goed overweg met elkaar? NB Marie Sebilla Meens is een buitenechtelijke dochter en Maria Josepha Geurts is een achternicht.
Elisabeth Boschouers woont bij haar overlijden in een huurwoning en dus niet in bij een van haar kinderen, zoals vroeger gebruikelijk is. [ww]
,
Martin Wouters cesseert met brouwen ? in 1798 te Spaubeek [Li],
[in het volgende stuk zijn enkele passages genomen uit het zeer verhelderende boek van pastoor Fr. Crutzen uit Klimmen-Ransdaal. Zie ook bronvermelding onder het artikel ww]
In de late middel-eeuwen werd de hele dag door bier gedronken. Het was volksdrank nummer één. Bij velen kwam vier keer per dag de bierkan op tafel. Gewoon drinkwater was vaak vervuild en werd alleen door de allerarmsten gedronken. Bier wordt tijdens de bereiding landurig gekookt en was dus veel veiliger.
Aan bier werd als eerste eis gesteld dat het goedkoop was en verder moest het goed verteerbaar zijn, dat wil zeggen meehelpen om de zware vette kost van het dagelijkse menu te verdragen.
Met de komst van de Fransen (1795) werd iedereen verplicht een beroep naar keuze te maken en hiervoor een patent aan te vragen. Dit gold ook voor brouwers [zoals Martin Wouters ww], die voor anderen of voor zichzelf bier maakten. De hierbij verschuldigde patentbelasting diende men jaarlijks te voldoen. De Minister van Financiën bepaalde begin januari 1797 dat iedereen die een brouwketel bezat zich moest voorzien van een brouwerspatent, behalve wanneer men alleen voor eigen gebruik bier maakte.
[opmerking ww] Daarom is het een beetje vreemd dat in het BVR van 1798 geschreven wordt bij Martin Wouters "cesseert [=eindigt] met brouwen". Het is maar de vraag of Martin daadwerkelijk met brouwen is gestopt. Mij lijkt het eerder dat Martin absoluut niets meer te maken wil hebben met de Fransen, die in zijn ogen verantwoordelijk zijn voor de dood van zijn oudste zoon Jan, welke opgeroepen is om te dienen in het leger van Napoleon en die waarschijnlijk in Rusland krijgsgevangene is geworden (of gedood?). Deze Jan Wouters is nooit meer teruggekeerd naar Spaubeek.
We lezen verder in het boek van pastoor Fr. Crutzen: Omdat hij alleen voor eigen gebruik bier maakte werd Martin Wouters uit Spaubeek in An XIII ((1804/1805) eb An XIV (1805/1806) als brouwer van de patentlijst geschrapt.
Als de Fransen vertrokken zijn en het bestuur gevoerd wordt door het Koninkrijk ver Verenigde Nederlanden zien we tussen 1823 en 1830 in Spaubeek 5 brouwers:
Johan Willem Eussen (1823) [burgemeester? ww], Johan Cornelis Jaquemin (1823), Jan Gerard Kuipers (1823-1830), Johan Jacob Lenaerts (1823-1825), Johan Andries Loison (gestopt in 1823) [van Ten Dijke? ww] en Martinus Wouters (1823-1828). Het stoppen van Martin in 1828 kan samenhangen met zijn overlijden in 1830.
(bron: Pastoor Fr. Crutzen - Brouwers in Zuid-Limburg isbn: 978-90-821329-0-8 druk: Janssen Grafimedia - Beek)
,
Woont in op het Broek in 1798 te Spaubeek [Li],
in het bevolkingsregister van 1798 woont Marten Wouters en Mari Elisabeth Bosheuers in op het Broek nr. 39,
Wie woont in Op 't Broek in 1801 te Spaubeek [Li],
Als we kijken naar de bewoners van op 't Broek dat zien we in de boerderijen (een aantal zijn dubbel bewoond):
B nr. 37 Martijn Frissen x Maria Wouters met 4 kinderen Boshouers en 1 kind Frissen. Vader Joes Wouters heeft de boerderij verlaten en woont nu bij zijn oudste zoon Jan Willem x Maria Helena Vlecken (zie boerderij G). Martijn Frissen heeft van boerdeij B een herberg gemaakt.
C nr. 38 Jan Peter Wouters x Maria Catharina Henssen met 2 kinderen Wouters en Catharina Elisabeth Geurts (20) dienstmeid. Hun dochter Catharina Wouters (4) woont bij haar grootouders Willem Hensen x Catharina Borvelts in Hobbelrade. Tussen 1807 en 1814 verhuizen Jan Peter en Maria Catharina ook naar deze boerderij in Hobbelrade. De boerderij C is in zijn totaliteit eigendom Marten Wouters (zie nr. 39)
C nr. 39 Marten Wouters x Maria Elisabeth Boshouers met 4 kinderen Wouters en Joanna Sibilla Heijnen, de moeder van Maria Elisabeth. Recht tegenover boerderij C ligt op de Dorpstraat de boerderij waar Jan Willem Boshouers x Joanna Sibilla Heijnen, de ouders van Maria Elisabeth hebben gewoond.
E nr. 40 Arnold Meijers (zonder beroep) en zijn dochter Maria Lucia Meijers.
E nr. 41 Joes Coumans x Maria Mechtildis Vlecken. Hij is van beroep journalier [=dagloner]. Hoogst waarschijnlijk is Maria Helena Vlecken (xJan Willem Wouters) geen nabije familie is van deze Maria Mechtildis . De woning waarin zij wonen is eigendom van Marten Wouters (zie boerderij C nr. 39)
? nr. 30 Anna Catharina Quax (weduwe van Andries Bruls), geb. circa 1764 te Meerssen, met haar dochter Maria Helena Bruls. Deze Maria Helena huwt in 1813 met Alexander Baltus (Baltissen), geb 1788 te Hulsberg. Zij zijn dus de grootouders van de grootouders van Netteke (Trinetta) Waltmans dochter van Jan Willem Waltmans x Anna Baltus. Netteke huwt in 1923 met Wilhelm Wouters.
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
Woning nr 30 lag aan de dorpstraat, een 100 tal meter aan de overkant van voormalig cafe Boszicht
De 2e woning aan de rechterzijde is in 1690 eigendom van Willem Penners, op 11 mei 1716 overleden. Zijn dochter Cornelia Penners huwt met Peter Hennix, een broer van Michiel en Anna Hennix. Peter Hennix wordt 6 januari 1742 begraven, Cornelia 1 oktober 1752.
Uit hun huwelijk zijn geen kinderen bekend.
In 1798 woont er het echtpaar Andreas Bruls en zijn vrouw Anna Catharina Quax met hun kinderen Helena, Joannes Michiel en Jacobus. Wanneer de familie Bruls de woning heeft betrokken is niet bekend, waarschijnlijk na de dood van Cornelia Penners in 1752. Andreas Bruls vader Mathias Bruls geboren in 1722 in Beek, huwt 4 juni 1747 met de Spaubeekse Maria Stassen. Zoon Andreas wordt 20 augustus 1748 in Spaubeek gedoopt.
De woning is in 1938 bij de wegverbreding gesloopt.
De woning van Willem Penners, nadien Hennix, Bruls. Links en rechts gezien
Goed is te zien hoe kort de woning aan de wegkant lag.
? nr. 31 Jacobus Cristoffels x Joanna Elisabeth Zelis. Hij is van beroep: journalier [=dagloner].
Positiebepaling woning nr. 30 door Jo Ritterbeeks
De woning van Christoffel lag in het bos onder aan het openluchttheater
lenaert heudts syn huys en hoffplaets bergh ende bosch reiginoet ter eenre merten lenaerts met meer andere ter andere syden scheper jans boschken voor een hoff het gemeijn broeck
groot 100 R. nu claes selis.
Over Leonard Heuts is niets bekend. Volgende eigenaar Nicolaas Selis is enkele malen getuige bij de doop en huwelijk van diverse naburen in de dorpstraat. Dit wettigt enigszins te mogen stellen dat Claes Selis zeker vanaf 1710, getuige bij het huwelijk van Ida Segels en Wilhelmus Hanssen in 1710, aan de bosrand woonde. Nicolaas is niet in spaubeek geboren. In 1733 overlijdt Maria Goessens, echtgenote van Claes Selis. Het beroep van Claes Selis is wel bekend, kleermaker.
Tweemaal, in 1715 en 1716 is Caes Selis schutterskoning, zijn koningsschild beeldt zijn beroep uit, de kleermakersschaar.
In 1798 woont in de woning dagloner Jacob Christoffels. Jacob is 39 jaar oud en gehuwd met Joanna Elisabeth (S)Zelis. Joanna is in 1748 geboren, dochter van Nicolaus Zelis en Mina Knols. Hoe de familierelatie is met Claes Selis en deze Nicolaus is niet duidelijk, Nicolaus Selis overlijdt in 1753.
Het echtpaar Jacob Christoffels-Zelis heeft de volgende kinderen,
- Joannes Wilhelmus 09-09-1785 gedoopt
- Joanna Elisabeth 12-05-1787 gedoopt
- Joannes Jacobus 03-05-1789 gedoopt
Nadat Jacob Christoffels in 1838 en Joanna Elisabeth (S)Zelis reeds in 1830 zijn overleden huwt op 20 juni 1839 Joanna Elisabeth Christoffels met Joannes Roelands.
Joannes is in 1840 eigenaar van de woning aan het bos. De woning is einde 19e eeuw gesloopt.
Het is aan deze helling waar de schoolkinderen uit de omgeving in de 19e en 20e eeuw hun vertier vonden. Uit de helling ontsprong her en der een bron waarvan het water drinkbaar was. De tot bos geworden helling was een grote speelplaats voor de kinderen uit de omgeving. In de 1920ér jaren werd in de helling een openluchttheater gebouwd door de toneelvereniging A.K.D.IJ. (Alles Komt Door IJver).
In 1801 behoren de meeste bewoners van Op 't Broek tot onze familie Wouters [ww].
met
- Moeder:
Elisabeth (Maria Elisabeth, Marie Lisette (Fr.)) Boschouers (Bosheuers, Boscheuwers Boshewers), dr. van Joannes Wilhelmus Boschouers en Sijbilla (Joanna Sijbilla) Heijnen,
ged. Rooms Katholiek op zondag 2 november 1760 te Spaubeek [Li] 2 novembris Maria Elisabetha filia Jo(ann)es Wilhelmi Boschouwers et Joannae Heynen conjugum baptisata est suscipientibus Christiano Heijnen et Judith Heynen loco Corneliae Heijnen ita testor Theod Penris deservitor (getuigen: haar achterneef Christiaan (Christianus) Heijnen, haar tante Judith Heijnen nms. Cornelia Heijnen en haar tante Cornelia Heijnen door Judith Heijnen),
landbouwerse,
doopgetuige van haar nicht Maria Elisabeth Stassen op dinsdag 16 maart 1784 te Spaubeek [Li],
huwelijksgetuige van haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar schoondochter Maria Sibilla Meens op zaterdag 28 mei 1836 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achterneef Carolus Josephus Hubertus Ramekers op vrijdag 28 augustus 1812 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar broer Jan Gerard (Joannes Gerardus) Boschouers en haar schoonzuster Maria Wouters op woensdag 5 april 1780 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar achternicht Maria Catharina Coumans te Beek [Li],
doopgetuige van Maria Elisabetha Coumans op vrijdag 16 januari 1801 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Martin (Martinus) Bosheuers op donderdag 20 maart 1788 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar neef Joannes Lemmens op maandag 23 juli 1798 te Munstergeleen [Li],
doopgetuige van haar achterneef Jan Willem (Joannes Wilhelmus) Geurts op zondag 18 maart 1810 te Spaubeek [Li],
doopgetuige van haar kleinzoon Jan Pieter (Joannes Petrus) Diederen op zaterdag 29 november 1823 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Andries (Andreas) Stassen en haar zus Barbara (Maria Barbara) Boschouers op woensdag 14 februari 1776 te Spaubeek [Li],
getuige bij kerk. huw. van haar zwager Hendrik (Henricus) Dormans en haar zus Anna (Maria Anna) Boschouers op zondag 27 april 1788 te Spaubeek [Li],
ovl. (ongeveer 93 jaar oud) op zondag 18 december 1853 - om 09:00 uur 's morgens te Spaubeek [Li] - Dorpstraat in huurwoning. (getuigen: haar zoon Andries (Joannes Andreas) Wouters en haar zoon Pieter Martinus (Petrus Martinus) Wouters).
tr. (resp. 41 en 25 jaar oud) (Burgerlijke Stand) op zaterdag 15 januari 1848 te Spaubeek [Li],
woonde Dorpstraat 44 Spaubeek [Li] circa 1847,
Volgens Bevolkingsregister van 1847
Na de verkoop van boerderij C aan Jan Andries Wouters x Maria Sibilla Meens verhuizen Maria Elisabeth Boshouwers met haar zoon Pieter Martinus Wouters naar de Dorpstraat op nummer 44. [mogelijk is dit haar ouderlijke woning op de Dorpstraat]
Naast hen (of in dezelfde boerderij?) op nummer 45 wonen: weduwnaar Jan Willem Boshouers, hij is gehuwd geweest met de in 1842 overleden Maria Coumans, met zijn zoon Jan Gerard Boshouwers en de werkbode Gertrudis Martens. Deze Jan Willem Boshouwers is de zoon van Jan Gerard Boshouwers (broer van Maria Elisabeth) x (Anna) Maria Wouters (zuster van Marten Wouters).
Tot de andere buren van Pieter Martinus Wouters behoren:
- Martinus Wolters x Maria Magdalena (Helena) Meens, de stiefvader en moeder van Maria Sibilla Meens gehuwd met Andries Wouters. Dit huis is (oorspronkelijk) eigendom van Marten Wouters de vader van Andries. (nr. 39)
- zijn neef Joannes Wouters x Maria Helena Heijnen. Zoon van Joannes Wilhelmus Wouters x Maria Helena Vlecken (nr. 53)Boerderij G
In BVR 1850: Pieter Martinus Wouters is in 1848 gehuwd met Maria Anna Catharina Heijnen Moeder Maria Elisabeth Boshouers blijft tot aan haar doord op 18 december 1853 bij hun inwonen. In de periode tot 1860 worden de kinderen: Maria Elisabeth (1849), Alphonsus Wilhelmus (1851), Joannes Martinus (1855), Maria Joannetta (1857) en Maria Sebilla Antonetta (1859) geboren. Maria Joannetta overlijdt in 1858.
Het bevolkingsregister van 1860 en 1869 geven weer:
In BVR 1860: Zoon Joannes Andreas wordt geboren (1862). Ook komt Martinus Heijnen, de broer van Maria Anna Catharina Heijnen bij hun inwonen.
In BVR 1869: in 1872 huwt dchter Maria Elisabeth Wouters x Jan Franciscus Cuijpers (geb 1843 te Schimmert). Hun dochter Maria Catharina Francisca wordt in 1873 geboren en woont bij hun in. In 1874 verlaat Maria Elisabeth Wouters met haar dochter Spaubeek en zij gaan naar Beek wonen. Hier krijgen de famile Cuijers-Wouters nog 11 kinderen.
Op 23 mei 1877 overlijdt Pieter Martinus Wouters
In BVR 1880: In 1881 huwt dochter Maria Sebilla Antonetta x Gaspar A Campo en verlaat daarna de woning.
Martinus Heijnen vertrekt in 1887 weer naar Beek.
De drie zonen zetten het boerenbedrijf voort, zonder te huwen. Wel zien we nog enige dienstmeiden afwisselend in de boerderij wonen.
Kleindochter (Maria) Christina A Campo geb op 7 april 1889 wordt nog bij hun ingeschreven
In 1906 overlijdt moeder Maria Anna Chatharina Heijnen. Van de achtergebleven ongehuwde zonen overlijden Alphonsus Wilhelmus en Joannes Andreas in 1930 en Joannes Martins in 1931.
[dit zijn de laatste naamdragers Wouters in deze tak ww],
Verband tussen de families Wouters en Heijnen in 1848 te Spaubeek [Li],
In 1848 huwt Pieter Martinus Wouters met Maria Anna Catharina Heijnen.
Beide families hebben een bloedband met elkaar. Hun gemeenschappelijke voorouders zijn: Peter Heijnen x Mechel Engels. Deze ouders, gehuwd in 1680, hebben o.a. als kinderen:
1. Joannes Heijnen x Judith Dols hun dochter is Sijbilla Heijnen x JoannesWilhelmus Boshouers, hun dochter Elisabeth Boshouers x Marten Wouters. Zij zijn de ouders van Pieter Martinus (4 generaties)
2. Matthias Heijnen x Maria Vlecken hun zoon is Theodorus Heijnen x Maria Catharina Bemelmans hun zoon is Christ Heijnen x Anna Gertrudis Spaetgens. Zij zijn de ouders van Maria Anna Catharina. (4 generaties),
Verbanden tussen families Wouters en a Campo te Spaubeek [Li],
Twee zonen van Jan Nicolaas a Campo zijn getrouw met twee nichtjes Wouters, t.w. Joannes Wilhelmus x Maria Agnes (v= Joannes Andreas) en Gaspar x Maria Sebilla Antonetta (v= Petrus Martinus)
met
Maria Anna Catharina Heijnen, dr. van Crist (Christianus) Heijnen (landbouwer, president van het armenbestuur) en Anna Gertrudis Spetjens,
geb. op woensdag 9 oktober 1822 om vijf uur 's middags te Spaubeek [Li] - akte 22,
ged. Rooms Katholiek op woensdag 9 oktober 1822 aldaar (getuigen: haar oom Hendrick (Henricus) Heijnen, haar achternicht Maria Odilia Heijnen, Anna Catharina Lemmens),
huishoudster; landbouwster,
ovl. (83 jaar oud) op maandag 18 juni 1906 om 06:00 uur te Spaubeek [Li] - akte 1906/5 (getuigen: haar zoon Joannes Martinus Wouters, (51 jaar, landbouwer, Spaubeek, zoon) en Jan Adam (Joannes Adamus) Welzen, (61 jaar, veldwachter, Spaubeek, bekende)).
Uit dit huwelijk 6 kinderen:
| naam | geb. | plaats | ovl. | plaats | oud | relatie | kinderen |
1 | Maria | *1849 | Spaubeek [Li] | †1903 | Groot Genhout [Li] | 54 | 1 | 12 |
2 | Alphonsus | *1851 | Spaubeek [Li] | †1930 | Spaubeek [Li] | 78 | 0 | 0 |
3 | Joannes | *1855 | Spaubeek [Li] | †1931 | Spaubeek [Li] | 76 | 0 | 0 |
4 | Joanetta | *1857 | Spaubeek [Li] | †1858 | Spaubeek [Li] | 1 | 0 | 0 |
5 | Maria | *1859 | Spaubeek [Li] | †1892 | Spaubeek [Li] | 33 | 1 | 5 |
6 | Joannes | *1862 | Spaubeek [Li] | †1930 | Spaubeek [Li] | 67 | 0 | 0 |